Spring naar de content

Jammer dat die wondergoal van Maxim Ivatsjoek donderdag de wereld overging

Onopgemerkte wonderdoelpunten worden niet meer gemaakt. Je leest er soms nog wel eens over, over de mythes van wonderbaarlijke omhalen, onvoorstelbare solo’s en tegennatuurkundige curves. Treffers die van vader op zoon worden doorverteld.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Frank Heinen

Soms duikt er een foto op, genomen vlak na het moment suprême.
De bal ligt roerloos in het net, een keeper draait zich verbijsterd om of ligt verslagen in het natte gras.
In de verte juicht de maker, zijn arm triomfantelijk hangend in de lucht.
Helaas meneer, er zijn geen bewegende beelden van.

Die doelpunten worden niet meer gemaakt. Er is altijd wel ergens een gek met een camera. Doelpunten kunnen nauwelijks nog echt verloren gaan. Terwijl het juist de doelpunten zijn die voorgoed verloren leken, die steeds opnieuw herleven, die uit hun as herrijzen en waarover nog dagelijks kan worden gefantaseerd.

Naar wat we niet hebben, kunnen we grenzeloos verlangen.
Een gisteren gemaakte goal die iets boven het esthetische gemiddelde uitstijgt, wordt in minder dan een dag over het Internet rondgepompt, vijf miljoen keer bekeken, tot hij kapotgekeken is. Donderdag keek de wereld naar het doelpunt van Maxim Ivatsjoek, van Zarya Krasnoznamensk, in een wedstrijd tegen een jeugdteam van diezelfde club.
Ivatsjoek draagt een lange broek en een paarse muts.
Erg atletisch ziet het er allemaal niet uit.
De lege tribunes kaatsen de aanwijzingen van de coach terug.
Een afzwaaiende voorzet.
Ivatsjoek gooit zonder te kijken zijn been naar achter en hakt de bal over zijn hoofd in het doel. Wereldgoal.
Hij lijkt zelf nog het meest verbaasd.

De legendarische warme muts van Maxim Ivatsjoek
De legendarische warme muts van Maxim Ivatsjoek

Jammer. Liever had ik over een paar jaar een verhaal gelezen over de mythe rond dit doelpunt. Dat Ivatsjoek al jaren lang voetbalde met een muts en een lange broek, omdat dat geluk bracht. Dat de muts van zijn oom geweest was – een gepensioneerde spoorwegambtenaar uit Omsk die in zijn tijd een talentvolle spelverdeler was geweest – en de joggingbroek de broek waarin zijn moeder de nacht vóór de wedstrijd altijd moest slapen.

Een verhaal waarin het doelpunt almaar prachtiger was geworden, als de lang geleden verdwenen panelen van Het Lam Gods, het schilderij van de gebroeders Van Eyck. Een verhaal over een eenmalige piek in een verder biljartvlak voetballeven, of over een eerste aanzet tot grote glorie, contracten bij Spartak Moskou en AC Milan, contracten voor een mythe.
Jammer.

Wel deed Ivatsjoeks nonchalante hakballetje me denken aan René Higuita (nou ja, toegegeven, de naam van Higuita stond erbij). En ik sloeg een steegje in mijn geheugen in, daar waar dat wat ik weet van René Higuita ligt opgeslagen.

René Higuita (bijnaam: ‘El Loco’) was gedurende de jaren negentig lange tijd de clowneske keeper van Colombia. Hij stond erom bekend graag een tegenstander of wat te passeren en werd beroemd met één redding: De Schorpioen.

(Het is 7 september 1995. Engeland – Colombia op Wembley. Vriendschappelijke wedstrijd. Een mislukt schot van Jamie Redknapp zeilt met een boogje in de richting van het Colombiaanse doel. In plaats van de bal gewoon te vangen, zet Higuita zijn handen voor zich op de grond en maakt een halve handstand waarbij hij de bal met zijn voetzolen wegtrapt).

(Overigens werd Higuita al eerder wereldberoemd met een flater op het WK 1990, waarbij hij bij een overmoedige aanvallende actie de bal verspeelde, waarna de vrolijke veteraan Roger Milla Colombia uit het toernooi schoot. Bondscoach Maturana kon niet boos zijn op zijn keeper: ‘René toonde de wereld de Colombiaanse ziel’).

Higuita komt uit Medellin. Hij werd geboren in de sloppen, daar waar de stad drijfzand is met slechts twee touwen om je uit dat drijfzand omhoog te trekken.
Het ene touw is voetbal. Het ander drugshandel.
Wie op safe wil spelen, kiest voor drugs.

Voetbal en drugs zijn in het Colombia van die dagen nogal met elkaar verweven. Higuita wordt in 1991 gefilmd wanneer hij drugsbaron Pablo Escobar bezoekt in diens luxegevangenis in de bergen en wanneer Higuita twee jaar later op vraag van Escobars collega Carlos Lehder het losgeld voor diens ontvoerde dochtertje bij de ontvoerders aflevert, wordt hij gearresteerd en verdwijnt hij achter de tralies.

Zijn gevangenisstraf zorgt ervoor dat hij niet op tijd klaar is om met Colombia mee te gaan naar de Verenigde Staten, naar het WK waar zijn land een van de grote kanshebbers kan worden. Colombia heeft een talentvolle ploeg; het zijn de jaren van Aristazábal, van Valderrama, van de getikte revolverheld Faustino Asprilla en van de bescheiden verdediger Andrés Escobar.

Het toernooi loopt uit op een deceptie: de ploeg overleeft de poulefase niet, onder meer door een eigen doelpunt van Andres Escobar tegen het thuisland.
Die own goal zal Escobars laatste belangrijke actie op een voetbalveld zijn. Kort na het toernooi wordt hij op de parkeerplaats van een nachtclub door handlangers van Higuita’s kennis Pablo Escobar met kogels doorzeefd.
’Gol! Gol! Gol!’ roepen de moordenaars bij ieder schot.
Het zijn ook de jaren van Colombiaanse drugsterreur. Veel later zal spits Asprilla in een interview toegeven dat hij tijdens het spelen van de volksliederen zijn ogen ongerust over de tribunes liet glijden, uit angst voor de kogel die van overal kon komen.

Higuita ging de geschiedenis in als een groot keeperstalent, met wiens carrière het na De Schorpioen alleen nog bergaf ging. Hij moest in 1997 verhuizen uit Colombia na een bomaanslag op zijn huis, werd later betrapt op het gebruik van cocaïne en stopte met keepen. Hij werd een fulltime celebrity, nam deel aan de Colombiaanse versie van Expeditie Robinson en liet zijn gezicht in het kader van de faceliftshow ‘Cambio Extremo’ grondig renoveren.
In 2007 keerde hij terug in het voetbal, om twee jaar later nogmaals te stoppen.
Pablo Escobar is dood, Andres Escobar ook. Carlos Lehder zit in Amerika een langdurige celstraf uit.

De Jan Jongbloed van Colombia leeft nog. Hij verhuisde dit voorjaar naar Saoedi-Arabië om er keeperstrainer te worden. Van zijn plannen om zich nog dit jaar ook in de gemeentepolitiek van Medellin te mengen, is al een tijdje niets meer vernomen.

Onderwerpen