Gouden Kalveren: vakgenoten kiezen voor Limburgs drama en Hazes biopic
Het nieuwe nominatiesysteem van de Gouden Kalveren heeft dinsdagavond bij de bekendmaking in elk geval een gevarieerde lijst opgeleverd. Met 10 nominaties is het Limburgse arthouse drama Gluckauf, over een moeizame vader-zoon relatie, de grote favoriet voor het slotgala op 2 oktober. Maar ook de André Hazes biopic en publiekstrekker Bloed Zweet & Tranen scoort goed met 8 nominaties, evenveel als het eigenzinnige speelfilmdebuut Prins van Sam de Jong dat slechts 10.000 bezoekers trok. Alex van Warmerdams Schneider vs. Bax en Mike van Diems comeback film De Surprise komen beide op 7 nominaties.
De jury’s zijn ingewisseld voor een systeem zoals dat van de Amerikaanse Academy – die de Oscars toekent – en de bekendmaking, dinsdagavond in De Wereld Draait Door, was een waar media-event. Voorheen vond dit plaats in een talkshow tijdens het festival zelf, dit jaar wordt het dus groter aangepakt, zodat al ruim voordat het festival losbarst in Utrecht de Kalveren – en daarmee de films – al volop aandacht krijgen. De complete lijst met genomineerden staat op de site van het Nederlands Film Festival.
Stemmen
Dit jaar geen jury’s die zich moeten buigen over de jaarlijkse filmoogst; voor het eerst beslist de Dutch Academy For Film (DAFF) wie er genomineerd wordt, én wie er op het slotgala van het NFF een beeldje wint. Het DAFF is zeker niet nieuw, in het buitenland bestaan al talloze andere academy’s. Het Academy-systeem, waarbij filmmakers zelf over het werk van hun collega’s oordelen, wordt gebruikt bij de Amerikaanse Oscars, de Engelse BAFTA’s en de Franse Césars.
Hoe werkt het? Elk DAFF-lid is ingedeeld in één van de acht beroepsgroepen: regie, productie, scenario, acteren, camera, production design, postproductie en documentaire. In totaal gaat de DAFF over dertien Gouden Kalveren. Ieder lid mag voor het bepalen van de nominaties alleen voor zijn eigen groep stemmen: regisseurs voor Beste regie, acteurs voor Beste acteur/actrice en schrijvers voor Beste scenario. Saillant detail is dat alleen producenten, en niet de regisseurs, de nominaties voor Beste film bepalen. Als de nominaties eenmaal zijn vastgesteld, kan vervolgens ieder stemgerechtigd lid op alle categorieën stemmen, waarna het principe van ‘de meeste stemmen gelden’ uiteindelijk een Gouden Kalf-winnaar oplevert.
Michiel en Prins
Over het profiel van de DAFF-leden: net als in de Amerikaanse Academy is het een overwegend mannelijke club. Volgens de website is driekwart van de 270 leden man. Etnische diversiteit is ver te zoeken. Daarnaast mag niet iedere filmmaker lid worden. Als je – als ‘beginneling’ – een of twee films hebt gemaakt, of je film heeft maar in een klein aantal zalen gedraaid, kan je een lidmaatschap – en daarmee het recht om te stemmen – wel vergeten.
Degenen die dat wel mogen, hebben als huiswerk 33 speelfilms en 32 documentaires meegekregen. De vraag is nu of de nominaties en Kalveren straks naar minder obscure titels gaan, iets wat de jury’s eerder weleens is verweten. Of komen straks alleen de grote titels en namen bovendrijven? Triomfeert de blockbuster Michiel de Ruyter, of krijgt het gelauwerde maar veel minder bezochte Prins ook een kans?
Tijd om mijn eerdere voorspellingen te zetten tegenover de uiteindelijke nominaties.
Mijn voorspelling van een regen aan nominaties voor de André Hazes-biopic Bloed, Zweet & Tranen van regisseur Diederick Koopal kwam uit. Zijn vorige film De marathon is overladen met goede kritieken, maar werd een paar jaar geleden weliswaar gegeneerd tijdens het gala. Dit jaar heeft de Academy dat goed gemaakt met acht nominaties voor onder meer Beste film en Beste Acteur (Martijn Fischer die ook Hazes in het theater vertolkte). Alleen Koopal is voor zijn uitstekende regie helaas niet genomineerd. Dat geldt ook voor Prins die weliswaar – zoals ik voorspelde – een flink aantal nominaties kreeg (acht) maar ook hier Sam de Jong negeerde voor Beste Regie. Een grote omissie.
Gijs Blom kreeg geen nominatie voor zijn rol in Pijnstillers, net zo min als Abbey Hoes, winnaar van een Gouden Kalf vorig jaar. Wel een zeer terechte nominatie voor Georgina Verbaan voor haar rol in De Surprise, waarin ze humor en drama moeiteloos combineert.
En zoals ik al hoopte is het ijzersterke en aangrijpende Those Who Feel The Fire Burning van Morgan Knibbe de grote kanshebber in de categorie Beste Documentaire. Deze meeslepende film trok ondanks het actuele onderwerp – bootvluchtelingen – maar een handjevol bioscoopbezoekers. Het is afwachten of de Academy wel in groten getale valt voor dit meesterwerk.
