Op tournee met de schrijvers van Hard Gras
Janneke van der Horst schrijft regelmatig in Hard gras. Met andere auteurs van het literaire voetbalblad, allemaal Namen, toert ze langs de Nederlandse theaters. Verslag van een avond in en buiten het busje.
Onderweg naar Breda belde een keer het AVRO-radioprogramma Opium om het ‘on tour-gevoel te vangen’. Ik weet niet precies wat de AVRO verwachtte van het ‘on tour-gevoel’ en van het bellen naar mensen in busjes, maar ik denk dat Henk Spaan tijdens dat gesprekje van een paar minuten de sfeer vrij goed ‘ving’. Het eerste dat hij zei was: “We hebben het over de scheiding van Joost Zwagerman.” Toen Henk me een paar zomers geleden vroeg af en toe mee te gaan met de Hard gras-tour had ik nog nooit aan een tournee gedacht. Ik kan geen gitaar spelen en ook niet zingen, en ben te oud om nog een beroemde drumster te worden. Zeker omdat mijn muzieklerares van de middelbare school weleens had gezegd dat ‘gevoel voor ritme’ moeilijk aan te leren is. En een schrijver on tour? Daar had ik al helemaal nooit aan gedacht. Dat is namelijk niet echt rock-’n-roll. Dan zie je bibliotheken voor je vol welwillende vrouwen die geen literaire avond missen. Die elk boek dat ze kopen daadwerkelijk uitlezen voordat ze van zichzelf een nieuw boek mogen kopen. Terwijl toeren natuurlijk zou moeten gaan om eten en ontbijten in geweldige restaurants in exotische steden, en om de meisjes in het publiek die op witte lakens met een blauwe glitterstift je naam hebben geschreven. Met hartjes op de i, mocht er een i in je naam zitten. Er moet een beetje glamour zijn. Maar on tour in Nederland, dat heeft iets lulligs. Zeker als in je kast van die tourshirtjes liggen van bandjes met plaatsnamen als Parijs, New York en Istanbul. Maar goed. Hard gras on tour. Ondanks het gebrek aan glamour en exotische bestemmingen had ik meteen ‘ja’ gezegd tegen Henk. Natuurlijk. Er werd niet anders van mij verwacht. De eerste keer dat ik mee mocht, gingen we naar Helmond. Het was op een woensdag, 30 september 2009. Ik was gespannen. Ik wist eigenlijk niet waarom ik mee mocht. Ik had wel stukken voor Hard gras geschreven, maar dat waren geen voorleesstukken. Mijn eerste stuk bijvoorbeeld was meer dan zevenduizend woorden lang. Daar zat niemand in Helmond op te wachten. Zeker niet als hij eigenlijk voor Nico Dijkshoorn of Hugo Borst kwam. Ik las dan wel niet als eerste voor, maar ik zag mezelf toch vooral als het voorprogramma. Of als een rustpauze. Een moment om achterover te leunen en de oppas te sms’en, vragen of alles goed gaat met de kids. Niet om mezelf naar beneden te halen, maar bedenkt u wel dat ik tussen Henk Spaan, Anna Enquist, P.F. Thomése, Marcel van Roosmalen, Nico Dijkshoorn, Hugo Borst en Herman Koch op dat podium zat. Zat, want als je bij de tour voorgelezen hebt, ga je zitten op een stoel op het podium, als een wissel bij een voetbalwedstrijd op de bank in de dugout. Niemand in het publiek had een kaartje gekocht voor mij. Ze kwamen voor de anderen.
Lees het gehele artikel in de HP/De Tijd van deze week.
