Spring naar de content

Multatuli hield al van het e-book

Goed beschouwd werkt (zeker de Nederlandse) uitgever nog volgens het model dat al gangbaar was toen Multatuli in 1859 zijn Max Havelaar schreef. Berooid en honger lijdend op een zolderkamer voltooit de schrijver zijn manuscript en zendt het naar een uitgever die het een jaar later laat verschijnen. Bij voorkeur als onderdeel van de najaarsaanbiedingen want dan pik je de Sinterklaasverkopen ook nog mooi mee.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Marinus Kirchjunger
Erika Leonard, beter bekend onder haar pseudoniem E.L. James

Hoe ongelooflijk achterhaald die manier van uitgeven onderhand is geworden tonen dezer dagen vooral Engelstalige schrijfsters van lichte erotica aan. Na het eclatante succes van Vijftig Tinten Grijs (20 miljoen exemplaren), eerst als game, toen als e-boek en ook nog als ‘echt’ boek, is er nu de Amerikaanse Sarah Fawkes. Zij schrijft (het proces is nog bezig) een erotische thriller onder de veelbelovende naam Anything He Wants. De eerste delen van het boek verkocht ze zelf (selfpublishing) op Amazon voor een spotprijsje van 99 dollarcent. Het waren delen van 40 a 50 pagina’s.

Kopers wisten het boek naarmate het vorderde steeds beter te vinden want het steeg langzaam in de bestsellerlijsten. En omdat uitgevers na Vijftig Tinten Grijs tuk zijn op pittige vrouwenboeken gebeurde het voorspelbare: een grote uitgever, St. Martins Press, bood mevrouw Fawkes een contract aan zodat in september het vijfde en laatste deel ‘officieel’ op de markt komt als e-boek en misschien ook nog wel als gedrukt exemplaar.

De macht van de schrijver neemt toe en dat lijkt ons een goede zaak want die zorgt ten slotte voor de broodnodige content. Het pas opgerichte Amerikaanse bedrijf Hyperink geeft alleen maar e-boeken uit, vooral Howto-boeken en handleidingen. Het bedrijf belooft de schrijvers dat de boeken na inlevering van de tekst binnen een maand op de digitale plank liggen. Kom daar eens om in de oude wereld van het gedrukte boek.

En als je op een bepaald gebied veel kennis in huis hebt maar niet zo handig bent met je toetsenbord kan je ook door een medewerker van Hyperink laten interviewen. Via Skype, dat spreekt natuurlijk vanzelf. Die medewerker maakt er dan in een maand een e-boek van, met jouw naam op de digitale cover.

Het kan niet anders of ook in Nederland gaat het de komende jaren deze kant op. De verkoop van e-boeken in Nederland is het laatste kwartaal met 60 procent gestegen, al beslaat die verkoop nog steeds maar twee procent van de totale boekenverkoop. In andere landen gaat het naar 30 a 40 procent.

In de geest van Multatuli
Wij vermoeden dat Multatuli een groot voorstander van het nieuwe uitgeefmodel zou zijn geweest want het was hem er vooral om te doen om met zijn Max Havelaar grote groepen van de Nederlandse bevolking te bereiken. Hij protesteerde ook vergeefs tegen de hoge prijs (vier gulden, destijds een weekloon) die de uitgever voor het boek vroeg.

Laten wij dan in Multatuli’s naam protesteren tegen de schande dat een digitale versie van de Max Havelaar, al decennia in het publiek domein, bij Bol.com voor 8,49 euro te koop is. Wij bevorderen geen illegaal gedrag door u erop te wijzen dat het her en der op het internet gratis is op te halen. Ook al snijd ik daarmee als boekhandelaar in mijn eigen vlees.

Marinus Kirchjunger is boekhandelaar in een middelgrote stad in Nederland en schrijft over de liefde voor (e-)boeken.

Uitgeven voor een zo breed mogelijk publiek, dat is wat Eduard Douwes Dekker (Multatuli) voorstond. Foto van het beeld van Multatuli aan het Singel.