De dubbelzinnige ontkenningen van Ibrahim Kargbo
In de fantastische Volkskrant-productie van Menno van Dongen en Willem Feenstra van afgelopen zaterdag werd de indruk gewekt alsof Ibrahim Kargbo tegenwoordig voetbalt in het paradijs. Lissabon, laaghangend zonnetje… Heerlijk. Het interview waarin Kargbo begint te huilen als de Volkskrant-redacteuren hem beschuldigen, vond zelfs plaats in een gebakswinkeltje.
Een gebakswinkeltje aan de Taag; je kunt het slechter treffen als voormalige ijscoman in Freetown.
Gisteren zag ik Ibrahim Kargbo bij de NOS.
Hij stond aan de rand van een met uitgedroogde plekken bespikkeld voetbalveld. Achter hem verrees een betonnen tribune van het soort dat je nog weleens aantreft bij lang geleden gefailleerde Waalse verenigingen.
Er zaten zo’n veertig mensen. De rest van het paradijs moest je er zelf bij bedenken.
Kargbo zag er keurig uit: hij droeg een lichte, zwarte regenjas, met daaronder een geruit colbertje en een zwart overhemd. Mijn herinnering aan de drieste Willem II-verdediger die hij ooit was, smolt langzaam: Ibrahim Kargbo sprak en oogde als een lid van een Londense herenclub.
Het ging over matchfixing.
Natuurlijk ging het over matchfixing.
Het was een vreemd gesprek.
Een vreemd gesprek
De journalist begon eenvoudig: of het waar was dat Ibrahim vijf jaar geleden de boel had opgelicht.
Ibrahim antwoordde: “Nee. Mensen die dat denken…” Hier pauzeerde hij even en begon opnieuw: “Ik wil alleen zeggen: het is in m’n hele carrière nooit gebeurd. Ik heb hetzelfde probleem in Sierra Leone en het is nooit waar.”
Ik dacht hier al: prima, weten we dat ook weer, zaten ze bij de Volkskrant gewoon fout. Kan gebeuren, zand erover. Maar ik ben dan ook geen onderzoeksjournalist.
(Overigens zegt Kargbo letterlijk: “It was never true in my career” – dat zou je een genuanceerder antwoord kunnen noemen dan “Het is in m’n hele carrière nooit gebeurd.”)
Ibrahim vervolgde: “Ik heb mijn hele carrière een schone lei gehad en ik heb mijn best gedaan.”
(‘Schone lei’ is hier de vertaling van ‘clean sheet’ – Je zou ook kunnen zeggen dat ‘clean sheet’ betekent dat de teams waarvoor Ibrahim Kargbo speelde nooit een doelpunt tegen kregen, een hele loopbaan lang. Dat zou onwaar zijn. Als je ‘clean sheet’ wel gewoon als ‘schone lei’ vertaalt, kun je er nog aan toevoegen dat het gezegde ‘met een schone lei beginnen’ eigenlijk altijd wordt gebruikt als ‘opnieuw beginnen’, het achter je laten van fouten of mislukkingen uit het verleden. De enigen op deze wereld met een werkelijk schone lei, zijn pasgeboren baby’s, maar die kakken ze vaak binnen een paar uur al onder).
Kargbo: “Ik waardeer alles wat ik heb gedaan als voetballer en alles wat ik heb gedaan om mijn volk te helpen. Daar heb ik geen spijt van.”
(Hier begint het grote begrijpend lezen. Kargbo, zo weten we uit de Volkskrant, heeft een weeshuis laten bouwen in Sierra Leone – al dan niet van Singaporese matchfixingdollars. Daarmee wordt ‘alles wat ik heb gedaan als voetballer’ het directe gevolg van ‘alles wat ik heb gedaan om mijn volk te helpen’. Op die manier heb je geen spijt van de uitkomst van ‘alles wat je hebt gedaan’, dat valt te waarderen. Over het hoe zwijgt hij).
“Maar het verhaal dat we met 4-0 van Ajax verloren met 10 tegen 11… Als je naar die wedstrijd kijkt, vraag je je af waarom ze beweren dat ik betrokken was bij matchfixing, met vier goede seizoenen, twee keer als beste speler, en een keer werd ik tweede.”
(Kargbo’s argumentatie valt in twee hoofdargumenten uiteen: het is niet vreemd dat Willem II uit bij Ajax met 4-0 verliest, zeker niet als het 10 tegen 11 is. Tweede argument: ik heb altijd alles gedaan voor Willem II en iedereen heeft dat altijd gewaardeerd.
Beide argumenten zijn geen enkel bewijs, sterker nog: ze zijn niet eens circumstantial evidence. Ze doen denken aan een bekende wielrenner die ooit zo overtuigend beweerde: “Ik ben erg ziek geweest, dus dan ga ik natuurlijk niet mijn gezondheid op het spel zetten,” of de moordverdachte die zei: “Ik ben een christen, dus ik kan het onmogelijk gedaan hebben.” Het een is nauwelijks een argument voor het ander: geen goksyndicaat kiest een onbelangrijke speler als contactpersoon, liefst hebben ze de leider. Bovendien – Argument 1 – gokken gokkers nooit op totaal absurde uitslagen, bijvoorbeeld op een 0-4 winst van Willem II bij Ajax. Ze helpen slechts de verwachte werkelijkheid een handje.)
‘Dan was ik rijk geweest’
“Ik heb er gisteren slecht van geslapen. Ik geloof één ding: wij komen uit Afrika. Wat er ook gebeurt: wij zijn Afrikanen.”
(Hier kun je allemaal verborgen boodschappen in lezen. Je kunt ook zeggen: feitelijk klopt het. Alleen: wie is die ‘wij’?!)
“Soms denk ik weleens: ik heb zoveel opgeofferd in Nederland. Voor het voetbal, de competitie en voor Willem II. Ik heb twee jaar lang heel goed voor ze gewerkt. Ik was twee keer de beste speler. Het derde jaar was ik tweede. Normaal was ik altijd eerste, but they don’t want to make it three times.”
(Vooruit: Kargbo heeft zich opgeofferd voor Willem II, het lijkt me wat te ver gaan om te stellen dat hij zich voor de competitie en voor het Nederlandse voetbal heeft opgeofferd, maar soit. Daarna wordt het interessant: twee jaar lang heeft hij heel goed voor ze gewerkt. Dat lijkt een positieve mededeling, maar voor iemand die vier jaar onder contract heeft gestaan, is het toch wat mager. Overigens, wat betreft dat derde jaar op rij waarin hij Speler van het Jaar had moeten worden: hij kwam dat seizoen niet in de topdrie voor).
“Van een supporter kreeg ik de video. Een van mijn fans in Nederland zei: Ibrahim, ik heb de hele wedstrijd bekeken, ik heb je geen fout zien maken. Toen speelden we niet eens met tien spelers. Het is lang geleden, zes, zeven jaar. Dan kom je er nu mee. Nu ik over een jaar ga stoppen.”
(Ho, Ibrahim, ho! Je kwam toch zelf met die tien spelers op de proppen? En dan de ‘lang geleden’-zin: dat is niet eens meer een slecht argument, dat is een aanloopje tot een bekentenis).
‘“k heb nooit aan matchfixing gedaan. Ik heb nooit aan matchfixing gedaan.”
(Oké, duidelijk.).
“Ik zal je een voorbeeld geven van een verhaal uit Sierra Leone. Toen we tegen Zuid-Afrika moesten, heeft iemand namens ons geld aangenomen. We weten niet wie. Het is een maffia, echte maffia. Als ik involved was met de maffia, was ik nooit bij Atletico gekomen. Dan was ik nu gestopt, dan was ik rijk geweest.”
(Kennelijk is Kargbo niet bereid zich op te offeren voor het Portugese voetbal, zoals hij dat destijds zo onbaatzuchtig voor het Nederlandse voetbal deed. Trouwens: natuurlijk word je automatisch rijk van je bemoeienis met de maffia, daarom is Zuid-Italië ook zo’n welvarend stukje Europa).
Zuid-Afrika, 2008
“Het begon in 2008, Sierra Leone tegen Zuid-Afrika, want ze zeiden dat een man uit Sierra Leone daarbij betrokken was. Hij werkte met die mensen, ik weet niet waar ze vandaan kwamen en hij zou geld ontvangen. Wij waren in Zuid-Afrika, we wisten nergens van.’
(Dit klinkt als een beginnende matchfixer, die vergeet de spelers in te lichten over de oplichting).
“We waren onschuldig, en in Zuid-Afrika werd het 0-0. Als we geld hadden aangenomen, hoe kon het dan 0-0 worden? Dan stond ons leven op het spel.”
(Kun je niet gokken op 0-0? Kun je alleen gokken op de uitslag? Mag je alleen met je medespelers in de slag gaan?)
Dus, vroeg de journalist, geen enkel goksyndicaat heeft je benaderd om wedstrijden te fixen?
Kargbo: “Ze gaan de hele wereld over, om mensen daar bij te betrekken. Maar het hangt van jou af, jij bent het individu. In Zuid-Afrika zouden ze zijn, maar ik heb niemand gezien. Toen we in Egypte speelden, waren ze er ook.”
(Wacht: waren ze nou óók in Egypte? Dan waren ze dus óók in Zuid-Afrika?).
“Als jij met zo iemand rondloopt, lijkt het of je hele land het doet. Maar het hangt van jou af om afstand van ze te houden. Ik heb me niet met matchfixing bemoeid.”
(Prima, het was dus iemand anders).
“Ik zweer het op mijn vier kinderen, dat zei ik ook in Sierra Leone. Jullie hebben me in deze problemen gebracht, overal ben ik nu de slechterik. Maar ik geloof in één ding: dat ik in Sierra Leone nog nooit iets te maken heb gehad met matchfixing.”
(De toevoeging ‘in Sierra Leone’ negeren we voor het gemak maar even. Slip of the tongue).
“Zelfs de voorzitter heeft toen op de radio gezegd dat we ons best hadden gedaan in Zuid-Afrika en dat zelfs hij benaderd was door die mensen. Dat was op de radio, op tv. Hij zei: ze hebben me benaderd.”
(Wat moet een voorzitter nou fixen?)
“Sorry, dat zei de coach, dat ze hem geld geboden hadden. Hij zei: nee, dat doe ik mijn jongens niet aan. Dus ik was verrast dat die mensen hier waren, terwijl ik ze nooit had gezien.”
(Oké, er waren dus wel matchfixers in Zuid-Afrika.)
Kargbo over zijn huidige club: “Toen ik naar Atletico kwam, was ik blind. Ik wist van niks. Ik was nog nooit in Portugal geweest, ik wist niks. Toen ik in Nederland speelde, zat Gibril Sankoh bij Groningen. Hij speelt nu in China, ik heb twee vrienden daar. Ik was al een jaar vrij van Brussel, vanwege een probleem met de voorzitter. En Sankoh bracht me in contact met een agent in China, zodat ik naar China kon. Zo kwam ik in gesprek met de voorzitter, in China. Ze zeiden: goed, je speelt nu niet. Je staat al een jaar langs de zijlijn. Kom naar Portugal, daar heb ik een team, kom daar spelen, daar hebben we ’n club. Zo ben ik hier gekomen. Ik wist van niks. Ik wil spelen, ik ben voetballer. Wie al een jaar niet speelt, vindt op mijn leeftijd moeilijk een club.”
(Zo gaan die dingen, niks geks aan.)
Dat zijn nieuwe Chinees-Portugese club van matchfixing wordt verdacht, was een verrassing voor Ibrahim: “Daar wist ik niks van, dat hoorde ik pas later. Maar dat is niet de reden dat ik hier ben.” (Haha). “Ik ben hier met veel spelers. En we proberen allemaal ons geld te verdienen.” (Hmmm). “En we weten niet wat zij doen. Ik weet helemaal niks. Ik ben blind. En ik lieg niet, want ik ben een christen. Ik kom uit een nette familie, ik heb nooit gestolen. Ik heb nooit iets verkeerds gedaan. Ik rook niet. Goed, soms drink ik wat met vrienden. Maar ik gok ook niet.”
(Goeie dingen, mooie dingen. Alleen: we kunnen ze onmogelijk als argumenten tellen, Ibrahim).
Geloof in jezelf
Het gesprek eindigde met wat mooie woorden over een stichting en de uitspraak dat ‘spelers die Ibrahim Kargbo beschuldigden van matchfixing, zelf betrokken waren bij matchfixing’. Een fraaie zin.
Iets in hem herinnerde me aan Broccoli Eckstein, uit Arnon Grunbergs roman Figuranten, een met een oude Gazzetta dello Sport naar trams wuivende filmproducent die de Argentijnse actrice Elvira wereldfaam gaat bezorgen, maar wiens ambities stranden in een zelf gehuurde schuur, waar MacBeth wordt opgevoerd.
Ook Broccoli gelooft tegen in zichzelf, tegen de klippen op. Hij gelooft zelfs dat hij echt Broccoli heet.
Daarna moest ik denken aan Manuel, de Spaanse ober uit Fawlty Towers.
I know nothing, I’m from Barcelona.
