Angst regeert in troonrede
‘In de zomer van 2014 bleek andermaal dat vrijheid en veiligheid kwetsbaar zijn – ook in ons deel van de wereld, ook in Nederland. Op 17 juli trof een verschrikkelijk lot de 298 inzittenden van vlucht MH17, onder wie 196 landgenoten. Daardoor wordt de feestelijke traditie van Prinsjesdag dit jaar omgeven door een rouwrand van verdriet.’
Aldus opende koning Willem-Alexander ‘zijn’ troonrede op de derde dinsdag in september. Ook het Midden-Oosten, Irak en Syrië kwamen aan bod, de vorst waarschuwde dat ‘de haat die elders in de wereld mensen in het verderf stort, niet mag overslaan naar onze straten.’
En er waren meer uitingen van internationaal gevaar in de troonrede, waarin de angst leek te regeren. ‘Conflicten die duizenden kilometers ver weg spelen, roepen in ons land emoties en reacties op. Dat is niet nieuw, maar in een tijd dat iedereen in de wereld de smartphone in z’n hand heeft, is de maatschappelijke impact groter en sneller merkbaar.’
De in de troonrede aangekondigde investeringen in Defensie van 100 miljoen per jaar waren al bekend, maar kunnen wel als de meest opvallende maatregel worden omschreven. Volgens de koning betreft het hier zelfs een ‘trendbreuk met het verleden’, hoewel de extra gelden de miljardenbezuinigingen van de afgelopen jaren natuurlijk niet teniet doen. Ook de radicalisering in eigen land bleef niet onbenoemd: ‘het tegengaan van extremisme en intolerantie is een kerntaak van de overheid.’
Uiteraard ging de troonrede ook over de economie, maar daarover was weinig informatie bekend die nog niet was uitgelekt. ‘De Nederlandse economie toont zich veerkrachtig. Het is hoopgevend dat, na een aantal jaren van krimp en stijgende werkloosheid, ons land voorzichtig weer de weg omhoog vindt. Het overheidstekort daalt in 2015 naar verwachting tot 2,2 procent van het bruto binnenlands product. Daarom zijn geen nieuwe bezuinigingen nodig en hoeft voor ongeveer een miljard euro aan eerder voorgenomen lastenverzwaringen voor burgers niet te worden doorgevoerd.’
Ten slotte wees koning Willem-Alexander op het 200 jarig bestaan van Nederland, en over de noodzakelijke saamhorigheid die in de huidige tijd van burgers wordt verlangd: ‘Ons land heeft zich in die twee eeuwen steeds veerkrachtig en saamhorig getoond als omstandigheden daarom vroegen – ook deze zomer weer. […] De ingezette hervormingen leggen een fundament onder de toekomst van ons land. Het werken aan deze opdracht vindt plaats in een turbulente en onzekere internationale omgeving en in het besef dat vrijheid, veiligheid en welvaart nauw met elkaar verbonden zijn.
