Spring naar de content

Zijn ze in Brussel nu helemaal wereldvreemd geworden?

Als we de Europese Commissie mogen geloven is het mogelijk afketsen van een handelsverdrag dodelijk voor industrieën en de internationale betrekkingen. Is dat demagogie of wereldvreemdheid?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Brenno de Winter

Inzet van deze zware woorden is een handelsverdrag dat piraterij moet aanpakken. Niet op zee, maar bij kleding, onderdelen, medicijnen en op het internet. Deze Anti-Counterfeiting Trade Agreement, kortweg ACTA, is sinds 2008 door een aantal landen besproken in geheime bijeenkomsten. Vanaf het begin volg ik deze zaak.

Geen transparantie
Alle landen van de Europese Unie hebben de Europese Commissie een mandaat gegeven voor de onderhandelingen. In het begin lag de regie bij de nationale parlementen. Maar dat liep anders, omdat het verdrag van Lissabon – het grondwettelijk verdrag – in werking trad. Daarmee verschoof de zeggenschap naar het Europees Parlement. Op één punt hielden de landen wel de regie: de strafrecht-paragraaf.

En daar wordt het direct pikant. ACTA gaat namelijk helemaal niet over handel, maar over illegale praktijken. Maar bij een handelsverdrag blijven alle onderhandelingen geheim. We weten nu wel wat de verdragstekst is, maar het is niet duidelijk hoe we zaken moeten interpreteren omdat de bedoeling geheim blijft. Zelf kreeg ik afwijzing op afwijzing op mijn Wob-verzoeken en op Europees niveau is een D66-politica gaan procederen. Inmiddels heeft het Europees Parlement besloten zich te voegen in deze zaak.

Afwijzing
Duidelijk werd dat in het verdrag is beklonken dat mensen die drie keer worden verdacht van illegaal downloaden hun internetverbinding kunnen kwijtraken. Nadat dit bekend werd, volgde een snelle aanpassing, en dat zou vaker gebeuren. Maar op sommige punten blijft het dossier vaag. Moeten bijvoorbeeld providers nu wel of niet verplicht op inhoud gaan filteren? Wel is duidelijk is dat de Europese internetter gevolgen van dit verdrag gaat ondervinden, en dat lijkt mij niet het kenmerk van een handelsverdrag.

Een groot deel van het Europees parlement is het verdrag inmiddels beu, voelt zich niet serieus genomen en is van mening dat het schadelijk voor de burger kan zijn. Inmiddels hebben maar liefst vijf commissies het verdrag bestudeerd om tot de slotsom te komen dat we dit maar beter niet kunnen tekenen. Donderdag stemde de handelscommissie als belangrijkste en laatste voor een negatief advies voor de algemene stemming op 4 juli. Daarmee lijkt het erop dat het verdrag het niet gaan halen.

Ernstige gevolgen
Omdat donderdagmiddag een workshop over ACTA werd gehouden hoefden we niet lang op de reactie vanuit de Europese Commissie te wachten. Topambtenaar Anders Jessen voorspelt hel en verdoemenis nu het verdrag door Europa waarschijnlijk niet getekend wordt. We moeten vrezen dat de Amerikanen ons minder serieus nemen en dat de betrekkingen met de VS onder druk komen te staan. Ook zullen kranten omvallen omdat internetmedia nu alles kapot maken, vliegtuigen kunnen uit de lucht vallen door namaakonderdelen en Europa is voortaan een minder betrouwbare handelspartner. Ga dat maar eens als Europese Commissie aan de Amerikanen uitleggen.

Demagogie of wereldvreemd?
Voor mij is onduidelijk wat hier speelt: is de EC wereldvreemd of is dit een slecht gepresenteerd stukje demagogie? Dit moet toch uit te leggen zijn. Als in het geheim wordt onderhandeld en het Europees parlement kan kiezen tussen ‘ja’ of ‘nee’, dan is er een kans dat het een ‘nee’ wordt. Voor dat verschijnsel is een woord: ‘representatieve democratie’. Dat snappen die Amerikanen toch wel, ze hebben het zelf uitgevonden!

Vliegtuigen moeten aan regels voldoen en ik heb nog niet meegemaakt dat een crash werd veroorzaakt door namaakonderdelen. Wel crashte op 31 januari 2000 Alaska Airlines vlucht 261 in de Pacific, nadat een verkeerde bout voor het hoogteroer was gemonteerd. Oorzaak bleek een slechte organisatie, niet namaakproducten.

De teloorgang van kranten heeft niets met illegaal kopiëren te maken, maar met het feit dat de wereld is veranderd. Extreme auteursrechtwetgeving, ACTA, regendansen en hardop bidden gaan dat allemaal niet veranderen. Concurrentie komt van legitieme nieuwsmedia, zoals Nu.nl. Sinds de boekdrukkunst maakt de wereld kennis met nieuwe technieken. Ontwikkeling heet dat, en dat hou je niet tegen.

Klapvee
Misschien is donderdag wel duidelijk geworden dat de Europese Commissie echt geen idee heeft hoe de wereld anno 2012 in elkaar steekt. De tijden van achterkamertjesoverleg en verdragen door parlementen drukken, die als applausmachine ‘Ja graag!’ roepen, zijn voorbij. De burger wil transparantie en geen schimmig bestuur.

Ondertussen werkt de EC aan een nieuw plannetje: het inperken van de Europese Wet openbaarheid van bestuur. Laat me raden: met al die openbaarheid zullen we meer schietpartijen in scholen gaan krijgen, zullen treinen sneller botsen en zouden burgers echt betrokken worden bij beleid. En dat laatste is geen grap, want dat is precies wat er gebeurd is bij ACTA. Miljoenen burgers hebben laten weten dat ze tegen zijn. Als de EC iets van ACTA heeft geleerd dan is het wel dat men van ACTA niets heeft geleerd.