Spring naar de content

De getto’s van de Volkskrant

Onheil voorspellen, met een kontje van TNS Nipo. Het lijkt soms De Telegraaf wel die met de week tendentieuzer wordt.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Peter Olsthoorn

De Volkskrant opent vandaag met de kop ‘Arme wijk doet niet mee’. Met als aanhef: “Bij 80 procent van de bevolking zal de omschakeling naar de participatiesamenleving die het kabinet-Rutte voorstaat waarschijnlijk weinig problemen geven. Maar arme wijken waar de bewoners weinig onderling contact hebben, dreigen de dupe te worden.”

Twee dagen nadat Rutte eindelijk met die door de Volkskrant tot vervelens toe geëiste ‘visie’ is gekomen, de ‘participatiesamenleving’, weet de krant al dat bewoners in de arme wijken de ‘dupe’ worden. Knap staaltje onzinnig slachtofferdenken.

De cijfers: 20 procent zal niet meehelpen, zegt de krant althans. Op nu 16,8 miljoen Nederlanders doen dus 3.360.000 Nederlanders niets voor hun buren of zieke familie. Schrijft de Volkskrant.

Online moet dat in het oogballengevecht natuurlijk worden aangedikt, en dus kwam de dienstdoende redacteur met de kop ‘Gettovorming dreigt door participatiesamenleving’. De bron voor dit alles: “Dit blijkt uit een onderzoek onder duizend burgers door TNS Nipo.”

Onderzoek? Of een enquête? TNS Nipo heeft dat keurig online geplaatst. Een serie vragen waaruit moet ‘blijken’ hoeveel mensen a-sociaal zijn, in hun eigen opvatting. Bij alleen al die eerste vraag over stoepen vegen, wat 50 procent nu al zegt te doen, weet iedereen hoe het werkelijk is.

De krant en site citeren de onderzoeker: “’Als de overheid van alle mensen verwacht dat bewoners taken van de overheid gaan overnemen, zal dat in sommige wijken goed gaan’, zegt Peter Kanne van TNS Nipo. ‘Maar andere buurten kunnen afglijden en getto’s worden zonder extra inzet van de overheid.’”

‘Getto’, daarop slaat de waakhond wel aan. Peter Kanne gebeld. Kun je een vragenrondje of flutenquête als ‘onderzoek’ naar werkelijk gedrag presenteren? Hij zegt: “Het is geen flutonderzoek. We hebben een jaar terug en nu heel gedegen onderzocht waartoe mensen bereid zijn. De ‘zeker wel’-categorie blijkt altijd een goede indicatie te bieden van werkelijk gedrag.”

Met de onheilspellende koppen is hij het niet eens, al bevestigt hij het woord ‘getto’ te hebben opgediend. “Ik voorspel geen rampscenario’s, maar die zouden wellicht op termijn onder voorwaarden uiteindelijk mogelijk kunnen zijn.”

Zo lusten we er nog wel een paar; je kunt evengoed het tegendeel beweren. Kanne weer: “De Volkskrant trekt het in het negatieve. Ik ben op grond van de onderzoeken juist heel positief over de kansen van de participatiesamenleving. Vreemd is wel dat het kabinet zijn beweringen over die nieuwe samenleving niet heeft getoetst.”

De belangrijkste vraag in die enquête: zou je zieke buren of familieleden helpen? 13 procent zegt dat ‘zeker niet’ te doen. Nu heeft iedereen meer buren en familie. Dus als je ziek bent en 13 procent, of zelfs 80 procent, laat je barsten, dan hou je er nog altijd een paar over die wel helpen.

Er staat niet: 20 procent van de mensen wordt niet geholpen, dat is wat anders. Dat is het verneukeratieve van verkeerd toepassen van statistiek. Nog afgezien van de vraag of de overheid gettovorming moet en kan tegenhouden. Een probleem en oorzaak zijn veeleer armen die nog armer worden. De Volkskrant publiceert overigens in dezelfde uitgave goede reportages vanuit verschillende buurten over de mate van sociaal gedrag. Althans, zoals die ervaren wordt.

Nieuw is het idee van de zorgsamenleving natuurlijk niet. Men leze Amitai Etzioni, inspirator van de ‘nomme and wadde’ van Jan Peter Balkenende. En nog verder terug, 44 jaar… We benne op de wereld om elkaar te hellepen, niewaar…