Formatie Turkije mislukt: precies waar Erdogan op hoopte?
In juni gingen de Turken naar de stembus, in november gaan ze mogelijk weer. Het is de religieuze en van oorsprong islamistische AK Parti van president Erdogan – die bij de verkiezingen in juni de absolute meerderheid verloor – niet gelukt een coalitie te vormen. Kwade tongen beweren dat Erdogan bewust aanstuurt op nieuwe verkiezingen.
Erdogan is een machtig man en dat lijkt hij graag te willen blijven. Niet voor niets dichten critici hem de bijnaam sultan toe. Erdogan, de leider die aan het roer wil staan van een nieuw Ottomaans rijk. Zijn partij is nu al meer dan dertien jaar aan de macht. Bij de afgelopen parlementsverkiezingen verloor Erdogans partij de absolute meerderheid, waardoor er voor het eerst in dertien jaar moest worden gezocht naar een coalitie.
Een samenwerkingen met de sociaal-democratische CHP bijvoorbeeld, of over nationalistisch-rechts, met MHP. In ieder geval niet met de Koerdische HCP; dat wilde Erdogan hoe dan ook niet. Volgens hem heeft die partij banden met de terroristische PKK, die momenteel door Turkije wordt gebombardeerd in Syrië. Er zijn de afgelopen weken tientallen doden gevallen in gevechten tussen het Turkse leger en de PKK. De staakt-het-vuren is definitief voorbij. En de formatie is, niet geheel verrassend, mislukt. Er wordt al maanden druk gespeculeerd over de onmogelijkheid van een formatie.
Zijn politieke tegenstanders beweren dat de president een groot voorstander is van nieuwe verkiezingen, zodat de AKP weer alleen verder kan, zónder coalitie, en met de blik gericht op de toekomst. Een toekomst met nog meer macht voor Erdogan. Critici zeggen zelfs dat Erdogan heel bewust de opdracht heeft gegeven om niet alleen Islamitische Staat in Syrië, maar ook de Koerdische PKK in Noord-Irak te bombarderen. Dat doet hij om de Koerden te kunnen marginaliseren, de steun van de nationalisten te winnen en straks als glorieuze winnaar uit de stembus te komen.
De Turkse Fuat Avni, door de Turkse Krant Bugün bestempeld als online klokkenluider, beweerde zelfs op Twitter dat Erdogan IS-militanten al dan niet direct opdracht zou hebben gegeven aanslagen te plegen in Turkije, om zo snel mogelijk nieuwe verkiezingen af te dwingen die in zijn voordeel zullen uitvallen.
Wat er waar is van deze halve en volwaardige complottheorieën is lastig te zeggen. Wat vaststaat is dat als er aanstaande zondag nog steeds geen coalitie is gevormd, er een tijdelijke brede coalitie komt om Turkije voor te bereiden op nieuwe verkiezingen in november. En ja, als we de peilingen moeten geloven neemt de steun voor Erdogan toe.
