De onverkwikkelijke Blanco-boycot in een regen vol onverkwikkelijkheden
Donderdag zat Mart Smeets bij De Wereld Draait Door. Om zijn zoveelste in recordtempo geschreven boekje te promoten, tenminste, dat dacht hij.
Presentator Matthijs van Nieuwkerk nam Smeets op zelden geziene wijze de maat over zijn journalistieke prutswerk, zijn cynisme en het gemak waarmee hij beschuldigingen uitte die hij op geen enkele manier kon hardmaken.
Het had iets potsierlijks, Van Nieuwkerk die Smeets op journalistieke gronden ter verantwoording riep. Alsof Jokertje Matsoe Matsoe op het hart drukt dat hij moet oppassen dat hij de inhoud niet uit het oog moet verliezen.
Wielrennen is geen sport maar literatuur
Het enige wat Smeets had kunnen antwoorden om Van Nieuwkerks kritiek te pareren (in plaats van de droef stemmende jij-bak die hij er nu uitgooide), is dat dopingnieuws hem in wezen niet interesseert. Dat wielrennen geen sport is, maar literatuur, op feiten gebaseerde fictie. Wie na lezing van een op waarheid gebaseerde roman de onbedwingbare behoefte voelt om uit te vlooien wat feit en wat fictie is, heeft niet alleen tijd teveel, maar ook een chronisch en zorgelijk gebrek aan fantasie. En mensen zonder fantasie, zonder het vermogen zich te verliezen in een verhaal, die mensen zouden zich verre van het wielrennen moeten houden.
Dat had Smeets kunnen antwoorden. Hij had geen gelijk gehad, maar het van Van Nieuwkerk die avond ongetwijfeld wel gekregen.
Spuit EPO is snel gezet
En vandaag volgde het onbegrijpelijke bericht in de Volkskrant: wielerploeg Blanco staat de Volkskrant niet langer te woord. Dit naar aanleiding van een column van redacteur Mark van Driel (pdf). Dat stuk – intussen al meer dan een maand oud; de vis die erin verpakt werd, is al gegeten, verteerd, uitgepoept, doorgespoeld en teruggespoeld naar de oceaan – met de tot lezen prikkelende en bovendien rijmende kop (‘speels’, noemt de Ombudsvrouw van de Volkskrant dat, en vermoedelijk bedoelt ze dat niet ironisch) ‘Spuit EPO is snel gezet, als de NOS niet oplet’. Het artikel is een reactie op het nieuws dat de NOS deze Tourzomer embedded gaat bij de Blanco-wielerploeg en ‘vrijwel alles’ in beeld mag brengen.
Van dat plan laat Van Driel weinig heel: wat betekent ‘vrijwel’? Is de NOS nou echt zo naïef? Moet een dergelijke operatie wel overgelaten worden aan een omroep die het wielrennen verslaat als entertainment in plaats van als bedrog? Van Driel noemt de Ierse oud-renner Paul Kimmage (nog zo’n ‘trol’) die in 2010 carte blanche kreeg bij Team Sky, maar na een paar kritische opmerkingen en een artikel vol terechte vragen de deur werd gewezen.
Dat artikel werd door Kimmage’ krant, The Sunday Times, nooit geplaatst.
Excommunicatie
Een paar maanden geleden schreef ik voor nrc.next een artikel over David Walsh. Walsh – in het idioom van zijn lievelingsvijand Lance Armstrong ‘de oppertrol’ – was even daarvoor uitgeroepen tot ‘Brits Journalist van het Jaar’ en had een boek uitgebracht: Seven Deadly Sins, waarin hij nog even zijn gelijk haalde, na jaren te zijn geëxcommuniceerd door het volledige peloton en bijna het complete journaille.
Het kwam ongeveer hier op neer: wie zich met Walsh solidair verklaarde, wie zich zelfs maar met hem in het openbaar vertoonde, kon voortaan fluiten naar medewerking van Armstrong, Bruyneel, US Postal-renners en eenieder die de lange en machtige arm van de Texaanse dictator vreesde. Kortom: iedereen, een enkele donquichottiaanse getikteling daargelaten.
Jarenlang was Walsh uitschot in het Tourpeloton. De Armstrong-maffia – een ander woord is er eenvoudig niet voor – had haar werk gedaan en hem vakkundig kaltgestellt.
Walsh was de held, voor even
Er moest een team van met hoge gevangenisstraffen dreigende Amerikaanse aanklagers aan te pas komen om Walsh’ insinuaties tot werkelijkheid te promoveren. Het bleek allemaal nog veel erger, nog veel omvangrijker en nog veel crimineler dan Walsh het in zijn stukken jarenlang had voorgespiegeld.
Seven Deadly Sins werd op die manier een vreemd boek: Walsh kreeg het gelijk waar hij al die jaren om gesmeekt had, maar de scoop was aan zijn neus voorbijgegaan. Hij kreeg een handvol prijzen van collega’s, een paar excuses en een bescheiden bestseller. En zo werd hij voor de tweede maal in een paar jaar de mond gesnoerd: ditmaal door de eer en prijzen die hem voor even aan de lopende band werden toegekend.
Embedded bij Team Sky
Tot Walsh dit voorjaar twitterde dat hij, voor zijn krant The Sunday Times, embedded zou gaan bij Team Sky, waarvan een belangrijk deel zich op dat moment schuilhield op de top van een vulkaan op Tenerife.
(In NRC Handelsblad vandaag noteert Thijs Zonneveld de voors en tegens van dat soort hoogtestages – een paar weken op natuurlijke manier je hematocriet opstuwen in zuurstofarme gebieden. Je gaat er vermoedelijk iets harder van fietsen, maar de voornaamste conclusie van Zonnevelds artikel: ‘Er is geen klap te doen.’)
Superplofkippen
Walsh gelooft dat Team Sky schoon is, al durft hij zijn hand er niet voor in het vuur te steken. Om met Mark van Driel te spreken: een spuit EPO is snel gezet. Om nog maar niet te spreken van die nieuwste wondermiddeltjes die de ronde schijnen te doen, zoals Mart Smeets in zijn nieuwe boek beweert. En laten we het maar helemaal niet hebben over genetische modificatie, die van renners een soort superplofkippen op een fiets zou maken.
Je wil er liever niet aan denken, maar je moet. Denk ook niet dat sciencefiction niet allang door de dagelijkse werkelijkheid rechts is ingehaald: dat is het wel.
Dat de Blanco-wielerploeg (vrijwel al) haar deuren openstelt voor een cameraploeg, valt alleen maar te prijzen. Dat de NOS deze kans met beide handen aangrijpt, ook. Dat Mark van Driel sceptisch is over het waarheidsgehalte van de documentaire al evenzeer: die drie zaken zijn een direct gevolg van alle schmutzigheid die er de afgelopen honderd jaar uit het peloton is gekomen, als pus uit een pukkel die steeds op dezelfde plek op je gezicht terugkeert.
Historische oenigheid
Dat Blanco na 1 (over)kritische column en 1 geweigerde ingezonden brief besluit een van de grootste Nederlandse kranten te boycotten, een krant die de ploeg bovendien een dienst heeft bewezen door het zwarte verleden van de ploeg op straat te gooien en zo een van de initiators van een nieuwe, onbevlekte start, dat is van een historische oenigheid. Als dit de aangekondigde openheid is, doe mij de omerta dan maar.
Wie het (relatief) schone wielrennen wil doen zegevieren, juicht aandacht, tegenspraak en zelfs onwelvoeglijke columns toe. Wie zich bij iedere, uiterst begrijpelijke scepsis in een narrig zwijgen hult, bewijst de sport een slechte dienst. Wie dat doet, denkt in ‘trollen’, gelooft in de kracht van uitsluiting. Wat je geen aandacht geeft, groeit niet? Forget it. Wat je geen aandacht geeft, groeit achter je rug twee keer zo hard, tot het groot genoeg is en je op een dag verplettert.
Er is natuurlijk een oplossing: Blanco nodigt vandaag nog Smeets, Van Nieuwkerk, Walsh, Kimmage en Van Driel uit om naar de Giro te komen en met hen de zegetocht van Robert Gesink te vieren. De mannen mogen alles zien. Nou ja, vrijwel alles.
Hun bevindingen lezen we over een paar weken dan wel groot in de Volkskrant.
