HP/De Tijd
Home Lekker, mooi, belangrijk De zeven mooiste schaatsschilderijen uit de Gouden Eeuw

De zeven mooiste schaatsschilderijen uit de Gouden Eeuw

Als het gevroren heeft is Nederland op zijn Nederlandst. Zeg nu zelf: bestaat er een Hollandser tafereel dan kleumende mensen die met ijzers onder hun voeten de vele sloten, grachten en meren van ons land verkennen?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Nick Muller

Voor de Oude Meesters in de zeventiende eeuw was het ‘ijsvermaak’ al een dankbaar onderwerp om vast te leggen. We hebben de zeven mooiste schaatsschilderijen uit de collectie van het Rijksmuseum voor u op een rijtje gezet. En u ziet het: ijspret is tijdloos.

7. IJsvermaak, Thomas Heeremans, 1677. Een relatief onbekende schilder die zijn hele leven in Haarlem heeft gewoond en diverse winterschilderingen op zijn naam heeft staan. Waaronder dit ietwat donkere werk.
6. De Schaatsenrijders, Adriaen van Ostade, 1650. De officiële naam van dit schilderij is ‘De schaatsenrijders: boerengezelschap in interieur.’ Deze boeren zitten voor de haard van een boerderij om zich rokend, drinkend en poekelend gereed te maken voor een dag op het ijs.
5. Riviergezicht bij winter, Aert van der Neer, 1655. Op een plas bij een onbekende stad ergens in Nederland vermaken mensen zich op het ijs met schaatsen en kolven. Kolven is een oud-Hollandse sport waarbij een bal met een kliek (op het schilderij lijken het net hockeysticks) tegen een houten paal wordt geslagen. Indertijd een populaire bezigheid op het ijs en een populair tafereel voor schilders om vast te leggen.
4. Winter, Jan van Goyen, 1625. Olieverf op paneel. Rond de slotgracht van een kasteel wordt geschaatst en gekolfd. Net als zijn collega’s schilderde Van Goyen meerdere winterlandschappen. Zo ook het kasteel Batenstijn bij Vianen in de sneeuw (1630), een van zijn bekendere werken. Of dit hetzelfde kasteel is als op deze afbeelding is niet bekend.
3. Schaatsenrijden in een dorp, Hendrick Avercamp, 1610. Hendrick Avercamp mag met recht Koning Winter worden genoemd. Hij is, zoals u wellicht weet, de bekendste Nederlandse schilder van winterlandschappen uit de zeventiende eeuw. Zijn werken zijn over het algemeen zeer gedetailleerd, vol met verhalen. Heeft u bijvoorbeeld al opgemerkt dat er links twee mensen door het ijs zijn gezakt? De prachtige techniek en de rijke schilderijen maken dat hij met drie schilderijen in de Top 3 staat. Geniet!
2. IJsvermaak, Hendrick Avercamp, 1615. De titels van de schilderijen zijn weinig creatief maar allesomvattend. Dit is hoe Holland er in het begin van de zeventiende eeuw uit moeten hebben gezien in de wintertijd. Dorpelingen, geteisterd door koude en griep, vermaken zich op het ijs. De vlag is gehesen, de schaatsen worden omgebonden, verliefde paartjes zwieren over het bevroren wateroppervlak – wat dat betreft is er in vierhonderd jaar tijd niets veranderd.
1. Winterlandschap met schaatsers, Hendrick Avercamp, 1608.  Heeft u de poepende figuren links al herkend? Of de arreslee die tussen de spelende kinderen doorglijdt?

Onderwerpen

Gerelateerde content