Facebookmoord? Wat een onzin
Er zijn goede redenen om misdrijven van jongeren tot en met 18 jaar achter gesloten deuren te behandelen. Leeftijd geldt sowieso als een verzachtende factor. Jongeren wordt minder verantwoordelijkheid toegekend voor misdaden dan volwassenen. Het verlies van reputatie, waar elke crimineel mee te maken krijgt, weegt voor een jongere nog zwaarder, omdat die zijn hele leven nog voor zich heeft, en althans een kans moet krijgen om na strafvoldoening een nieuw leven te beginnen.
In de zogeheten ‘Facebookmoord’, waarbij twee tieners een derde tiener ertoe aanzetten om een vierde om te brengen (de aanzet hiertoe speelde zich op Facebook af, vandaar de naam), werden deze overwegingen ineens niet van toepassing geacht. Het Openbaar Ministerie oordeelde dat privacy in dezen overbodig was vanwege het schokkende karakter van de moord. Nou ja, niet helemaal overbodig: de 15-jarige Jinhua die de eveneens 15-jarige Winsie had neergestoken kreeg de openbare rechtszitting voor zijn kiezen. Die van Polly, voormalig ‘hartsvriendin’ van het slachtoffer valt wel de genade van de gesloten deuren ten deel – ongetwijfeld door krachtdadig ingrijpen van haar advocaat Moszkowicz. Over die van haar vriendje Wesley, mede kwade genius, wordt donderdag besloten.
Lekkere vette opening
Waar de discriminatie tussen de twee moordberamers en de praktische uitvoerder vandaan komt is onduidelijk. Je zou zeggen: we hebben hier te maken met een zieke kluwen van haat, angst en bedreiging, waarbinnen alle betrokkenen hun best zullen doen om de schuld op de anderen af te schuiven. En waarvan je dus niet op voorhand sommigen het voordeel van de twijfel moet geven en de ander voor de leeuwen moet gooien. Óf alle drie in de arena, óf alle drie achter gesloten deuren, en dan is de tweede optie natuurlijk de beste, want hoe schokkend ook, het gaat nog steeds om minderjarigen.
Hoe het publieke belang precies gediend is met deze gedeeltelijke openbaarheid blijft ook onduidelijk, behalve dan dat het Achtuurjournaal er een lekker vette opening aan overhield. Het andere motief van Justitie voor openbaarheid van deze rechtszaak was om het publiek duidelijk te maken hoe tieners tegenwoordig met elkaar omgaan. Om dit aspect nader te belichten kwam er in het Journaal een man van de politie aan het woord. Die waarschuwde ouders dat kinderen er een eigen leven op nahouden in de sociale media, en dat roddel, pesten, stalken, chantage, bedreigingen daar ook een rol in spelen. Hij adviseerde ouders om zo mogelijk controle uit te oefenen op de sociale media-activiteiten van hun kinderen en er toch tenminste regelmatig over te praten.
Moorden voorkomen
Op die manier kunnen volgende moorden worden voorkomen was de onuitgesproken gedachte achter het zalvende voorlichtingspraatje. Ik vind het verband nogal vergezocht. Ook vóór de alles doordringende aanwezigheid van sociale media hielden tieners er al een privéleven op na, buiten hun ouders om. Het is notoir lastig voor volwassenen om een vinger te krijgen achter de geheime parallelwereld waarin tieners verkeren met leeftijdgenoten. In de meeste gevallen is er niets bijzonders aan de hand: normale tienerakkefietjes met liefde, bedrog, ruzie, pesterij en wisselende allianties. Met of zonder sociale media, de mechanismes zijn altijd hetzelfde.
Heel af en toe doet zich een exces voor zoals moord. Een even afschuwelijke als tragische anomalie die binnen de geëigende procedures moet worden berecht. Maar het gaat te ver om een specifieke anomalie te koppelen aan iets alomtegenwoordigs als sociale media. De benaming ‘Facebookmoord’ is onzinnig en jaagt nodeloos angst aan.
