Waarom het jammer is dat Van Ojik het veld ruimt voor Klaver
Fractievoorzitter Bram van Ojik geeft het stokje over aan Jesse Klaver. De angry young man van GroenLinks moet een nieuwe koers gaan varen met de partij die bij de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen door de kiezer werd afgestraft – van tien naar vier zetels – na een dramatisch verlopen strijd tussen Jolande Sap en Tofik Dibi.
Van Ojik kreeg na het debacle de ondankbare taak de overblijfselen van de partij van de grond te rapen en weer tot iets samenhangends te construeren, liefst herkenbaar als ‘GroenLinks’. Dat lukte de oud-diplomaat wonderwel, de rust in de partij keerde terug en zelfs het vertrouwen van leden en kiezers werd in een paar jaar hersteld. In sommige peilingen stond de partij zelfs weer op tien zetels waar men onder Femke Halsema ook stond.
Nu trekt Van Ojik zich terug en dat is jammer, want zijn houdbaarheidsdatum was nog lang niet verstreken. Juist omdat hij wars van politieke spelletjes, gelikte oneliners en een dwangmatige drang om zich te profileren is, bleek hij een onderscheidend politicus. Met Klaver krijgt GroenLinks het tegenovergestelde. Hij wordt geroemd om zijn debatkwaliteiten en manier om lastige onderwerpen ‘sexy’ te maken en is tv-geniek. Maar het potentiële stemmenkanon roept, zowel buiten als binnen GroenLinks, ook het beeld op van een betweter die politiek wil scoren. Het type snotneus dat demagogisch staat te blèren bij studentendemonstraties. De reacties op Klavers hoog-van-de-toren acceptance speech spreken boekdelen – you either hate him or you love him.
Het is dus een gokje van GroenLinks. Volgens Van Ojik is er ‘een nieuwe fase’ aangebroken voor de partij en horen daar nieuwe mensen bij. Die nieuwe fase dicht de partij zichzelf echter toe. Het herstel is vooralsnog fictief en niet omgezet in klinkende Kamerzetels. Dat van Van Ojik, die binnen GroenLinks al werd gezien als tussenpaus en ook zelf aangaf de kar niet nog een keer te hoeven trekken, plaatsmaakt is chique.
Maar het is juist dit type tussenpaus, dat niet koste wat kost aan de macht wil blijven of op de voorgrond wil treden, wat GroenLinksers zo waardeerden de afgelopen jaren. Van Ojik staat voor het type politicus waar we er meer van zouden willen hebben, dat er niet voor zichzelf zit en dus plaatsmaakt als erom gevraagd wordt – maar óók blijft wanneer er een beroep op hem wordt gedaan. Dat is blijkbaar niet gebeurd. Volgens NRC wordt Van Ojik naar verluidt zelfs nagedragen dat hij onvoldoende profiteert van de zwakke PvdA. Er zijn partijleiders (Samsom) die met mindere resultaten de apenrots weigeren te verlaten, nog los van het dal waaruit GroenLinks moest opkrabbelen. Het is de paradox van het type Van Ojik dat hij wordt vervangen door een type-Klaver.
