Spring naar de content

Dit zijn de 19 meest deprimerende plaatsnamen van Nederland

Alle ogen waren vorige week gericht op het Drentse dorp Oranje, waar de lokale bevolking in opstand kwam tegen de komst van honderden asielzoekers. Een klein dorp met een opvallende naam – zoals er zoveel zijn in Nederland.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Nick Muller

De aandacht voor Oranje inspireerde HP/De Tijd om de Nederlandse plaatsengids eens door te spitten door op zoek naar de meest bijzondere plaatsnamen van ons land. De komende week lichten we enkele parels uit. Vandaag aandacht voor Boerengat, Tranendal en De Hel – en meer deprimerende plaatsen om in te wonen.

19. Kleinegeest
Kleinegeest (in het Fries: Lytse Geast) is een buurtschap van het Friese dorp Tietjerk. Het is een van de oudste bewoonde gebieden van Nederland. Uit onderzoek blijkt namelijk dat de zandrug waarop Kleinegeest ligt al achtduizend jaar wordt bewoond. Dat verklaart ook meteen de naam: Lytse Geast betekent in het Fries ‘kleine zandkop.’ Het heeft dus niets met de eventuele kleingeestigheid van de inwoners te maken.

18. Ziek
Een buurtschap van het Gelderse dorp Etten, in de buurt van meer buurtschappen met klinkende namen als Warm, Wals en Wieken. De naam ‘Ziek’ wordt voor het eerst vermeld in 1235 (‘Syke’) en betekent niet veel meer dan ‘de langzaam stromende.’

17. Duistere Steeg
De naam van een straat (en officieel een buurtschap) in de gemeente Hattem. Geen fijne plek om te wonen, zo op het gehoor.

16. Achtereind
Het Achtereind, een buurt in de gemeente Waalre, bestaat al sinds 1650. Het handjevol boerderijen dat hier te vinden is, is gebouwd op de hoger gelegen delen van het land, in het beekdal van de Tongelreep. De plek dankt zijn naam – quelle surprise – aan zijn afgelegen positie.

15. Verloren Hoek
‘Ik woon in de Verloren Hoek’, klinkt als: ‘Ik tel eigenlijk niet meer mee.’ De Verloren Hoek ligt in de gemeente Breda, nabij het dorp Prinsenbeek. ‘Verloren’ betekent in dit geval zoiets als ‘verlaten, niet meer onderhouden’, en daar komt de naam dan ook vandaan. De Verloren Hoek was vroeger hoogstwaarschijnlijk ‘een weinig opbrengend stuk land dat de moeite van het bewerken amper waard was.’

14. Verloreneinde
Diezelfde uitleg geldt waarschijnlijk ook voor het buurtschap Verloreneinde, dat gelegen is in de gemeente Zeevang (Noord-Holland): ook hier was een stuk waardeloos stuk grond. In de middeleeuwen kreeg de naam overigens een heel letterlijke betekenis: hier bevond zich namelijk het galgenveld van de Heerlijkheid Oosthuizen. Gezellig toeven dus.

13. Baalhoek
De eerste associatie met ‘De Baalhoek’ is het hoekje waar je vroeger als kind voor straf moest staan om je zonden te overdenken. Het buurtschap nabij Kloosterzande (Zeeuws-Vlaanderen) dankt zijn naam echter de oude strekdam Ten Ballen, die – net als het polder eromheen – in de middeleeuwen werd verzwolgen door de zee. Om de herinnering aan dit gebied levend te houden werd het gebied ‘Ballenhouck’ gedoopt, later verbasterd naar ‘Baalhoek’. Om dit moment bestaat de Baalhoek uit ongeveer twintig huizen en vijftig inwoners.

12. Boerengat
Stedelingen vinden al snel dat je in een boerengat leeft als je in een provinciedorp woont, maar er zijn ook mensen die letterlijk in een Boerengat wonen. Nabij het Zeeuwse dorpje Hoek ligt namelijk een buurtschap met deze naam. De website plaatsengids.nl meldt: “De naam is ontstaan vóór de Nieuw-Neuzenpolder werd ingedijkt. Toen lag aan de zeekant het Boeijesgat. Daar meerden bij storm scheepjes aan, en de bemanning vertoefde dan op het gehucht. Boeijesgat werd uiteindelijk veranderd in Boerengat.”

11. Boerenhol
Nog een tikje erger dan de naam Boerengat is de naam Boerenhol – een buurtschap bij het Zeeuwse dorp Groede. Net zoals ‘gat’ heeft ‘hol’ niets te maken met het achterwerk van een boer, maar duidt het op ‘laagliggend, moerassig terrein’. De uitleg van ‘Boerengat’ en Boerenhol’ is dus, net als sommige andere plaatsen die hier worden genoem, minder ordinair dan u in eerste instantie misschien denkt.

10. Grijzegrubben
‘Grijzegrubben!’ Je hoort het een gereformeerde boer schreeuwen als hij een ijzeren moker op zijn voet laat vallen, maar het is allesbehalve een vloek. Grijzegrubben is een buurtschap in de provincie Limburg, gelegen bij het dorp Nuth. Maar wat betekent het? ‘Grubbe’ betekent in het Limburgs dialect ‘holle weg’, dus waarschijnlijk was hier vroeger een grijze, holle weg gevestigd.

09. De Jammer
De Jammer is een buurtschap nabij het dorp Boerakker, gelegen in de kop van Groningen. Wie de plaatsnaam op zijn Engels uitspreekt ziet wellicht een vrolijke muzikant voor zich, maar in het Nederlands heeft het woord toch echt een andere betekenis.

08. Moddergat
Je zou het pure ironie kunnen noemen dat uitgerekend een dorp met de naam ‘Moddergat’ – een klein vissersdorpje in de noordoosthoek van Friesland – in 2004 werd uitgeroepen tot de een na mooiste plek van Nederland. Hoewel de naam anders doet vermoeden, is het daar blijkbaar zo deprimerend nog niet.

07. Doodstil
In 2005 werd Doodstil uitgeroepen tot de mooiste plaatsnaam van Nederland. Waarom? Vanwege de betekenis van het woord zoals dat in het woordenboek staat: ‘volmaakt stil’. Voor een kluizenaar misschien de perfecte plaats om te wonen, maar bij ons roept de naam van dit Groningse gehucht vooral een gevoel van eeuwigdurende verveling op.

06. De Laatste Stuiver
De trouwe kijkers van het ter ziele gegane televisieprogramma Man Bijt Hond kennen het Friese buurtschap De Laatste Stuiver van de rubriek ‘Van De Laatste Stuiver naar Schuddebeurs’, waarin het programma van gehucht naar gehucht door het land trok. Het buurtschap is vernoemd naar de gelijknamige herberg die hier vroeger heeft gestaan. Die kwam, op zijn beurt, weer aan de naam omdat hier vroeger – vanuit Dokkum gezien – het laatste tolhuis van de Strobosser Trekfaert stond.

05. Hellegat
Naast ‘De Hel’ (zie nummer 01) kun je ook in het Hellegat wonen. Hellegat is een buurtschap van het Brabantse dorp Rijsbergen, gelegen in de gelijknamige gemeente. Al in 1471 wordt deze plaats aangeduid als ‘t Hellegat. Hoewel plaatsen met ‘hel’ erin tot de verbeelding spreken, hebben ze niets met het religieuze concept van ‘de hel.’ De naam Hellegat kort uitgelegd: in de toponymie betekent ‘helle’ laagte of poel, en ‘gat’ staat voor waterdiepte of warterkom.

04. Stinkhoek
Oude inwoners van het Brabantse dorp Erp zullen het zich ongetwijfeld kunnen herinneren: het buurtschap Stinkhoek. De naam werd, om redenen die niet bij ons bekend zijn maar die we wellicht wel kunnen raden, enkele decennia geleden veranderd in Rijkerbeek.

03. Tranendal
Weinig plaatsnamen stemmen zo droevig als Trandendal. Tranendal is namelijk niet alleen een gehucht in Groningen, maar staat ook synoniem voor het aardse leven en alle ellende – in tegenstelling tot ‘het gelukzalige leven in de hemel’ – die daarbij komt kijken.

02. De Dood
Het meest deprimerende hier op aarde is de dood: niet alleen omdat al je dierbaren vroeg of laat worden opgehaald door Magere Hein, maar ook omdat je zelf niet het eeuwige leven hebt. Het liefst wil je er zo min mogelijk aan denken, maar probeer dat maar eens als je in buurtschap De Dood woont, gelegen in de gemeente Rucphen. Over de herkomst van de naam is niet veel bekend: mogelijk heet het zo omdat er in vroege tijden een vennetje was gelegen met daarin stilstaand (dood) water.

01. De Hel
“Waar woont u?” “In De Hel.” Een deprimerender plaats om te wonen bestaat niet. Zelfs een rasoptimist wordt voor raspessimist versleten als hij desgevraagd vertelt waar hij woont. Het buurtschap De Hel (vroeger ook wel De Grote Hel en De Rode Hel genoemd) is gelegen in de gemeente Súdwest-Fryslân, aan de westelijke rand van het dorpje Heidenschap. Over de oorsprong van de naam lopen de theorieën uiteen: aangenomen wordt dat het buurtschap werd genoemd naar de plaats waar turf werd gedroogd, dat ‘hellen’ werd genoemd. Met heidenen die naar de hel gaan heeft het dus niet te maken. Wel deden de inwoners van Het Heidenschap volgens Wikipedia boodschappen in De Hel. Laten we het ironie noemen.

Lees ook:
Dit zijn de 13 meest verwarrende plaatsnamen van Nederland
Dit zijn de 19 meest bijzondere plaatsnamen van Nederland

Word lid van HP/De Tijd

Onderwerpen