De gaten in de Osama-theorie
De gerenommeerde onderzoeksjournalist en winnaar van de Pulitzerprijs Seymour M. Hersh onthulde zondag in The London Review of Books de waarheid over de dood van Osama bin Laden. Althans, dat beweert hij. In een 10.000 woorden tellende reconstructie schrijft hij dat er tal van gaten en leugens zitten in de verklaring van het Witte Huis over de geheime operatie in Abbottabad in Pakistan, waarbij in mei 2011 terorristenleider Osama bin Laden om het leven kwam. Maar ook de waakhonden van de democratie verdienen toezicht. HP/De Tijd zette de kritiek óp en vraagtekens bíj de onthulling van Hersh op een rijtje.
In zijn essay beschuldigt Hersh het Witte Huis van een aantal onwaarheden. Op 1 mei 2011 maakte het Witte Huis bekend dat Bin Laden is omgekomen tijdens een vuurgevecht met Amerikaanse Navy SEALS in Pakistan. De autoriteiten in Islamabad waren volgens Obama niet geïnformeerd over deze actie.
Volgens de journalist is dit een leugen en kreeg Amerika wel degelijk hulp van hooggeplaatste Pakistanen, en hadden de hoogste legerleider en de directeur-generaal van de geheime dienst (de ISI) gewoon kennis van dit gebeuren. Amerikanen zouden Bin Laden niet hebben getraceerd via zijn koeriers, maar door een flink geldbedrag te betalen aan ‘walk-in’, een Pakistaan die aan het hoofd van CIA prijsgaf waar Obama zat, uiteraard voor een passende beloning. Bovendien zou Bin Laden sinds 2006 al gevangen gehouden zijn door ISI en zich dus niet schuil hebben gehouden, zoals volgens het rapport van Washington wordt beweerd. Bin Laden was volgens Hersh in tegenstelling tot wat Washington beweert, niet overmeesterd zijn, maar ziek en verzwakt zijn geweest.
Gebrek aan bewijs
Volgens nieuwswebsite Vox valt er niet te bouwen op dit verhaal en worden er onterecht woorden van officiële bronnen heilig verklaard. Bovendien is, stelt Vox, het essay van Hersh is slechts gebaseerd op twee gepensioneerde bronnen: Assad Durrani, hij leidde de Pakistaanse militaire inlichtingendienst tussen 1990 en 1992 en een ‘senior intelligence official’, hij zou uit de tweede of derde hand kennis hebben genomen over de aanwezigheid van Bin Laden in Abbottabad. Zijn andere bronnen betreffen anonieme ‘adviseurs’.
Inconsistenties en contradicties
Misschien wel het meest verontrustende in zijn verhaal, betoogt Vox, zijn contradicties in zijn geconstrueerde verhaal. Zo stelt Hersh dat het hier allemaal draait om een geheime deal, waarbij de Verenigde Staten Pakistan militaire hulp en ‘vrijere hand in Afghanistan’ aanbieden. In feite is het tegenovergestelde gebeurd. En zo zijn er nog meer tegenstrijdigheden volgens Vox. “Er is verontrustend weinig bewijs voor een verhaal dat honderden mensen in drie overheden ervan beschuldigt een gigantische internationale schijnvertoning te hebben opgezet, die jaren heeft geduurd.”
Vertrouwen in Hersh
De bekende Amerikaanse journalist Seymour Hersh nam in 1970 de Pullitzerprijs voor internationale verslaggeving in ontvangst voor een verhaal over het bloedbad tijdens de oorlog van Viëtnam. Sindsdien schrijft Hersh geregeld over conflicten in Irak, Iran en Syrië.
Maar de laatste jaren kreeg Hersh steeds vaker kritiek. Hij lag onder meer onder vuur toen hij in 2004 schreef dat de toenmalige minister van Defensie Donald Rumsfeld het misbruik van terroristen in de Abu Ghraibgevangenis in Bagdad had goedgekeurd. Steeds vaker waren er ook volgens Vox verhalen van hem ontleend aan schimmige samenzweringen of op basis van weinig of geen bewijs, net als deze anonieme bronnen in dit geval.
Net zozeer als er vraagtekens kunnen worden gezet bij de bevindingen van Hersh, valt er wat te zeggen over de beweringen van critici. Zoals Arnon Grunberg vanochtend schreef in de Volkskrant: “Heeft Hersh gelijk? Dat zullen de historici van de toekomst beslissen.”
