Waarom dit geen stukje over de Specht en de Wezel is
Corruptie bij de VVD. Aanhoudende ellende in Oekraïne. De loting van de achtste finales van de Europa League, desnoods. Er werd ons vorige week vrijdag genoeg materiaal voorgeschoteld om het hele weekend over te kunnen discussiëren. Toch gingen de meeste gesprekken die dag maar over één ding. Was De Jurk nu wit met goud of blauw met zwart? Zo’n beetje ieder zichzelf respecterend medium berichtte erover, en ook HP/De Tijd haakte in op de online hype.
Na het weekend was de storm gaan liggen en hoorde je niemand meer over De Jurk. (Oké, een enkeling dan.) Gelukkig werd er dinsdag vers materiaal aangerukt voor het gesprek bij de koffieautomaat. De foto van de specht en de wezel ging binnen no-time viral, zoals dat dan heet. Ik had er graag een artikel aan gewijd, net als de NOS, De Standaard en NRC dat hadden gedaan. Maar mijn voorstel werd afgewezen. Het zou te makkelijk scoren zijn, aldus de baas.
Je kunt er inderdaad gif op innemen dat zo’n artikel goed wordt gelezen. Hetzelfde geldt voor een stuk met een kop waar het woordje ‘seks’ in staat. Op de School voor Journalistiek leerden we ooit de wijze les dat ‘de drie B’s’ (Bloot, Bloed en Beroemd) het altijd goed doen. Het is soms erg verleidelijk om van die wetenschap gebruik te maken.
Maar moet een journalistiek medium per se meegaan op zo’n golf? Moet je over elke viral foto of video berichten, simpelweg omdat heel veel mensen erover praten, terwijl het nieuwsfeit niets voor zou stellen als niemand het erover zou hebben?
Aan de andere kant, misschien zijn dergelijke zaken wel degelijk de moeite waard om aan te kaarten, puur omdat zo’n foto door zo veel mensen wordt bekeken. Is het niet de taak van de journalist om de nieuwsconsument uitleg te geven over het gesprek van de dag, of dat nu een vermoorde Russische politicus is, of een plaatje van een wezel op de rug van een specht?
Afgelopen zomer was daar de Ice Bucket Challenge, waarbij mensen voor het goede doel een emmer ijskoud water over zich heen gooiden. Elke dag ging er wel een filmpje met een of andere beroemdheid of BN’er viral. Best geinig, maar niet bepaald nieuwswaardig. De discussies die dankzij de filmpjes ontstonden waren dat echter wel. Zijn ALS-patiënten wel geholpen met zo’n actie? En wat te denken van al dat onnodige waterverbruik?
Een tijdje terug gebeurde er iets vergelijkbaars met een filmpje van de Domtoren. Een man liet zijn drone los boven de Utrechtse toren en maakte daarvan een prachtig filmpje, dat binnen korte tijd honderdduizenden keren werd bekeken. Het gesprek ging vervolgens niet zozeer om het filmpje zelf, maar meer over de vraag in hoeverre burgers een drone mogen gebruiken.
Misschien moet daar de afweging worden gemaakt, bij de discussie over het al dan niet plaatsen van een nieuwe internethit. Misschien moet de video of foto slechts als aanleiding worden gebruikt om een groter probleem of vraagstuk aan de kaak te stellen. En wanneer dat probleem of vraagstuk er niet is, laten we het filmpje of de foto gewoon lekker liken en sharen op Facebook en Twitter. Waait vanzelf weer over.
Ps.: Ging het in dit stukje toch nog een beetje over de specht en de wezel. Sorry, baas.
