Spring naar de content

Anti-islambeweging Pegida zal geen stille dood sterven

“Pegida is geen bruinhemdenbeweging. Nooit,” aldus een 60-jarige demonstrante, gisteren aanwezig bij de eerste verjaardag van de Duitse anti-islambeweging Pegida in Dresden. Geen nazi’s, dus. Maar volgens tegenstanders hebben ze wel ‘haat in hun harten’. De stand van zaken, een jaar na de oprichting van Pegida.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Frank Verhoef

“Mevrouw Merkel duwt ons land tegen de muur,” aldus dezelfde vrouw tegen The Guardian. Precies een jaar na de oprichting van Patriotische Europäer gegen die Islamisierung des Abendlandes (Pegida) kwamen gisteravond 15.000 tot 20.000 Pegida-demonstranten bijeen in Dresden om de eerste verjaardag te vieren. Het zijn er niet zoveel als in januari dit jaar, toen er op de wekelijkse bijeenkomsten 25.000 demonstranten zich lieten horen tegen de ‘islamisering van het Avondland’.

De viering trok ook tegendemonstranten aan, zo ongeveer even veel als Pegida-voorstanders. Een deel van die tegendemonstranten, die zichzelf dikwijls ‘antifascisten’ noemen, gingen los op een Pegida-voorstander, die zwaargewond raakte.

Pegida spint garen bij de aanhoudende debatten over migratie in Europa. Duitsland is dit jaar van plan zeker één miljoen asielzoekers te ontvangen. De Duitse Bondskanselier Angela Merkel zei voorafgaand aan de demonstratie dat Duitsers de mensen ‘met haat in hun harten’ zouden moeten mijden. Dat zegt ze al langer overigens, niet zonder resultaat. De tegendemonstranten herhalen de boodschap van Merkel.

De organisatie van Pegida ging door een diep dal dankzij oprichter Lutz Bachmann, toen uitlekte dat hij in verleden voor de grap poseerde met een Hitlersnorretje. De foto haalde de kranten. Het aantal mensen dat participeerde aan Pegidabetogingen nam eerder dit jaar af. Zoals Trouw schreef (hier op Blendle): de beweging leek op sterven na dood. Maar ‘dankzij’ de vluchtelingenproblematiek is dat aan het veranderen en is de weg weer omhoog. De demonstranten zijn het ronduit oneens met de open houding van Duitsland richting de vluchtelingen die onder meer uit Syrië komen.

Het immigratiedebat wordt nu volop gevoerd in Duitsland, en Pegida is daar een van de wegbereiders van volgens UvA-politicoloog Sarah de Lange in Trouw. Al is Pegida lang niet de enige partij die het debat aanwakkerde. De Lange zegt: “Er zijn in Duitsland de afgelopen jaren veel meer wegbereiders geweest, zoals de partij Alternative für Deutschland, en ook politici uit mainstream-partijen. Die hebben een veel grotere invloed op het politieke discours gehad dan Pegida.” Hoewel Pegida veel media-aandacht krijgt, is het slechts een van de vele partijen.

Pegida-leider Bachmann wil, onder andere om die reden, van zijn protestbeweging een politieke partij maken, een beetje zoals Geert Wilders nu ook een anti-islampartij in Australië hoopt op te richten. Volgens politicoloog De Lange zijn de ideeën van Pegida ‘te extreem’ om de kiesdrempel in Duitsland te halen bij landelijke verkiezen. Immers, ‘de veel gematigdere partij Alternative für Deutschland lukte het ook niet’. Of dat waar is, is lastig te zeggen.

Ja, er zit rechtsextremisme in Pegida, en ook hooligans die uit zijn op ruzie. Tegelijkertijd groeit bij veel Duitsers, net als bij inwoners van andere Europese landen, de zorg om de komst van grote groepen asielzoekers. Die grote groepen zullen ongetwijfeld tot ontwrichtende situaties leiden, en dat zit veel mensen – links, rechts en alles wat daar tussenzit – niet lekker.

Sommigen hoopten dat Pegida een stille dood zou sterven, maar niets lijkt minder waar. Het is dan ook ironisch dat uitgerekend die mensen, onder wie iemand als Merkel, er met de acceptatie van honderdduizenden vluchtelingen in feite eigenhandig voor zorgen dat Pegida een vruchtbare bodem heeft om in te groeien.