Maakt Google ons slimmer of juist dommer?
Ooit begon Google als simpele zoekmachine, maar inmiddels is het bedrijf uitgegroeid tot een onmisbare factor in het leven van velen. Tien jaar na de beursgang maken we de balans op: heeft de zoekmachine ons slimmer gemaakt of juist dommer?
In welk jaar was de Slag bij Waterloo? Wat gebeurt er toch allemaal in Syrië? Hoe ziet een schimmelnagel eruit? Hoe maak je een mojito? Zoveel onzekerheden, zoveel vragen. Gelukkig heeft Google altijd antwoord.
Slimmer
Hoe deden we het eigenlijk ooit zonder de zoekmachine? We sloegen er de encyclopedie op na, lazen de kranten, brachten een bezoekje aan de huisarts of kochten een kookboek. Maar soms was dat simpelweg te veel moeite. Soms vroeg u zich gewoon eventjes iets af, zonder dat u daar verder een scriptie aan wilde wijden of een verpletterende indruk wilde maken tijdens een date of sollicitatiegesprek. Kon ook niemand in uw directe omgeving antwoord geven op de vraag, dan hield het op. Jammer dan, zo belangrijk was het toch niet.
Hoe anders is dat nu. Bij de minste of geringste twijfel, de kleinste hersenspinsel, wordt er een computer, tablet of smartphone tevoorschijn gehaald. Twee kernwoorden in Google, en voilà: weer wat wijzer. Dankzij de zoekmachine zijn we de afgelopen jaren heel wat nuttige (en misschien ook wat minder nuttige) feitjes rijker geworden.
Dommer
Aan de andere kant schakelen we de zoekmachine misschien soms wel te snel in. Zelf nadenken hoeft immers niet meer. Google weet immers toch veel meer dan wij, en is veel sneller bovendien. Ook dingen waarvan we met een beetje logisch nadenken best van zouden weten hoe het zit, worden voor de zekerheid even opgezocht. Luiheid ligt op de loer. Daarbij zijn we inmiddels zó gewend aan de snelle toegang tot een onuitputtelijke bron van informatie, dat we hebben geleerd om snel te scannen. Dat klinkt handig, en dat is het soms ook, maar het heeft ook z’n nadelen. Weinig mensen nemen nog de tijd om lange stukken tekst te lezen, waardoor mogelijk belangrijke informatie wordt overgeslagen en er een eenzijdig beeld ontstaat.
Slimmer of dommer, dat is dus de vraag. En wat doen we bij een vraag? Juist.
Google toont verschillende onderzoeken die antwoord bieden. Zo kwam The Pew Internet and American Life Project in 2010 tot de conclusie dat Google ons in ieder geval niet dommer maakt: onder andere de creativiteit zou flink worden gestimuleerd. Daar tegenover staat een in Science gepubliceerd onderzoek, waaruit blijkt dat Google de hersenen belemmert om dingen te onthouden. En in 2008 onderzocht The Atlantic wat het internet met onze hersenen doet. We blijken tegenwoordig méér te lezen dan vóór het internet-tijdperk, maar doen dat wel op een andere manier.
En daaruit kunnen we concluderen dat Google ons zowel slimmer als dommer maakt. Wie nog vragen heeft verwijzen we graag door naar www.google.com.
