Waar zit de vos?
Wie is de mol? is een tv-programma dat om onnaspeurbare redenen buitengewoon populair is in Nederland. Met evenveel recht zou de vraag ‘Wie is de mol?’ gebruikt kunnen worden als aanduiding voor een populaire variant binnen het thrillergenre. Daarbij draait het doorgaans om een ‘nestbevuiler’ binnen de geheime dienst. Bij aanvang treffen we een kwiek personage dat in de lagere echelons van de organisatie werkt en op een kwade dag door geboefte wordt belaagd. Ergens halverwege de film zal hij (vrouwen komen maar mondjesmaat voor in dit genre) tot de onthutsende conclusie komen dat de vijand van binnen uit opereert. Daarmee wordt de spanning verder opgevoerd: het gevaar loert immers overal. De ontknoping wijst steevast uit dat de verrader een vertrouweling en/of superieur van de hoofdpersoon is. De pijnlijke les die de jongeling heeft geleerd, is dat je in deze bedrijfstak niemand kunt vertrouwen.
Dat werd onlangs nog betoogd in het onderkoelde Tinker Tailor Soldier Spy (naar de gelijknamige roman van John le Carré), en het wordt het de kijker opnieuw ingepeperd in Safe House. Daarmee houdt de vergelijking tussen beide films overigens op. Tinker Tailor Soldier Spy voltrok zich in een bedompt, grijs décor en werd bevolkt door sloom ogende mannen die werkten voor ‘The Circus’. De spanning werd niet zozeer ontleend aan explosies als wel aan implosies. Aan dergelijke realistische subtiliteiten hebben de makers van Safe House geen boodschap. De kogels vliegen de toeschouwer voortdurend om de oren, hier en daar afgewisseld met een stevige explosie of een ouderwetse achtervolging met gierende banden, overtreding van elke denkbare verkeersregel en een aanzienlijke hoeveelheid blikschade. Safe House is kortom een commerciële actiethriller met vertrouwde elementen en volgens een al even vertrouwd patroon.
Hoewel de Zweedse regisseur Daniel Espinosa platgetreden paden bewandelt, is hij er toch in geslaagd een vlotte, enerverende en redelijk spannende film af te leveren. Dat is deels te danken aan de setting. Safe House speelt zich grotendeels af in en rondom Kaapstad, en dat ietwat exotische decor wordt op slimme wijze benut – onder meer met een voetbalwedstrijd van Ajax Capetown.
Maar de voornaamste reden dat Safe House zijn beperkingen weet te overstijgen, is de manier waarop we de twee hoofdpersonen leren kennen. De ene (Denzel Washington) is een voormalige geheim agent die zijn illusies heeft verloren, en sindsdien als ‘freelancer’ informatie verkoopt aan de hoogste bieder. Als hij door moordenaars wordt belaagd, zoekt hij in arren moede zijn toevlucht tot de Amerikaanse ambassade in Zuid-Afrika. Die brengt hem voor een debriefing (in dit verband een nogal sinistere term) over naar een safe house. En daar maken we kennis met de andere hoofdpersoon (Ryan Reynolds): een jonkie dat zich al maanden stierlijk zat te vervelen en opeens de verantwoordelijkheid voor een beruchte verrader in de schoenen krijgt geschoven.
Het machtsspel tussen de sluwe oude vos en zijn jeugdige bewaker levert zo nu en dan fraai dramatisch vuurwerk op. Het is vooral aan die scènes te danken dat Safe House toch iets meer is dan een vakkundig gemaakte doorsnee thriller.
Safe House. Regie: Daniel Espinosa.
Vanaf 23 februari in de bioscoop.
