Exclusief: Dochter winnares Mensenrechtentulp opgepakt in Peking; D66 eist opheldering
Vanochtend omstreeks 5 uur Nederlandse tijd is Dong Xuan, dochter van de winnares van de Mensenrechtentulp, opgepakt in Peking. Ze zou vandaag via Hong Kong naar Nederland vliegen om aanstaande dinsdag in Den Haag de Nederlandse staatsprijs voor de Mensenrechten, de Mensenrechtentulp, in ontvangst te nemen. Xuan heeft één telefoontje kunnen plegen waarin ze aan de Nederlandse ambassade heeft kunnen melden dat ze opgepakt is. Hoe het nu met haar gaat, is onbekend. Haar moeder, Ni Yulan, kan de prijs zelf niet in ontvangst nemen omdat ze vast zit in de gevangenis van Peking. D66 eist opheldering van minister Rosenthal.
De Mensenrechtentulp wordt dit jaar voor de vierde keer uitgereikt. Die is in het leven geroepen door de Nederlandse overheid en is bedoeld voor mensen die uitzonderlijke moed hebben getoond bij het beschermen en bevorderen van de rechten van zijn of haar medeburgers. Ni Yulan krijgt de Mensenrechtentulp voor haar werk dat ze in aanloop naar de Olympische Spelen in Peking (2008) heeft verricht. Zij kwam op voor de mensen wier huizen gesloopt werden om plaats te maken voor de Spelen.
Yulan werkt al achttien jaar als advocaat en begon, voor zover bekend, haar activiteiten als mensenrechtenverdedigster in 1999, toen zij een aanhanger van de Falun Gong verdedigde. In 2002 werd Yulan aangehouden, nadat zij de verwoesting van een huis had gefilmd. Vanaf dat moment heeft ze verschillende malen in de gevangenis gezeten. Tijdens haar eerste gevangenschap in 2002 is zij geslagen en gemarteld, met als gevolg dat zij gehandicapt is. Na korte tijd uit de gevangenis te zijn geweest, is ze in april 2011 samen met haar man, Dong Jiqin, weer opgepakt. Ze worden beschuldigd van verstoring van de openbare orde. Beiden mogen geen bezoek ontvangen.
Yulan lijdt aan hoge bloeddruk en hart-, ademhalings- en maagklachten, waarvoor zij geen medicijnen krijgt. Eind december moest Yulan voor de rechter verschijnen. Dat deed ze liggend op een bed met een zuurstofapparaat. De zaak is voor nieuw onderzoek terug verwezen. De angst is dat Yulan vijf jaar gevangenisstraf krijgt. Over haar man is niets bekend.
D66-leider Alexander Pechtold vindt het ongehoord dat het ministerie van Buitenlandse Zaken er niet voor heeft gezorgd dat Dong Xuan hierheen kon reizen. “Waarom hebben ze daar niet voor gezorgd? Nu vind ik het belangrijk dat Rosenthal de Chinese ambassadeur om opheldering vraagt. Het is nota bene zíjn prijs – en deze staastprijs heeft al een hele voorgeschiedenis (zoals gesteggel over de locatie en de afwezigheid van Rosenthal bij het afsluitende diner, red.).”
