Spring naar de content

Prism, de AIVD en onze grenzeloze naïviteit

De onthulling van inzage in al onze online activiteit door de NSA wordt gehypet. Geheugen en kennis van zaken zijn weer het kind van de rekening. Onze naïviteit voert de boventoon.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Peter Olsthoorn

Natuurlijk is de onthulling van Edward Snowden tegenover The Guardian dat de National Security Agency (NSA) de inhoud van vrijwel alle verkeer van Facebook, Apple, Google, Microsoft, AOL, PalTalk, Dropbox en Yahoo kan inzien, spectaculair.

Europees Parlement
Maar dat ontslaat mijn geachte collega’s niet van enige relativering en geheugen. Prism kende een voorloper onder de naam Echelon. Het was nota bene een journalist van diezelfde Guardian, Duncan Campbell, die daar in de jaren negentig – van de vorige eeuw, ja – uitstekend onderzoek naar deed. Hij mocht er een rapport over schrijven voor het Europees Parlement.

Dat rapport is nog te lezen (PDF) en niet minder huiveringwekkend dan Prism nu. Voor de liefhebbers heb ik een destijds gepubliceerd artikel over Echelon uit het archief naar de nieuwe Netkwesties overgeheveld.

De speld in de hooiberg
Data werden al verzameld, maar het grote verschil met Echelon is dat de effectiviteit van het speurwerk in de databergen enorm is toegenomen. De datamining onder de naam Boundless Informant vormt een gevaarlijker onthulling voor de NSA: hoe haal je de speld uit de hooiberg? Die methoden moeten zeker geheim blijven.

Behalve gebrekkig qua geheugen zijn journalisten en privacyclubs nog eens grenzeloos naïef. Wellicht met opzet, want een schandaal is goed voor de nodige aandacht.

Terughacken mag al lang
Zo kwam minister Ivo Opstelten recent met het zogenaamde voorstel voor terughacken. Hij wil onze computers binnendringen. Opnieuw de Pavlov-reacties van privacyclubs geholpen door bevriende journalisten. De essentie bleef weg.

Bovenal las niemand de stukken met daarin belangrijke details. Ik wel, zei de gek, en heb er maar over gepubliceerd. Daarin: “De AIVD en MIVD mogen al sinds 2002 computers binnendringen, data kopiëren en versleuteling blokkeren. Zonder gerechtelijke toestemming en daarmee een volstrekt ongecontroleerd fenomeen.”

Ja, u leest het goed. Dit is de barre realiteit van de schizofrenie die er heerst. Aan de ene kant heb je de opsporing, begrensd door onze wettelijke beperkingen. Dat geldt voor rechtszaken etc. Daarnaast werken geheime diensten onbegrensd, ten behoeve van opsporing om aanslagen te voorkomen.

Terecht merken criticasters op dat Opstelten voor de oude en nieuwe bevoegdheden eens duidelijk moet maken waarvoor hij ze gebruikt en gebruiken wil binnen ons rechtssysteem. Hoe vaak hij ze moet inzetten en wat het oplevert.

Ongecontroleerd en onbegrensd
Want dat gaat over ons rechtssysteem. Echter, daarnaast fungeert een systeem waarmee ongecontroleerd en onbegrensd onze communicatie, tot in onze computers, voorwerp is van voortdurende spionage.

Dus als de middelen om een terrorist te traceren bij Opstelten tekort schieten, dan kan collega Ronald Plasterk een paar stapjes verdergaan. Mocht hij ervan weten.

Het gekke is natuurlijk dat Prism al vier jaar intensief draait zonder dat we er kennelijk hinder van ondervinden. Dat de AIVD al elf jaar in je pc mag komen en we daar rustig bij slapen. Daar kan ik nog veel meer over kwijt, maar wie wil het weten? Hype maar lekker door…