Spring naar de content

Huwelijksplot

‘In de tijd dat het van je huwelijk afhing of je slaagde in het leven en het huwelijk afhing van geld, hadden romanciers iets om over te schrijven. Het epos bezong de oorlog, de roman het huwelijk. De gelijkheid tussen de seksen was goed voor de vrouwen, maar slecht voor de roman.’

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Redactie

Aldus de Amerikaanse auteur Jeffrey Eugenides in zijn nieuwste roman The Marriage Plot (helaas vertaald als Huwelijk). Waar ooit interpretatie en historie de kern vormden van een letterenstudie, moest er nu vooral ontmanteld worden. De roman, ooit ontstaan als verfijnd tijdverdrijf voor verveelde burgervrouwen met huwelijkssores, werd een niche voor Nostalgici. Een reservaat voor dromers.

Zo ook het concept van de eeuwige verbintenis. Proza en bruiloft waren na de Tweede Wereldoorlog rijp voor deconstructie. Nog even door een marxistische of feministische zeef gooien, het ideologische residu beschrijven, erop afstuderen en de rest verhandelen voor schrootwaarde. De literaire canon was blank en mannelijk, het huwelijk een veredelde handelstransactie of een in tule gewikkeld controlemiddel. Iedereen was zelfredzaam geworden, elke matras een bruidssuite voor één nacht.

Dat er nog boeken en ringen over de toonbank gaan, verhult niet dat de ontlezing om zich heen grijpt en dat er scheidingsbeurzen worden georganiseerd. We lezen nog steeds, we verbinden ons nog steeds in de echt. Maar niet te lang, alstublieft. Bibliotheekpassen en boterbriefjes zijn toch meer iets voor vijftigers.

Liever gelukkig alleen dan ongelukkig samen, hoor je dan vaak. Wel, ik geloof er niet meer in. De freewheelende single die van blijdschap zijn vrijheid niet opkan, is al even gedateerd en clichématig als moeder de vrouw die met een deegroller manlief opwacht. Wie het bloed onder de nagels vandaan wordt getreiterd of elke avond de blauwe plekken probeert weg te douchen, moet natuurlijk wegwezen. Maar hoe vaak gebeurt dat?

Om me heen sneuvelen de dertiger-relaties bij bosjes. Als ik hun redenen hoor, moet ik vaak denken aan mensen die hun hond achterlaten in het bos. “Na al die tijd wou ik wel eens wat anders,” “het viel me toch zwaarder dan ik dacht,” “ik miste de speelsheid van de beginjaren.” Maar na een paar maanden van flierefluiten begint de herwonnen ongebondenheid steeds zwaarder te wegen. Tot alleen een banale humus van eenzaamheid overal vlekken op maakt.


Er is een remedie tegen dat geloofsverval. Het huwelijk is te redden. De oplossing moet te vinden zijn in de gedachtegang van die Ierse schrijfster die elke avond een schoteltje melk bij haar deur zette. “Voor de Elfjes,” legde ze uit. “Daar geloof je toch niet in?” wierp een kritische vriend tegen. “Natuurlijk niet. Maar dat is nog geen reden om ze boos te maken.”

Onderwerpen