Spring naar de content

Daan Heerma van Voss leest: Coetzee, Reve en Nooteboom

Schrijvers lezen ook. Maar wat lezen ze eigenlijk? In navolging van Ernest Hemingway geven twintig vooraanstaande Nederlandse en Vlaamse literatoren een klein college in literatuur. Wat moeten we absoluut gelezen hebben, en waarom? Deze week: Daan Heerma van Voss.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Nick Muller

Daan Heerma van Voss (1986) is schrijver, interviewer en historicus, en ook in die volgorde. Hij schreef tot nog toe vier romans, waarvan het literair erotische 70 het meest recent is. In 2011 werd de interviewserie Het decennium, die hij samen met Daniël van der Meer schreef voor De Groene Amsterdammer, verkozen tot het beste journalistieke project van dat jaar. Daan is de broer van de eveneens schrijvende Thomas Heerma van Voss.

/Nachtkastje
Op mijn nachtkastje liggen op dit moment drie boeken: Het voorseizoen van David Pefko, Hôtel du Nord van Remco Campert en Het Droomboek van onze Koning.

/De Grote Drie
Wat zijn volgens u de drie beste boeken ooit geschreven, en waarom?

The Life and Times of Michael K. – J.M. Coetzee (1983)
The Life and Times of Michael K. gaat over de vraag of een mens totale afzijdigheid kan bereiken. In een kale stijl die perfect past bij de onbarmhartige omstandigheden – het verhaal speelt zich af in een onduidelijk land in een onduidelijke, maar dorre tijd – laat Coetzee ons de wereld zien door de ogen van een aan achterlijk grenzende onnozelaar, die niets liever wil dan samen met zijn moeder zijn en een totaal ongecompliceerd leven leiden. Het is het leven zelf dat hiertegen in verzet komt. Hartverscheurend, hoe klotig dat woord ook is.

> Op weg naar het einde – Gerard Reve (1963)
Op weg naar het einde gaat over de ondraaglijkheid van het draaglijke leven. Het is Reve op zijn best, omdat in dit werk zijn ironie haar kracht nog niet is verloren. Dat is in later werk wel het geval. In losse, fragmentarische vertellingen – nergens doet Reve ook maar een beetje zijn best te suggereren dat het hier om een traditionele roman met een traditioneel, rond hoofdpersonage gaat – bespeelt hij de lezer, zijn vooroordelen en zijn levensovertuigingen. Daarnaast is het bijzonder geestig en ongekend droevig tegelijk.

> Rituelen – Cees Nooteboom (1980)
Het mooiste aan Rituelen is de structuur. Daarna: zonder meer de stijl. Het is eigenlijk een deterministisch aandoende roman. Waar de Fransen van weleer (Emile Zola cum suis) geen enkele lucht laten bestaan tussen hoop en wanhoop van hun personages versus hun uiteindelijke lot, met als gevolg dat de personages doorgaans tamelijk vlak blijven, weet Nooteboom het thema van erfelijkheid van geluk, ongeluk en alcoholisme op een zeer persoonlijke en intieme manier met de personages te verbinden. Alles is prachtig met elkaar vervlochten. Hoe vaker je het leest, hoe beter het wordt.

NB: Dit zijn natuurlijk niet De Drie Beste Boeken die ik ooit heb gelezen, mijn favorieten veranderen voortdurend, mijn lezersoordeel trouwens ook. Maar dat lijkt me helder.

/De Grote Een
De beste schrijver ter wereld is mijns inziens J.M. Coetzee. Hij leert me dat, wanneer je schrijft, je niemand iets moet willen bewijzen.

/Leeslijst

De leeslijst van Daan Heerma van Voss (handschrift)

Volgende week: A.L. Snijders