CDA koerst via kinderen naar het midden
Het woord ‘veilig’ is bij het CDA op z’n retour. In het nieuwe concept-verkiezingsprogramma wordt wel opvallend vaak gerept van kinderen en gezinnen. ‘Zorg’ en ‘samen’ blijven echter de favoriete begrippen van de christendemocraten.
Close reading van het nieuwe concept-verkiezingsprogramma van het CDA doet vermoeden dat de prioriteiten van de partij de afgelopen twee jaar niet fundamenteel zijn bijgesteld. Want hoewel het in 2010 gepresenteerde programma Slagvaardig en samen (75 pagina’s, illustraties niet meegerekend) aanzienlijk omvangrijker was dan de vrijdag gepresenteerde opvolger Iedereen (39 pagina’s), treffen we weer veel vertrouwde CDA-begrippen aan. Zo struikelen we opnieuw over woorden met ‘zorg’ en ‘samen’, want dat zijn, net als in 2010, de op afstand populairste termen in het christendemocratische programma.
Toch zijn er ook een aantal opvallende verschillen met twee jaar geleden. Zo zijn woorden met ‘veilig’ bij het CDA duidelijk op hun retour. Omdat aan dit begrip vaak een ‘rechtse’ gevoelswaarde wordt toegekend, zou je hier – met wat slagen om de arm – kunnen spreken van een kleine koerswending richting het politieke midden.
Voor het eerst: gezinspartij
Woorden met ‘kind’ worden daarentegen vaker gebruikt dan in het programma van 2010 en dat geldt eveneens – zij het in iets minder sterke mate – voor het daaraan verwante begrip ‘gezin’. Opvallend is in dit verband ook dat in het nieuwe concept-programma het woord ‘gezinspartij’ opduikt. Het is voor het eerst in de CDA-geschiedenis dat dat zo expliciet gebeurt. Wellicht dat we er deze zomer ook in de verkiezingscampagne nog het nodige over zullen horen.
Voor wie de zaken graag op een rijtje heeft: bijgaand de top 15 van CDA-idioom.
| Rangorde2012 | Rangorde2010 | Frequentieper pagina 2010 | Frequentieper pagina 2012 | |
| 1 | 1 | Zorg (inclusief gezondheidszorg, jeugdzorg etc.) | 3,2 | 3,2 |
| 2 | 2 | Samen (inclusief samenleving, samenwerking etc.) | 2,6 | 2,1 |
| 3 | 7 | Kind (inclusief kinderopvang, kinderbescherming etc.) | 0,7 | 1,0 |
| 4 | 4 | Duurzaam(heid) | 0,8 | 0,8 |
| 5 | 6 | Zeker (inclusief zekerheid, verzekeraars etc.) | 0,7 | 0,8 |
| 6 | 15 | Iedereen | 0,2 | 0,7 |
| 7 | 12 | Hulp/help (inclusief helpen, hulpbronnen, hulpmiddelen etc.) | 0,3 | 0,6 |
| 8 | 8 | Sociaal | 0,6 | 0,5 |
| 9 | 9 | Toekomst | 0,6 | 0,5 |
| 10 | 14 | Gezin(nen) | 0,3 | 0,5 |
| 11 | 11 | Solidariteit/solidair | 0,4 | 0,5 |
| 12 | 5 | Verantwoordelijk(heid) | 0,7 | 0,4 |
| 13 | 3 | Veilig(heid) | 0,8 | 0,3 |
| 14 | 13 | Elkaar | 0,3 | 0,3 |
| 15 | 10 | Betrokken(heid)/betrekken | 0,4 | 0,2 |
