Spring naar de content

Wie gelooft er in Team Sky? Of: Hoe de Nieuwe Argwaan een glorieuze comeback maakt

Ik was nog niet helemaal wakker. Mijn lepel maalde traag rondjes door een bord cruesli met kwark en de kleur van de sinaasappelsap was eigenlijk al te fel voor me, zo vroeg op de morgen.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Frank Heinen

Voor mij lag de maandagkrant uitgespreid. De maandagkrant is een van de aangenaamste kranten: hij staat vol met verslagen van sportwedstrijden die ik al gezien heb of niet wilde zien en uitslagen die ik al ken. Terwijl ik lees over weekenddingen houd ik de zondag nog even in stand, terwijl een nieuwe week zich langzaam maar zeker aan me opdringt.

Nico Verhoeven
Tot mijn oog bleef haken aan een opmerking van Nico Verhoeven. Nico Verhoeven is ploegleider van de Blanco-wielerploeg, die afgelopen weekend aan alle kanten voorbij werd gereden. Ploegleiders van verliezende wielerploegen zeggen zelden zaken waar je steil van achterover valt. Wat moeten ze ook zeggen: al hun plannen, tactieken en ingevingen staan of vallen bij zoiets banaals als de fysiek van hun coureurs.

Wie met negen krukken op pad is, zal nooit de Ronde van Vlaanderen winnen. Maar wie met negen krukken op pad is, kan ook niet zeggen: ik zat met negen krukken opgescheept, zo kan ik natuurlijk niet werken. Of: mijn ploeg heeft een chronisch gebrek aan talent, aan mij ligt het niet.
De verliezende ploegleider zegt daarom maar beter zo weinig mogelijk.
Maar dat is buiten Nico Verhoeven gerekend.

De totale beheersing van de Britse Sky-ploeg in zowel Parijs-Nice als de Tirreno-Adriatico vond Verhoeven opmerkelijk. En over de trainingsmethoden, die de sleutel tot het Sky-succes zouden zijn, had hij ook wel een mening: ‘Dat zeiden die Italiaanse ploegen aan het begin van de jaren negentig ook.’
Vrij vertaald wordt dat: ‘Geloof ze niet, die brave Britten met hun uitgestreken koppen. Die zitten met z’n allen de hele winter aan de Aicar en de transfusies en de genmanipulatie en alles wat er verder nog aan smeerpijperij op de markt is. Wetenschappelijke benadering? Ja, de medische wetenschap ja!’

Dat zei Nico Verhoeven natuurlijk allemaal niet letterlijk, maar zijn insinuatie was duidelijk genoeg. Meer en meer lijkt het bon ton te worden om de prestaties van individuele ploegen en complete ploegen als verdacht aan te merken. Opvallend is verdacht, en in het wielrennen is verdacht eigenlijk automatisch ook schuldig.

Het Zen-stadium
Eerst waren het de fans, die elkaar veelbetekenend toeknikten als er weer eens een onbekende Spanjaard of Italiaan vandoor ging (Er is nog een stadium dat hierop volgt, het stadium waarin zelfs het veelbetekenend toeknikken niet meer nodig is. Je laat de koers je overspoelen, als een golf die een zandkasteel overspoelt. Je hebt geen bijgedachten, geen voorspellingen, geen twijfels. Je kijkt naar wat er gebeurt. Dit is het Zen-stadium), later schreven sommige journalisten – moe van het steeds weer noteren van door onbewijsbaar vals spel tot stand gekomen uitslagen – steeds met wat meer voorbehoud over overduidelijk gedrogeerde nieuwe helden. Daarna volgden de televisieverslaggevers, die weigerden hun op jaren lang schade en schande gebaseerde vermoedens nog langer te verhullen en inmiddels is De Nieuwe Argwaan aan een glorieuze comeback bezig in het peloton zelf.

Op Twitter volgde ik gisteren de discussie tussen journalist Jaap Stalenburg, Volkskrant-verslaggever Mark Misérus en NRC-man Thijs Zonneveld. Het ging over De Nieuwe Argwaan.
Stalenburg was tegen. Zijn argument: sport bestaat bij de gratie van buitengewone prestaties. Wie die buitengewone prestaties onmiddellijk tussen aanhalingstekens plaatst, ramt met een sloopkogel al het moois uit de sport.

Misérus noemde de collectiviteit van Sky’s overmacht als een punt van aandacht. Immers: alle ploegen die in het verleden zo collectief over het peloton hebben geheerst, bleken later ook collectief gedrogeerd. Bovendien had de ploeg pas na grote druk van buitenaf dokter Geert Leinders buiten gezwierd, de arts die volgens verschillende oud-renners een rol speelde in het Rabo-dopingprogramma, in een tijd dat de Nieuwe Argwaan nog niet bestond.

En Zonneveld wees op de cijfers: de kracht die Porte (winnaar Parijs-Nice) en Froome (uitblinker Tirreno-Adriatico) konden leveren was weliswaar immens, maar toch niet te vergelijken met de kracht die Armstrong of Contador in hun beste (met epo en transfusies opgepompte?) dagen leverden. De overmacht van de Sky’s mocht dan imponerend ogen, hij leek in elk geval menselijker te zijn.

De Nieuwe Argwaan
Op wielerweblog Het is koers stond een treffend artikel van Matthias Vangenechten, die vaststelde dat ‘we nog ver weg staan van een schone wielersport’. Vangenechten beschuldigde Sky niet direct van georganiseerd dopegebruik, maar het aanhalingstekengebruik bij de woorden ‘wetenschappelijke onderbouwing’ verraadde voldoende: hier sprak een gezant van de Nieuwe Argwaan.

Die Nieuwe Argwaan verspreidt zich als een olievlek over de wereld. Ook zij die nog nooit een wielerwedstrijd hebben gezien, zij die niets om sport geven en de dopingcrisis en de bekentenissenhype slechts beschouwen als een actueel vehikel om gratuite oneliners over moraal en boetedoening op los te laten, ook zij zijn ten plots ten prooi aan de Nieuwe Argwaan. En hoe meer mensen zich met een debat bemoeien, en hoe abstracter dat debat met de dag lijkt te worden, hoe meer flauwekul er ook wordt beweerd. Een Top-5:
1. ‘Ze gebruiken allemaal.’
2. ‘Het zit in de sportende mens ingebakken om het hoogste te willen bereiken.’
3. ‘Wij hebben ze zover gedreven, door ons enthousiasme.’
4. ‘In het wielrennen wordt echt niet meer gebruikt dan in andere sporten. Waarom onderzoekt niemand dat verziekte voetbal eens?’
5. ‘Rabobank is een hypocriete kutorganisatie die wel met de sponsoring van een wielerploeg stopt, maar ondertussen zelf in allerhande smerige zaakjes met atoomwapens, fraude en weet-ik-het-allemaal verwikkeld is.’

Top-5
Hieronder volgt mijn reactie op die Top-5.

  1. Wielrenners gebruiken niet allemaal. Dit is een stupide opvatting uit dezelfde lade als ‘Geen enkele bankier is te vertrouwen’ en ‘Bezitters van grote honden zijn altijd een beetje eng’ (die laatste is er een uit mijn eigen collectie stupide opvattingen)
  2. Dat vals spelen in de sportende mens (waarom niet gewoon: in de mens?) ingebakken zit, lijkt me geen reden om mensen niet ter verantwoording te roepen voor de overtreding van de regels. Eerder om de regels nog wat strakker te handhaven. Dopinggebruik is als door rood fietsen: veel mensen doen het, het wordt af en toe gedoogd, maar als de stoplichten worden afgeschaft, is het leed niet te overzien (als de vergelijking andersom ook zou gelden, was ik trouwens al lang voor het leven geschorst).
  3. Ik heb nooit een wielrenner gedreven tot wat dan ook. Laat mij als eerzame kijker buiten uw licht masochistische wens onderdeel te zijn van het dopingprobleem. (Ik heb zeker tien keer in mijn leven Michael Boogerd live aangemoedigd om harder te rijden dan hij op dat moment deed. Waarschijnlijk is dat hij – met epo en cortisonen – toen al op z’n allerhardst reed. Toch weiger ik verantwoordelijkheid te nemen voor zijn beslissing ook nog wat bloedzakken in zijn lijf te jagen).
  4. Het is misschien niet helemaal het moment voor wielerafficionado’s om naar de mogelijke problematiek in andere sporten (of nog erger: andere delen van de samenleving (Gelezen: ‘In de katholieke kerk is ook van alles mis!’) te wijzen. Het doet denken aan een inbreker die terechtstaat voor vijf inbraken en zegt dat hij buitenproportioneel gestraft wordt, omdat zijn buurman met misschien wel acht inbraken op zijn naam nog steeds vrij rondloopt. Ook terechte opmerkingen hebben behoefte aan een goede timing.
  5. Dat een bank hypocriet is (daarover bestaat weinig twijfel), wil niet zeggen dat iedere beslissing van die bank in twijfel getrokken hoeft te worden. Dat een bank tot z’n nek in de fraude zit, wil dus ook niet zeggen dat ze moeten blijven meebetalen aan het bedrog van een clubje sporters – zeker niet als dat ook nog eens de naam en de belangen van de bank schaadt. Sponsoring is een ruil: geld wordt geruild tegen positieve publiciteit. Wanneer de positieve publiciteit achterwege blijft, kan er van een ruil dus geen sprake meer zijn.
    Blijf je aandelen kopen van een slecht draaiend bedrijf omdat je het niet in de steek wilt laten? Nee. De transactie bestaat zolang beide partijen er beter van worden.

De comeback van de Argwaan als de Nieuwe Argwaan is een opvallende ontwikkeling, een nare ontwikkeling misschien zelfs, maar het is een ontwikkeling die de sport hoe dan ook aan zichzelf te wijten heeft. Persoonlijk acht ik de dominantie van Sky ongelofelijk, niet geheel onmogelijk. De geschiedenis leert echter dat dergelijke naïviteit vroeg of laat wordt afgestraft. Maar als ik nu eens weiger uit die geschiedenis lering te trekken? Omdat ik gewoon van de wedstrijd wil genieten? Als het me nu toch even niet kan schelen of ik naar een nieuwe waarheid of naar een oude leugen zit te kijken? Even de Nieuwe Argwaan uitstellen? Mag dat? Eventjes?