Zelfs Wouter Bos twijfelt aan houdbaarheid ‘links’
Wouter Bos, hoewel formeel niet langer politicus maar toch, schrijft vanochtend in de Volkskrant twijfels van zich af in wat een feuilleton lijkt te moeten worden.
Onder de kop ‘Ruimte op links (1)’ concludeert hij aan de hand van de recente Britse verkiezingen in vijf punten dat ‘links’ niet langer lekker ligt bij een groep kiezers die qua omvang nog wat voorstelt. Letterlijk zegt hij in zijn column: ‘de ruimte zit ook niet op links’ om vervolgens te concluderen dat een ruk naar links de electorale val niet kan stoppen.
In Frankrijk groeide de Parti Socialiste nog, als enige in Europa om vervolgens – aldus Bos – ‘halverwege de rit al hun hele economische programma te moeten inslikken’.
Bos’ visie getuigt van realisme. Waar het vroeger duidelijk was waar de belangen van links lagen en wie de kiezers waren raakt het electoraat inmiddels zo versnipperd dat het volstrekt onduidelijk is wie je met welk standpunt zou kunnen dienen. Een politieke partij die zich nu nog als links afficheert kiest daarmee voor een betrekkelijk splinterbestaan, een lot waaraan alleen nog valt te ontkomen door een fusie met min of meer gelijkgestemden. Zoals, gedwongen door de ontkerkelijking in Nederland, ooit het CDA zichzelf bij elkaar fuseerde.
Inmiddels staat die ‘C’ in CDA ook in afnemende mate voor aantrekkingskracht, als er al ruimte voor een politieke partij op religieuze grondslag zou zijn, dan ligt die er hooguit bij de ‘M‘ van moslim. Uit een deze week door het Centraal Bureau voor de Statistiek gepubliceerd onderzoek naar religiositeit in ons land blijkt dat 79 procent van de niet-westerse allochtonen zichzelf religieus noemt, voor heel Nederland geldt dat 51 procent zichzelf dat vindt. En daar maakt die 79 procent dan nog deel van uit dus je kunt zomaar stellen dat er globaal tweemaal zoveel niet-westerse allochtonen dan autochtonen een geloof aanhangen. Bovendien: onder niet-westers allochtonen is geloof nog gespreid over alle leeftijdsgroepen. Autochtonen moeten het vooral van de ouderen hebben.
Terug naar links. Als de deze week tot partijchef van GroenLinks gebombeerde Jesse Klaver écht iets wil neerzetten kan hij beter ogenblikkelijk koffie gaan drinken met de SP en de PvdA. Misschien dat hij dan in de nabije toekomst kan veranderen wat hij zegt zich te hebben voorgenomen. Wouter Bos wil vast wel helpen.
