De 3 redenen waarom we niet meer lezen
We lezen minder, we kopen minder boeken, we gaan minder vaak naar de bibliotheek. Het zijn onthutsende feiten uit een onderzoek dat bureau GfK Intomart deze week heeft gedaan voor de boekenbranche. Het blijft in het onderzoek bij cijfers, Oorzaken, daar waagt het onderzoeksbureau zich niet aan. Wij hebben wel een paar ideeën.
Het gaat dan natuurlijk om het lezen, kopen en lenen van boeken want teksten lezen doen we tegenwoordig meer dan ooit in onze geschiedenis. Maar dan vooral van grote en kleine schermen. En daar verdient de boekenbranche niks aan, in de meeste gevallen. Het onderzoek van deze week vergelijkt de situatie met die van twee jaar geleden. Ik zal u niet vermoeien met de cijfers: ga er maar van uit dat de dalende lijn in ons lees- en koopgedrag zich met enkele procenten per jaar voortzet. Waarom lezen we steeds minder?
1. Boeken in zijn algemeenheid zijn veel te duur. Wie tegenwoordig naar de boekhandel gaat om een pas uitgegeven boek aan te schaffen is daar globaal tussen de 20 en 30 euro kwijt, Een arm gezin kan daar, met enig beleid, een week van eten. Je kan er ook, dat wist u misschien niet, zes pakjes shag voor kopen. Dan weet je als arme rokende sloeber genoeg. De laatste keer dat ik meer dan 60 gulden heb uitgegeven aan een boek moet in de jaren ‘90 van de vorige eeuw zijn geweest: een gebonden versie van het verzameld dichtwerk van Chris van Geel.
2. We hebben geen tijd meer om te lezen. Je kan er van vinden wat je wilt, maar de consument heeft altijd gelijk. We zitten niet meer met een boekie in een hoekie (ouderwetse uitdrukking, zal wel niemand meer kennen) maar met een schermpje. Of we surfen hele avonden over het World Wide Web, zoals dat ooit heette. Ik ben zelf een hartstochtelijk lezer, maar ook ik merk dat mijn boekconsumptie afneemt door alle gadgets en nieuwe mogelijkheden. Misschien is het lezen van boeken wel gewoon een uitstervende tak van sport.
3. Boekhandels en bibliotheken vernieuwen te weinig en te langzaam. Dat snappen wij wel, want beide zijn eeuwenoude instituten met een meer dan bekend en overzichtelijk verdienmodel. Maar die onwil om te veranderen zal uiteindelijk hun ondergang bespoedigen. Ik betaal (via de belastingen) mee aan mijn plaatselijke bibliotheek hoewel ik geen lid ben en er jaren niet ben geweest. Mijn leesvoer haal ik elders. Dat gaat de burger op den duur natuurlijk niet meer pikken. Over de manier waarop we in dit land omgaan met e-books heb ik het hier al vaker gehad. Dat is van een zo grote treurigheid en onbeholpenheid dat het bijna lachwekkend is.
