De begrotingsonderhandelingen: pesten, dreigen en schaterlachen
Vandaag beginnen coalitie en bevriende oppositie aan nieuwe begrotingsonderhandelingen. Gelukkig voor Dijsselbloem belooft de sfeer ditmaal stukken beter te zijn dan tijdens de voorgaande edities. Met enige economische meewind en wat akkefietjes die zijn weggenomen kunnen de heren vrolijk aan de slag. Toch?
Vooraf is er wel een klein dompertje op de feestvreugde te bespeuren. De kiezer lijkt behoorlijk uitgekeken op het kabinet. Wat VVD en PvdA ook besluiten, het electoraat vindt het maar waardeloos. Nog deze week wist de VVD aanzienlijke lastenverlichting voor de hogere inkomens binnen te halen en de PvdA won op de valreep de illegaliteitsdiscussie. Iedereen blij, behalve de kiezer. -2 in de peilingen. Dat is gewoon pesten.
Wensen
Nu de grootste druk van de economische ketel is, zijn de constructievelingen van D66, CU en SGP een stuk mondiger geworden en ligt er een aardig wensenlijstje op tafel. Zo eisen alle partijen tussen de 500 miljoen en een miljard aan lastenverlichting, zou D66 graag een prijzig innovatiefonds zien, wil de ChristenUnie een slordige 200 miljoen vrijmaken voor dagbesteding in de zorg en eist voormalig tankbestuurder Van der Staaij (SGP) meer geld voor Defensie.
Met de weinig succesvolle uitruil (in de peilingen dan) van vorige week hebben de coalitiepartijen de aanstaande onderhandelingen niet gemakkelijker gemaakt. De speelruimte die door meevallers was ontstaan op de begroting is nog voor de onderhandelingen zijn begonnen volledig opgesoupeerd. Voor iedere investering of lastenverlichting zal dus dekking gezocht moeten worden op een andere begroting. Hoewel er per saldo niet extra bezuinigd gaat worden, zal dit voor sommige mensen dus toch zo gaan voelen.
Constructief
De komende weken zal moeten blijken hoe constructief de constructieve oppositie precies is. Gaan zij akkoord met de eerder afgesproken deal over lastenverlichting tussen PvdA en VVD waar zij niet over mee mochten praten, of eisen zij nog een extra pakket? Voornamelijk CU en SGP benadrukken dat de belastingverlagingen vooral (of slechts) voor de laagste inkomens moeten gelden, maar daar vinden zij VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra op hun pad die “helemaal klaar is met nivelleren”. De kans dat zij tekenen bij het kruisje is al met al niet bijzonder groot.
Een dreigementje en een ruggensteuntje
Hoewel Nederland er dus beter voorstaat dan de afgelopen jaren, blijven de begrotingsonderhandelingen een heikele episode in het politieke jaar. Om het overleg wat extra cachet te geven dreigde Zijlstra nog dat het kabinet ook zonder steun in de Eerste Kamer door kan, als men er niet uitkomt. Als u goed luistert hoort u Pechtold nog steeds schaterlachen en zelfs bij de SGP kon men de kaken niet op elkander houden toen ze dat hoorden. Wat de kans op een succesvol overleg groter maakt is dat alle partijen van de lievelingsoppositie flink beloond zijn tijdens de laatste verkiezingen. Dat geeft zelfvertrouwen maar ook speelruimte. De kiezer pest alleen de coalitie.
