Heroïsch of idioot? Israëlische F15’s showen spierballen boven Auschwitz
In het Israëlische equivalent van het Volkskrant Magazine, Haaretz Magazine, las ik afgelopen week een bizarre reconstructie. Het gaf mij stof tot nadenken, écht nadenken, bedoel ik. Want ik moet eerlijk bekennen dat ik tijdens mijn verblijf in the city that never sleeps, Tel Aviv, mijn hersens nog niet bijster veel gepijnigd heb over gecompliceerde materie.
Oorlogskinderen
Het verrassende en voor mij volledig onbekende verhaal gaat als volgt: in 2003 vlogen drie F15 gevechtsvliegtuigen van de Israëlische luchtmacht in formatie extreem laag over het voormalige concentratiekamp Auschwitz. De drie piloten, stuk voor stuk zeer hoge militairen, waren kinderen van Holocaust-overlevenden.
Trotse Davidster
Ze droegen geen verplichte ster meer op de borst; de Davidster prijkte nu trots op de buik van gevechtsvliegtuigen afkomstig uit het beloofde Joodse land. Polen vond dit geen goed idee, maar de Israëli’s lieten de Polen weten dat de vlucht sowieso gemaakt zou worden, met of zonder toestemming.
Herrezen
Eenmaal boven Auschwitz klonk over de luidspreker van de F15 de stem van piloot Eshel:
“Wij zijn piloten van de Israeli Air Force in de lucht boven het kamp van wreedheden. We zijn opgestaan uit de as van miljoenen slachtoffers, we dragen hun stille verdriet, we salueren hun heldendom en pleiten ervoor om het Joodse volk en zijn land te verdedigen.”
Heroïsch of idioot?
Het verhaal raakte mij, maar ik wist niet precies hoe: was het heroïsch of idioot? Rechtvaardig of ongegrond? Kan ik mij verplaatsen in de trots en bevrediging die de piloten, en velen Israëli’s en Joden met hen, voelden? Jazeker, honderd procent; ik vraag mij af wie hier niet in ieder geval een klein beetje in zou kunnen komen.
Spierballen
Maar is het showen van spierballen in de vorm van autoritair militair optreden niet puberaal? Zeker. Laten zien wie de sterkste is doe je als kind ook niet door je zusje een blauw oog te meppen maar door haar gemekker aan te horen en je in te houden. Door de wijste te zijn.
Basta!
Zittend op het strand van Gordon Beach in Tel Aviv typ ik deze column en denk na over het verhaal dat ik net met mond open gelezen heb. Is er een tijdslimiet om geschiedenis te verwerken? Komt er een moment dat je mag zeggen: oké jongens, en nu is het wel genoeg geweest met dat weeïge Holocaust-geklaag, basta! Nee, dat is niet aan ons, dat mag iedereen lekker zelf weten. Toch? Ik zal er nog eens een paar nachtjes goed over slapen, want ik ben er nog niet uit.
Reisjournalist Iris Hannema (1985) reist sinds 2008 schrijvend en fotograferend, in haar eentje, de wereld over. Als u wilt weten waar zij zich nu bevindt, kunt u haar volgen op Twitter.
