De olieprijs is laag, waarom is uw vliegticket dan nog zo duur?
Afgelopen week nam de olieprijs opnieuw een fikse duik, maar de lage olieprijs vertaalt zich niet in goedkopere vliegreizen. Hoe kan het dat uw ticket onveranderd duur is terwijl de prijs van kerosine in jaren niet zo laag was?
De prijs van een vliegticket bestaat voor grofweg een kwart tot veertig procent uit de kosten die de luchtvaartmaatschappij maakt bij de aankoop van kerosine. Aangezien de vliegtuigbrandstof wordt vervaardigd uit aardolie klinkt het logisch dat een dalende olieprijs zich vertaalt in goedkopere vliegreizen, andersom worden prijstijgingen namelijk ook aan de klant doorberekend.
Crisis in de luchtvaart
Zo berichtte NRC in 2008, toen de prijs van olie – en dus kerosine – flink steeg, over een internationale crisis in de luchtvaart. De hoge kerosineprijs vertaalde zich in duurdere tickets en dus in een terugloop in het aantal passagiers, hetgeen luchtvaartmaatschappijen wereldwijd in zware problemen hielp. Nu, in 2015, staan de zaken er geheel anders voor: de olieprijs is op zijn laagste punt in jaren, en dat betekent dat ook de brandstof die vliegmaatschappijen momenteel inkopen een voordelig prijskaartje heeft.
Poot uitgedraaid
Waar blijft dan de daling in ticketprijs die bij goedkope kerosine hoort, wordt de consument soms een poot uitgedraaid? Volgens Amerikaanse media wel. Onder andere The New York Times bericht dat het hoge aantal mergers tussen vliegmaatschappijen in de VS ervoor heeft gezorgd dat er nog maar weinig vliegtuigmaatschappijen over zijn: er is een oligopolie ontstaan in de luchtvaartsector waar de overgebleven maatschappijen de concurrentie met elkaar opzettelijk uit de weg gaan en de prijs van hun tickets niet langer naar beneden bijstellen voor de lage brandstofprijs.
Het feit dat geen van de vliegmaatschappijen een poging doet om klanten te winnen door qua prijs onder de rest te gaan zitten, is daarvoor bewijs genoeg volgens analisten met wie de Amerikaanse krant sprak.
Wat voor de Amerikaanse markt het geval is hoeft echter in Europa niet te gelden, er zijn hier immers tal van vliegtuigmaatschappijen die elkaar met liefde de markt uitwerken. Bedrijven als Ryanair, easyJet en het Duitse Germanwings verlenen hun bestaansrecht aan het zo goedkoop mogelijk aanbieden van vliegreizen. Ze zullen een lage kerosineprijs dan ook direct aangrijpen om klanten bij de concurrent weg te lokken.
Vertraagd effect
De verklaring voor aanhoudend hoge ticketprijzen op de Europese markt kan dan ook beter worden gezocht in hedging, de gewoonte van veel vliegmaatschappijen om hun kerosine ver van te voren in te kopen. Rekenend op een constant stijgende kerosineprijs als gevolg van een wereldwijd toenemende vraag naar olie kiezen veel bedrijven – waaronder Air France-KLM – ervoor om hun kerosine tot wel anderhalf jaar van tevoren in te kopen. In het geval van een stijgende kerosineprijs vliegen de kisten van KLM tegen een relatief voordelige brandstofprijs, maar bij een dalende prijs wordt er nog een behoorlijke tijd tegen een ongunstige kerosineprijs gevlogen.
Prijsveranderingen in de olie-sector uiten zich dus met vertraging in de prijs van uw vliegticket. Voor relatief goedkope vakanties en zakenreizen is het nog even wachten. Hoe lang precies? Dat hangt ervan af hoe ver van te voren de kerosine wordt ingekocht door de luchtvaartmaatschappij in kwestie.
