Was Berlusconi echt zo slecht voor Italië?
Ik kom al zo’n jaar of veertig in Italië en deze bijdrage schrijf ik vanuit een skidorpje in het land. In al die jaren was het een feest om er te komen en dat is het nog steeds.
Prachtig landschap, stedenbouwkundig zou ik Nederland er zo voor inruilen, goed en betaalbaar eten en drinken, gastvrije mensen. Al die dingen veranderen nooit en wat ook niet verandert is de onbegrijpelijkheid van het land. Je weet dat er een enorme zwarte economie is, je weet dat het Noorden het Zuiden graag kwijt is. Je weet van de corruptie, de omkoopschandalen, de invloed van de maffia.
Probleem is dat dit in elk geval die afgelopen 40 jaar van mijn regelmatige aanwezigheid zo was, en dat het kennelijk de toetreding van Italië tot de eurozone ook niet in de weg heeft gestaan. Maar pas onder Berlusconi werd het bon ton om het allemaal fout te vinden. Nu moet ik er natuurlijk direct bij vertellen dat ook ik denk dat Berlusconi een heel foute man is. Waarschijnlijk corrupt – hoewel daarvoor nog nooit veroordeeld – en gek op vrouwen, zelfs als daarvoor geld op tafel moet komen. Maar deze column gaat er wat mij betreft over wat het beste voor het land is en dat zelfs een foute man misschien wel het beste voor Italië zou kunnen zijn. Want kijkend naar de feiten, is daar best iets voor te zeggen.
Omkoopschandalen en maffiageruchten
In die 40 jaar was de politieke instabiliteit van het land de rest van de wereld een gruwel. In die houding past het natuurlijk niet dat Berlusconi feitelijk de langstzittende premier was. Tientallen regeringen gingen hem in die 40 jaar voor, hij zat een factor maal het gemiddelde. In al die jaren werden regeringen gedomineerd door de christen-democraten en socialisten. Italië had op enig moment de grootste communistische partijen in het Vrije Westen en die gaf gedoogsteun aan regeringen van andere politieke snit. Ook toen waren er omkoopschandalen en maffiageruchten.
In de jaren voor Berlusconi was het land tien jaar lang een van de langzaamst groeiende economieën ter wereld, het stond qua economische ontwikkeling maar net boven Haïti. De overheidsschuld was 120 procent van het BNP en dat was het onder Berlusconi nog steeds. Toch worden die dingen Berlusconi verweten terwijl ze altijd al zo waren.
Berlusconi geeft de consument vertrouwen
Waarom denk ik dat Berlusconi, hoe abject de man verder ook is, goed kan zijn voor het land? Omdat hij in elk geval het consumentenvertrouwen een flinke duw zal kunnen geven en dat is iets wat heel snel van invloed zal zijn op de economische groei. Monti heeft de stemming in het land naar een absoluut dieptepunt gebracht en hij heeft zo goed als niets bereikt. Hij is de lieveling van de internationale leiders maar in het Colosseum gaan de duimen omlaag.
Op dit moment is het in Italië, zo vlak voor de verkiezingen, verboden om nog politieke peilingen te publiceren. Daarom is het gissen naar de eindsprint van Berlusconi. In het verleden was die altijd onverwacht en sterk. Ik ben benieuwd.
