Spring naar de content

Onderzoek: irissen van Vincent van Gogh waren paars

De welbekende blauwe irissen op het schilderij Veld met irissen bij Arles van Vincent van Gogh waren ooit paars. Dat blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van onder meer het Van Gogh Museum, de Universiteit van Tilburg en het Rochester Institute for Technology in New York.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Nick Muller

Uit het onderzoek blijkt dat de rode pigmenten in de schilderijen van Van Gogh langzaamaan verfletsen. De blauwe irissen zouden dus ooit paars zijn geweest, maar ook andere meesterwerken zouden in de negentiende anders zijn afgeleverd dan we ze nu kennen. Neem bijvoorbeeld het schilderij Slaapkamer te Arles. Links ziet u het schilderij zoals Van Gogh het schilderde, rechts de versie zoals die nu in het Van Gogh Museum hangt.

slaapkamer

Senior restaurator Ella Hendriks van het Van Gogh Museum vreest dat de rode kleurstof binnen enkele decennia van de schilderijen verdwenen zal zijn als er geen maatregelen worden genomen. Om de verfletsing tegen te gaan heeft het museum de belichting van de doeken al met de helft teruggedraaid. “Aan de hoeveelheid licht die gedurende dertig jaar op een schilderij mag komen, zit nu een maximum,” zegt Kees van den Meiracker, hoofd collectiebeheer van het Van Gogh Museum. “Afhankelijk van het aantal uren dat je een schilderij tentoonstelt, kan het zijn dat je na twintig jaar die limiet hebt bereikt, of je kunt het door minder tentoonstellen tot aan dertig jaar rekken. Met maatregelen als omgevingslicht, donkere achterwanden en het terugbrengen van het licht tot ongeveer de helft van wat het aan aantal jaren geleden was, kunnen we veel oplossen.”

Heilige huisjes omver geworpen
Deze week werd niet alleen bekend dat de schilderijen van Vincent van Gogh er ooit anders hebben uitgezien dan hoe we ze nu kennen, ook beweerde een onderzoeker dat het Meisje met de parel van Johannes Vermeer helemaal geen parel draagt. Niets is wat het lijkt in de kunst.

irissen
‘Veld met irissen bij Arles’, Vincent van Gogh, 1888