De zaak Heleen Mees: dames, waar zijn jullie ballen?
Als je de zaak Heleen Mees al hilarisch vond, moet je de reacties eens lezen. Hoogtepunt: het opiniestuk van Vivienne Westerhoud, op de Volkskrantsite, afgelopen woensdag.
Opiniestuk is eigenlijk een groot woord. Het is meer een ingezonden mededeling. Een oproep. Feministen van Nederland, verenigt u.
We moeten de redactie dankbaar zijn dat ze Westerhoud de ruimte hebben gegeven voor haar geslaagde poging tot satire. Een redactie die besluit tot het plaatsen van zo’n stuk, is óf totaal de weg kwijt, óf beschikt over een groot gevoel voor humor.
Ik kies voor het laatste.
Waar zijn jullie ballen?
Westerhoud – pleitbezorger voor meer flexibiliteit in werktijden – schaamt zich diep voor de manier waarop wij in Nederland op ‘de affaire-Mees’ reageren. ‘Ik word er zelfs een beetje boos van’, schrijft ze. Wat Westerhoud vooral dwars zit, is dat ‘zelfs haar medefeministen van opinieblad Opzij’ het niet voor Mees opnamen.
Dan komt de oproep. De cynici die nog twijfelden aan de aard van dit stuk – satirisch of serieus bedoeld – moeten definitief overstag gaan:
‘Dames feministen, waar zijn jullie ballen? Ga achter Mees staan!’
Westerhoud legt uit dat dit is waarom zo weinig vrouwen de top halen van het bedrijfsleven. Want wat als er een man in Mees’ positie was geweest? Dan had het ‘old-boys-network’ het snel opgelost.
‘Pietje houdt Kareltje de hand boven het hoofd. Zo werkt dat. De mannen gaan er samen voor staan en drinken hun bedenkingen weg met een potje bier.’
Niet al te intelligente feministen
Eigenlijk is het een misdaad om grappen uit te leggen, zeker bij getalenteerde cabaretières als Vivienne Westerhoud. Maar oké, heel kort. Westerhoud weet hier perfect de verontwaardiging te treffen van niet al te intelligente feministen, die blindelings geloven in hun als argumenten vermomde clichés.
Ze schrijft:
‘Dat maakt dat een mannelijke topeconoom zich buitenechtelijk met de benen wijd aan de ballen kan laten likken zonder dat het zijn imago schaadt.’
De ietwat overbodige uitleg ‘met de benen wijd’ roept het komische beeld op van een topeconoom die zich met gesloten benen, of zelfs: over elkaar geslagen benen, aan de ballen laat likken.
Dat Buiter Mees’ hoffelijke aanbod om zijn ballen te laten likken vermoedelijk juist heeft afgeslagen doet niks af aan de kracht van Westerhouds grappen. Net zoals de voorbeelden van mannen (Clinton, Strauss-Kahn) die door het stof hebben moeten gaan vanwege hun seksuele misstappen, niks afdoen aan Westerhouds geslaagde theorie over het ‘old-boys-network.’
Vijftig tinten grijs
Zoals elk komisch genie, bewaart Westerhoud haar beste materiaal voor het laatst. Ze klaagt dat ‘wij vrouwen’ er niet voor elkaar zijn als het erop aankomt. En ze vraagt zich af waarom.
‘Lazen wij niet allemaal met rode oortjes drie delen ‘Vijftig tinten grijs’? Welnu dames, Mees heeft er geen boek voor nodig. Haar ervaringen in real life wijken er waarschijnlijk niet veel vanaf.’
Dit is bijna teveel. De onvermijdelijke ‘Vijftig tinten grijs’-verwijzing. Het ‘met rode oortjes lezen’ van erotische pulp gelijkschakelen aan werkelijke (strafbare) seksuele uitspattingen. De naïviteit, en het totale gebrek aan zelfkritiek dat uit elk woord blijkt: dit doet niemand Westerhoud na.
‘Chapeau Heleen!’ besluit ze. ‘Durf te leven. En als je zin hebt in een potje bier, bel me dan gerust. Dan lullen we nergens meer over.’
Groot applaus. Staande ovatie. Laat niemand ooit zeggen dat vrouwen geen gevoel voor humor hebben.
