Italië als lid van ons EU-team
De Italiaanse premier Monti zet er een tandje bij. Hij heeft de huizenmarkt ontdekt en ziet er een nieuwe cash cow in. Daar zou hij wel eens gelijk in kunnen hebben.
Maar laat ik eerst de kop van dit artikel waarmaken. U wilde Europa, u kreeg Europa. Zou u een consument zijn dan zou u de overeenkomst die u sloot om, bijvoorbeeld, een land als Italië erbij te halen, kunnen laten ontbinden op grond van het juridisch gegeven dat dwaling heet. U kunt zich er dan op beroepen dat uw leverancier u belangrijke informatie heeft onthouden en dat u er nooit aan zou zijn begonnen als u die informatie wél zou hebben gehad.
Helaas, Brussel en onze eigen regeringen zijn helemaal nergens aan gehouden als het gaat om consumentenvoorlichting. En dat maakt dat u nu deel uitmaakt van een team met allerlei prachtlanden waarvan de verborgen gebreken steeds vaker manifest worden. Intussen is Europa ogenschijnlijk wel, met enige vrijheid geciteerd, Hotel California (‘You can check-in any time you want, but you can never leave’).
Terug naar Italië. De onroerend goed-markt in Italië is een fenomeen zoals ik zelf een paar jaar geleden mocht ervaren. Nu heb ik een familielid dat op dit moment een aardig stulpje aan het Comomeer heeft en mij ongeloofwaardige maar waargebeurde verhalen vertelde over hoe het er bij de aankoop aan toe ging. Koffers contanten die in de wachtkamer van de notaris van eigenaar wisselden en hypothecaire inschrijvingen van de oude eigenaar die de notaris er gewoon op liet zitten, omdat het daar niet tot de taak van de notaris behoort om daar iets aan te doen. Als je zelf niet wakker bent, jammer dan.
Een paar jaar geleden werd ik er door een bevriende wijnboer in de streek Barolo op attent gemaakt dat er iets leuks te koop kwam: een bouwval met mogelijkheden en een paar hectare wijngaard die hij zelf pachtte. En dat zou zo blijven, dus als we het kochten kon hij onze spullen in de gaten houden en de pacht in prachtige Barolo’s betalen. Zo stel ik me de hemel voor.
Niettemin: gewaarschuwd door dat familielid ondernam ik met een in Nederland geboren Italiaanse vriend een reis naar een notaris in het nabijgelegen Alba (nooit naar toe gaan, is veel te leuk en hou ik graag exclusief). Waar ik vooral uitleg over wilde was de in mijn ogen extreem hoge overdrachtsbelasting, die is daar wel 11 tot 12%, het kan per regio verschillen. Dat was schrikken, maar de toelichting die de notaris gaf, deed ons opgelucht adem halen. De overdrachtsbelasting wordt in Italië berekend over de waarde in het kadaster. En geloof het of niet, de waarde in het kadaster heeft niks van doen met de prijs die u op het punt staat te betalen. De waarde in het kadaster is meestal 20 tot 30% van de werkelijke waarde en 11 tot 12% overdrachtsbelasting klinkt dan opeens een stuk vriendelijker. Het ondraaglijke wordt draaglijk.
Het verklaart ook meteen die koffers in de wachtkamers. De notaris was dat ook wel opgevallen, maar ze benadrukte dat ze daar formeel geen weet van heeft. Noem het folklore.
In Italië ga je dus naar de bank, haalt een of meerdere tonnen in euro’s op en overhandigt die in de wachtkamer aan de verkoper die vervolgens met diezelfde koffer na de overdracht naar de bank stapt om het geld weer te storten. Mag allemaal, niks verdachte transactie.
En nu heeft Monti het plan opgevat om de waarderingen in het kadaster op marktniveau te gaan brengen. Dat scheelt straks aanmerkelijk in de onroerend goed- en overdrachtsbelasting. Intussen stort de markt natuurlijk volledig in, maar lang zal dat niet duren. De Italianen zouden de Italianen niet zijn als ze niet heel snel een paar sublieme workarounds bedenken. Dat is cultuur.
Overigens: dat wijngoed heb ik nooit gekocht. Wel ben ik er vorig jaar nog eens langs gegaan, het is prachtig gerestaureerd door de nieuwe eigenaar, een Italiaanse medisch specialist. Hij had kennelijk wél de koffer met geld die ik niet had.
Over Dr. Doom
Dr. Doom is een pseudoniem. Als belegger is hij verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Beleggingsvereniging Fibonacci (www.30procentperjaar.nl). Op het moment van het schrijven van deze column heeft de vereniging posities in Ahold, Akzo Nobel, KPN, Shell en Unilever en is Short in de AEX. Deze positie is kortlopend en wisselt regelmatig. Die kan dus nu al anders zijn.
