Spring naar de content

Waarom afschaffing bewaarplicht een pyrrusoverwinning is

Nederlandse providers hoeven de bel- en internetgegevens van hun klanten niet meer verplicht een jaar op te slaan, aldus de rechter. Privacyminnend Nederland mag dat als een overwinning beschouwen, al wil dit niet zeggen dat er iets verandert aan de manier waarop de overheden ons surf- en belgedrag in de gaten houden. Elke e-mail die u stuurt, ieder appje dat u verzendt en alle items die u opzoekt op Wikipedia worden nauwkeurig geregistreerd.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Geert Poorthuis

Woensdag deed de rechter in Den Haag een uitspraak in een kort geding dat onder meer de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten en de Nederlandse Vereniging van Journalisten hadden aangespannen. Zij vonden dat klantgegevens in Nederland volledig ten onrechte een jaar worden opgeslagen door de internet- en telecomproviders. Als gevolg van een uitspraak van het Europese Hof van Justitie is dat namelijk verboden, omdat het onze privacy te veel aantast. De klagers zijn door de rechter nu in het gelijk gesteld, ironisch genoeg anderhalve dag na het aftreden van minister Opstelten (Justitie), de grootste voorstander van deze bewaarplicht.

Het is evident dat politie en justitie niet blij zijn met deze uitspraak; er wordt hen een belangrijk opsporingsmiddel uit handen geslagen. Maar voor de privacy en de veiligheid van de burger zal het niet veel uitmaken. De providers slaan uw gegevens weliswaar niet meer op, maar dat gebeurt wel op andere plekken op de wereld, zoals blijkt uit de rechtszaak die deze week door onder andere Wikimedia – het bedrijf achter Wikipedia – is aangespannen tegen de Amerikaanse afluisterdienst, de NSA. Jimmy Wales, medeoprichter van Wikipedia, schreef daar woensdag over in The New York Times, onder de stellige kop Stop Spying on Wikipedia Users.

Dat dit een Amerikaanse rechtszaak betreft, maakt het absoluut niet irrelevant voor de rest van de wereld. Uit stukken die door klokkenluider Edward Snowden zijn gelekt bleek dat de NSA wereldwijd de activiteiten op Wikipedia en Gmail van Google in de gaten houdt. Volgens Jimmy Wales is dat niet alleen in strijd met het recht op privacy; het kan ook gevolgen hebben voor gebruikers in landen die niet zo plezierig omgaan met bijvoorbeeld homorechten of kritiek op de heersende regering. Met veel van de inlichtingendiensten in die landen werkt de NSA intensief samen.

En dus lopen medewerkers en lezers van bijvoorbeeld Wikipedia in vele buitenlanden gevaar. Wales schrijft: “Helaas is hun anonimiteit niet gegarandeerd, omdat de NSA met upstream dataverzameling (afluistertechniek waarbij telefoon- en internetverkeer internationaal wordt afgetapt van grote kabelverbindingen – red.) bijna al het internationale tekstverkeer onderschept dat langs de ‘de ruggegraat’ van het internet loopt.”

Dat Ziggo en KPN uw gesprekken en surfgedrag niet meer opslaan is wel fijn, maar slechts een bijzaak. Wie belt er überhaupt nog? Ik whatsapp zelfs met de buurman. En laat WhatsApp nu geen Nederlands bedrijf zijn.

Jimmy Wales tijdens het Mobile World Congress in maart 2015
Jimmy Wales tijdens het Mobile World Congress in maart 2015