Levend stratego: verovert Poetin nu ook Oost-Oekraïne?
Even leek de ergste storm in Oekraïne overgewaaid. Bijna alle kiezers op de Krim kozen voor aansluiting bij Rusland, dus Poetin kon tevreden zijn, toch? Maar al gauw bleek deze overwinning niet genoeg. Zijn volgende missie: Oost-Oekraïne.
Sinds afgelopen zondag is de onrust in Oekraïne in alle hevigheid terug. In navolging van de pro-Russische groepen op de Krim, doen de etnische Russen in Oost-Oekraïne nu een beroep op Vladimir Poetin: ze vragen hem hun regio’s ook op te nemen in Rusland. Het gebied, met de grote steden Charkov, Donetsk en Loehansk, weigert nog langer het gezag in de hoofdstad Kiev te erkennen. De inwoners hebben, net zoals dat op de Krim gebeurde, een referendum uitgeschreven. Poetin eist autonomie voor de Russen in Oekraïne.
Is dit eenzelfde situatie als op de Krim?
Nee, dat is het niet. Er dreigt nu serieus een militaire confrontatie en dat was op de Krim niet het geval. Ook is de samenstelling van de bevolking anders: de Krim bestaat uit zo’n 75 procent etnische Russen, in Oost-Oekraïne is dat ‘slechts’ 52 procent. Deze groep concentreert zich vooral in de drie grote steden.
Hoe reageert Kiev?
President Oleksandr Toerchinov beschuldigt het Kremlin van het ‘aanzwengelen van het oproer’. Ook beweert hij dat Moskou een legermacht opbouwt aan de overkant van de grens. Rusland ontkent dit, maar medewerkers van de OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa) zeggen wel degelijk Russische legeronderdelen te hebben gezien, op nog geen 20 kilometer van de grens met Oekraïne. Iedereen die de wapens opneemt, zal volgens Toerchinov worden vervolgd. Volgens waarnemers treden de Oekraïense autoriteiten terughoudend op bij betogingen om de Russen geen excuus te verschaffen voor een inval. De Oekraïense president overweegt de noodtoestand uit te roepen.
Wat kunnen we verwachten?
De media speculeren volop: één uitkomst geven lijkt onmogelijk. Tot een paar weken geleden lag de rode lijn voor Oekraïne heel duidelijk in het Oosten van het land: zou deze overschreden worden, dan was het oorlog. Maar nu Poetin dat daadwerkelijk lijkt te doen, is dat een stuk onzekerder geworden. Rusland weet dat het een sterker leger heeft: dat van Oekraïne is jarenlang verwaarloosd. De grote vraag is natuurlijk wat het Westen doet als de legers daadwerkelijk naar hun wapens grijpen. Secretaris-generaal Anders Fogh Rasmussen van de NAVO heeft Rusland opgeroepen de militairen terug te trekken. Een Russische interventie zou volgens hem een ‘historische vergissing’ zijn.
