Nederland Botoxland
In plasticáland Brazilië gaat momenteel de discussie dat cosmetische chirurgie net als zorg of onderwijs een basisvoorziening zou moeten zijn. Ook in Nederland lijkt botoxen of liposuctie tegenwoordig meer dan normaal. Gaan wij dezelfde kant op?
‘Verbeter jezelf!’ schreeuwen de nieuwsbrieven van digitale service Groupon. Een laserliposuctie heb je al voor een kleine 1400 euro en rimpels zijn maar ‘onnodige en leeftijdsbepalende krasjes in de lak’, aldus het wervende tekstje. “Bij auto’s bijna niet te voorkomen, maar bij mensen wel.”
Voor 30 in plaats van 150 euro, zo meldt een willekeurige dagaanbieding, kunnen we bij Acura Cosmetisch Centrum terecht voor een botoxbehandeling, die inmiddels ‘algemeen geaccepteerd’ is. Maar liefst 700 deelnemers bevestigen het succes. Ter vergelijking: de capoeirales twee dagen eerder kon op een magere drie deelnemers rekenen.
Na een paar weken vol botoxdeals, tandenbleeksets en in prijs verlaagde liposucties zeggen we ons abonnement op de vrijetijdsdealaanbieder maar weer op. Er zijn al genoeg keuzes in dit leven; die van wel of niet botoxen laten we nog maar even voor wat-ie is. Toch vragen we ons af: klopt het beeld dat Groupon schetst? Is het tegenwoordig ‘normaal’ om op je vrije middag even langs de botoxkliniek te fietsen? Moeten we ons daar dan geen zorgen over maken?
“Onze grenzen verschuiven,” zegt Maartje Schermer (1969). Ze is bijzonder hoogleraar filosofie van de geneeskunde bij het Erasmus Medisch Centrum en doet onderzoek naar de morele kant van medische technologie. Op het terras van het Amsterdamse café Dauphine bespreken we bij een kop thee de cosmetische chirurgie in Nederland. Schermers antwoord volgt op de vraag of we er over dertig jaar allemaal gebotoxt bijlopen.
De nadruk op cosmetiek is volgens Schermer een goed voorbeeld van de maakbaarheid van de mens door medische technologie. “Toen ik klein was, hadden maar enkele kinderen bijvoorbeeld een beugel of een bril. Daarmee was je raar. Nu heeft tachtig procent in mijn dochters klas een beugel. Je ziet bijna geen scheve tanden meer.” Of dat met een product als botox hetzelfde zal gaan, vindt Schermer lastig te voorspellen. “Het ligt aan wat de norm is in een samenleving. Door de beeldcultuur leggen we momenteel wel erg veel nadruk op uiterlijk. Vaak een irreëel uiterlijk, want met die beelden wordt ontzettend gesjoemeld.”
Dat bekende Nederlanders het hierdoor noodzakelijk vinden om cosmetisch in te grijpen in hun voorkomen, weten we al een tijdje, maar inmiddels lijkt de discussie over wel of geen ooglidcorrectie zich meer en meer naar de koffieautomaat te verplaatsen. Linda de Mol – de ‘meest ultieme Nederlander’ volgens een recente poll – berichtte ons in juni vanaf de cover van haar blad dat we ‘definitief om zijn’ waar het cosmetische behandelingen betreft. Het Parool meldde dezelfde maand in een interview dat botox ‘geen big deal’ meer is.
Lees het hele artikel in de HP/De Tijd van deze week.
