Waarom we vanavond allemaal naar Cruijff moeten kijken
Vanavond zendt de VPRO het eerste deel van een vierdelige serie uit over het leven van Johan Cruijff. Afgelopen zaterdag mocht ik in een besloten voorstelling in de voormalige gymzaal van de lagere school van Cruijff in Betondorp alvast de eerste twee delen bekijken. In goede Amsterdamse traditie is het samen te vatten als een lach en een traan, op beide betrapte ik mezelf, hoewel de lach de boventoon voerde. Het is jammer dat Cruijff er niks mee te maken wilde hebben. Hoewel, zou hij er anders over hebben gedacht, dan was het resultaat er vast niet beter op geworden.
Zoals ik mijn zoon moest uitleggen, doet Cruijff alleen maar mee als hij de regie heeft. En er bij voorkeur ook nog aan verdient. De creatieve vrijheid die hij zichzelf in zijn voetbalcarrière – en daarna – toestond, die gunt hij anderen niet of nauwelijks. Die creatieve vrijheid hebben de makers nu wel genomen, niet alles klopte in mijn herinnering, en dat lag niet aan mij, zo kon ik later al googelend vaststellen. Maar het resultaat is er niet minder om.
Zaterdag vond ik maar één ding jammer: dat ik niet alle vier de delen aaneengesloten kon zien. De serie gaat behalve Cruijff ook over een tijdsbeeld. Tot Cruijff deed je het als betaald voetballer goed als je er een sigarenzaak aan overhield. Na Cruijff – vooral ook dankzij zijn schoonvader Cor Coster – werd dat heel anders.
De beelden van de jaren vijftig, zestig en zeventig in de serie zijn prachtig, net als de overgang van nat gekamde korte haren naar de haardracht van ná de Beatles en de Stones. De kleding, de muziek en de authentieke beelden van Cruijff in actie zijn, in Michelin-termen, een omweg waard. Rock-‘n-roll fuseerde met de voetballerij.
Jammer dat Cruijff het zichzelf niet zegt te gunnen om te kijken, hij doet zichzelf te kort. Er is niets om bang voor te zijn, het is één grote lofzang op de Cruijff die ik me graag herinner: een Amsterdams lefgozertje, een fantastische voetballer, een familieman. En de man die het leven van heel veel betaald voetballers in Nederlanders aanzienlijk verbeterde.
