Is het geheime graf van Nefertiti dan eindelijk gevonden?
De vondst van het graf van de Egyptische farao Toetankhamon (dat in 1922 door Howard Carter werd ontdekt) is misschien wel de belangrijkste archeologische ontdekking van de twintigste eeuw. Nu, een kleine honderd jaar later, zijn er aanwijzingen dat de legendarische koningin Nefertiti in hetzelfde, onaangeroerde complex ligt begraven.
Het zou dus zomaar kunnen dat de belangrijkste archeologische vondst van de twintigste én van de eenentwintigste eeuw op dezelfde plaats worden gedaan. Althans, dat zegt de vermaarde egyptoloog Nicholas Reeves, die in een door hem geschreven paper uiteenzet dat de kleine grafkamer van King Tut mogelijk een voorportaal van een veel grotere graftombe is.
Geheime kamers
Volgens Reeves zit er, geheel in Indiana Jones-stijl, achter de grafkamer van de jonge farao namelijk een geheime deur die leidt naar het graf van de beroemde Koningin Nefertiti. Hij zegt tot deze verrassende conclusie te zijn gekomen door foto’s van de tombe nauwkeurig te bestuderen. Op een aantal muurschilderijen zijn merkwaardige scheuren waar te nemen, die er volgens de archeoloog op duiden dat er zeker twee extra ruimtes achter schuil gaan.
Achter een van deze ruimtes gaat volgens Reeves een opslagkamer schuil, terwijl de andere de echte schat huisvest: het graf van Nefertiti, de vorstin die de echtgenote was van de vader van Toetankhamon, maar vermoedelijk niet de biologische moeder van de koning – alhoewel dat nog niet is bevestigd.
Mochten er daadwerkelijk ruimtes achter de muren van de graftombe van de jong overleden farao zitten, dan zou dat een aantal mysteries verklaren. Allereerst het feit dat de tombe van Toetankhamon relatief klein is. Maar ook het feit dat er een aantal attributen zijn aangetroffen die overduidelijk voor een vrouw waren vervaardigd. Een mogelijke verklaring hiervoor is het vroegtijdig verscheiden van Toetankhamon, slechts tien jaar na het overlijden van Nefertiti.
Doordat de ziekelijke farao (die onder andere aan een klompvoet, artritis, malaria en een aantal mogelijk inteeltgerelateerde kwalen leed) al op negentienjarige leeftijd het loodje legde (vermoedelijk door een geïnfecteerde botbreuk), zaten de hogepriesters van het Oude Egypte met de handen in het haar. Het bouwen van een graftombe duurde immers vele decennia, en die tijd hadden ze niet. Zodoende kan er besloten zijn om de jonge vorst dan maar bij te zetten in het graf van Nefertiti, hetgeen in het Oude Egypte vaker voorkwam.
In het graf van Toetankhamon werden destijds meer dan 3500 waardevolle kunstvoorwerpen gevonden, die vandaag de dag over de hele wereld in musea en op tentoonstellingen te zien zijn. Het gemummificeerde lichaam van de farao is op wens van zijn ‘ontdekker’ echter teruggelegd in zijn eigen graf, in de beroemde Vallei der Koningen.
Wat de sterke vermoedens van Reeves zo ontzettend opwindend maakt, is het feit dat Toetankhamon slechts een onopvallende vorst was, die maar heel kort aan het roer van Egypte stond. Nefertiti werd daarentegen veel ouder – vermoedelijk stierf ze rond haar veertigste – en zwaaide naar alle waarschijnlijkheid zelf ook een tijdje de scepter over het Egyptische rijk. Een unicum voor een vrouw in die tijd. Toen Carter in 1922 de tombe ontdekte, was er bijna 3500 jaar niemand geweest. Mocht de tombe van Nefertiti in hetzelfde complex verschuild liggen, dan is er geen enkele reden om aan te nemen dat deze niet net zo intact is als die van Toetankhamon. En hoeveel kunstschatten zouden daar wel niet liggen?!
Het voorstel van Reeves is dan ook om de muren die hij in zijn onderzoek noemt, zo snel mogelijk grondig te onderzoeken.
