Het unieke verhaal achter mijn studieschuld
Ik heb gestudeerd van 2004 tot 2011. In die periode heb ik een studieschuld opgebouwd van ongeveer twintigduizend euro die ik nu, net als tienduizenden andere studenten, moet gaan afbetalen.
De komende vijf tot tien jaar gaat er maandelijks een paar honderd euro van mijn salaris af. En mijn schuld is ook voor het afsluiten van een eventuele hypotheek bepaald niet bevorderlijk. Natuurlijk wist ik dat wel, ergens, maar het is toch vrij geruisloos gegaan.
Bier en masters
In die zeven studiejaren heb ik niet stilgezeten: ik heb een bachelor en twee masters afgerond, een bestuursjaar gedaan en één jaar studieuitloop is te wijten aan het feit dat ik al een baan had. Ik ben de enige thuis die naar de universiteit is geweest en één van mijn broers betaalt al vanaf zijn zeventiende via de belastingen mee aan het bekostigen van mijn studie, aangezien hij op die leeftijd begon met werken.
Daar ben ik me altijd van bewust geweest, wat niet betekent dat ik altijd een ‘brave’ student was. In mijn eerste jaar op kamers waren colleges om negen uur doorgaans te veel van mij gevraagd en bracht ik meer uren door op ‘de sociëteit’ dan in de collegezaal. (Ik had amper colleges en die ik wel had, waren vaak om negen uur gepland.)
Je kunt met recht stellen dat ik heel wat liters bier en wintersporten op afbetaling heb gekocht bij de Groningse vrienden van de IB-groep, tegenwoordig beter bekend als DUO.
Vrienden zijn ze overigens alleen tijdens je studententijd, maar tot dat inzicht kwam ik denk ik pas na een jaar of twee, drie. Dat klinkt naïef en ronduit dom voor iemand die klaagde over het niveau van het onderwijs dat hij kreeg voorgeschoteld. Ik zal ook niet ontkennen dat dat zo is.
Lenen wel erg makkelijk
Maar het is niet het hele verhaal. Lenen had ik sowieso moeten doen, als ik tenminste een sociaal leven wilde onderhouden, sporten, etcetera. Dat heb ik me zeker niet onthouden, hoewel ik ook wel eens een vakantie heb overgeslagen, niet de hipste telefoon kocht of in dure kleren liep.
En met uitzondering van mijn eerste studiejaar – waarin de overstap van papa en mama in Meppel naar zelfstandig wonen in Amsterdam tijd en energie kostte, net als het opbouwen van een nieuw sociaal leven – heb ik altijd gewerkt naast mijn studie, meestal tussen de vijftien en twintig uur per week. De laatste vier jaar heb ik nauwelijks meer bijgeleend. Studeren ging zo makkelijk dat, wanneer ik daarnaast flink zou werken, ik mezelf redelijk kon bedruipen.
Maar eerlijk gezegd denk ik niet dat ik dat de eerste jaren ook had gekund. In ieder geval niet zonder hulp – want zelfdiscipline was in het begin zowel op het gebied van de studie als de financiën ver te zoeken.
Lenen ging bovendien zeer makkelijk. Kwestie van aanvinken. En het was in de kringen waar ik vertoefde ook de normaalste zaak van de wereld, iedereen deed het: “Dat verdien je later toch wel terug,” was een veelgehoorde uitspraak, evenals: “Straks heb je het geld wel om leuke dingen te doen, maar de tijd niet meer.” Hartstikke waar, maar wel tot een gelimiteerd bedrag natuurlijk.
Dwing tot nadenken
De komende jaren zal studeren alleen maar prijziger worden, die tendens is niet tegen te houden. En dat leidt ertoe dat studenten nog grotere schulden maken.
Bedenk daarbij dat je, wanneer je als achttienjarige gaat studeren, nog volop in ontwikkeling bent. Het kan dan ook geen kwaad als studenten – zoals dat ook in het universitair onderwijs steeds meer gebeurt – in de eerste jaren iets meer bij de hand worden genomen. Dat je wordt gedwongen na te denken over de lening die je aangaat. Wat zou je maximaal willen lenen gedurende je studententijd? Wat zijn de vooruitzichten qua salaris met de studie die je volgt? Wat dragen je ouders bij? Je krijgt ook geen hypotheek zonder dat je financieel bent doorgelicht – en ik ken mensen die van hun schuld een huisje in Drenthe zouden kunnen kopen.
Spijt?
Dit is in het geheel geen pleidooi ter voorkoming van een studieschuld. Ik ben er ten volle van overtuigd dat letterlijk investeren in jezelf, door je ook naast je studie te ontwikkelen, ook letterlijk lonend is.
Ik kan zelf goed leven met de hoogte van mijn schuld en denk dat ik een redelijke middenweg heb bewandeld. Wel had mijn schuld een paar duizend euro lager kunnen zijn dan hij nu is, als ik er bewuster mee was omgegaan. Bij sommigen had hij tienduizenden euro’s lager kunnen liggen. Maar als je econoom of arts wordt, kun je jezelf wat meer permitteren dan als politicoloog met journalistieke ambities. Zo heeft iedereen een verhaal achter zijn studieschuld.
Ik drink er nog maar een biertje op.
————————
Volg HP/De Tijd ook op Twitter!
