Spring naar de content

Recensie: ‘A Most Violent Year’, een misdaadfilm met klasse

Abel Morales (Oscar Isaacs) is een succesvol zakenman. Hij ambieert een stookolie-imperium, maar het New York van 1981 waarin hij dat tracht op te bouwen is een onverbiddelijk speelveld. Economische misère teistert het bedrijfsleven, corruptie vreet aan het politieapparaat en de misdaad viert hoogtij. Maar Morales, een immigrant, is vastbesloten om de top op fatsoenlijke wijze te bereiken. Geen fraude, geen maffia-gedrag. Een naïef streven, ondervindt hij al snel.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Kevin van Vliet

A Most Violent Year is geschreven en geregisseerd door J.C. Chandor. Het is de derde film waarin een man centraal staat die wordt gedwongen te overleven in tijden van crisis. In Margin Call (2011) regisseerde hij Kevin Spacey te midden van de bankencrisis van 2007 op Wall Street, en vorig jaar Robert Redford als eenzame zeiler verdwaald op de oceaan in All is Lost. Wederom dompelt Chandor zich diep onder in de psyche van iemand die wordt gekweld door ethische dilemma’s als het noodlot toeslaat.

Abel Morales – gezegend met een bloedmooie vrouw, Anna (een pittige Jessica Chastain), en twee dochters – staat op het punt zijn bedrijf Standard Heating Oil Company te verrijken met een terminal, gunstig gelegen aan een rivier. De concurrentie voelt de bui hangen, en dwarsboomt zijn olietransport op gewelddadige wijze, tot Morales’ grote frustratie. En als het OM hem dan ook nog eens verdenkt van belastingontduiking en gesjoemel met inkomsten, wordt het Morales te veel.

De begeerlijke gesoigneerde zakenman in goudbruine kamelenhaarjas wordt vertolkt door de Guatemalteekse acteur Oscar Isaacs (Inside Llewyn Davis). Isaacs draagt deze film. Morales’ bijna kinderlijke verlangen om geen gangster te worden in een verrotte wereld weet Isaacs goed te vatten. Zijn acteerwerk in dit drama wordt door velen vergeleken met dat van Al Pacino als Michael Corleone in The Godfather. De elegante mimiek, de ingetogen houding, de zalvende klanken – constant vraag je je als kijker als wanneer hij zal exploderen, en als Isaacs dat doet laat hij de pijn van zijn personage goed voelen.

A Most Violent Year is rijk aan thematiek, onder meer door het personage Julian (Eyles Gabel), een immigrant in dienst van Morales. Hij kijkt op tegen zijn baas, en koestert dezelfde droom: een welvarend leven in de Verenigde Staten.

De titel van de film refereert aan de duistere bijnaam van het jaar 1981 in New York, dat nog altijd als rampjaar wordt beschouwd en voor velen de reden was om weg te trekken naar ruime buitenwijken. We krijgen het New York van toen te zien door de doffe en gelige cameralens van Bradford Young (Selma), waarmee hij een bijna romantische afstand creëert tussen vandaag en toen. De acteurs legt Young vast tegen grote leegtes, veelal kale kantoormuren of grauwe winterlandschappen, wat een constant gevoel van eenzaamheid oproept.

Al met al is A Most Violent Year een innemend portret van een ambitieus man die net als de stad waarin hij leeft dreigt te vervallen. Het doet denken aan de klassieke maffiafilms van de The Godfather, maar weert de hoogdravende vuurgevechten en pretentieuze oneliners. Een misdaadfilm met klasse.