Waarom 2018 het ‘kanteljaar’ wordt in de boekenwereld
Slecht nieuws voor de boekenbranche: tot 2018 gaat de verkoop van papieren boeken nog zeker met dertig procent afnemen. Goed nieuws voor de boekenbranche: de verkoop van digitale boeken stijgt spectaculair. In 2018 zullen er voor het eerst in de geschiedenis meer digitale dan papieren boeken worden verkocht.
Dat blijkt uit onderzoek dat deze week is gedaan in Groot-Brittannië, waar ze eerlijk gezegd iets verder zijn met digilezen dan hier te lande. Maar aangezien de technologische ontwikkelingen vergelijkbaar zijn, kun je die cijfers ook grofweg hanteren voor de Nederlandse markt. In Nederland hebben zeker net zoveel mensen een e-reader, smartphone, tablet of ander leesapparaat voorhanden als in Groot-Britannië. Het enige apparaat dat hier nog niet echt gepeneteerd is, is de Kindle van Amazon, maar dat kon weleens snel veranderen nu Amazon zich voorbereidt op de komst naar de Nederlandse markt.
Volgens de schattingen van een Brits onderzoeksinstituut zal de totale boekenomzet daar in 2018 op zo’n 1,9 miljard pond liggen, een kleine stijging ten opzichte van de huidige 1,8 miljard. Daarvan zou 912 miljoen pond komen van de papieren boeken en (voor het eerst) één miljard pond van de digitale verkoop. Dat mag je met recht een mijlpaal noemen, want die revolutie heeft zich dan in nog geen twintig jaar voltrokken.
Ter vergelijking: de Nederlandse boekenmarkt zet ongeveer 400 miljoen euro om (wat gezien de bevolkingscijfers wel klopt) en dat bedrag daalt jaarlijks. Volgens de jongste cijfers komt daarvan slechts 5 procent uit de verkoop van e-books, waar dat nu in Groot-Brittannië al zo’n 25 procent is. Halfhartige pogingen van de Nederlandse boekenbranche om dat te wijten aan de piraterij bij e-books zijn lachwekkend: het aanbod aan makkelijk te downloaden Engelstalige e-books is vele, vele malen groter dan de 11.000 Nederlandse titels die je met een beetje zoeken kunt vinden.
Het lijkt er meer op dat de Nederlandse uitgevers en boekhandelaren nog steeds het lezen van e-books niet serieus nemen. Sprekend voorbeeld daarvan is het Boekenpanel bij het populaire programma De Wereld Draait Door, dat overigens al in de lente aan een ‘zomerstop’ is begonnen. In dat Boekenpanel prijzen vier boekhandelaren uit alle delen van het land hun favoriete boek aan, een sympathiek leesbevorderend (hopen wij) initiatief. Als boekhandelaar volg ik dat onderdeel van DWWD uiteraard nauwgezet. Nog geen enkele keer is er in het panel op gewezen dat het uitgekozen boek ook digitaal verkrijgbaar is, waarmee je een complete doelgroep tot pak ’m beet dertig jaar in de kou laat staan: die leest geen boeken maar consumeert zijn ‘content’ (om het eens modern uit te drukken) van een computerschermpje.
