Spring naar de content

(Een beetje) worstelen met belijdende Beatrice

Gisteren stak columnist Bert Wagendorp de loftrompet over Beatrice de Graaf, de popster-terrorismedeskundige die schittert aan post-Parijse talkshowtafels en een verhelderend interview gaf aan De Correspondent.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Edwin van Sas

Haar tegenspreken heeft geen zin, concludeert de Volkskrant-scribent annex terrorismedeskundige: er is ‘geen speld’ tussen haar redeneringen te krijgen, ze heeft een ‘verbijsterende kennis’ en is kortom ‘de Messi’ van haar vakgebied.

Dat De Graaf zelf zeer religieus is doet Wagendorp af als totaal onbelangrijk. “Haar geloofsovertuiging doet er verder niet toe. Ik heb haar nog nooit betrapt op geloofspropaganda – ze gelooft volgens mij vooral in kennis en harde info.”

Dit is uiteraard pertinent onjuist, want wie zich aansluit bij een politieke partij als de ChristenUnie is simpelweg diepgelovig. In de woorden van Arjen Lubach: “Ik kan er gewoon niet bij dat weldenkende mensen in een god kunnen geloven. Dat ze slim zijn maar alsnog denken dat zij tot de lucky few behoren die de waarheid in pacht hebben over een of ander opperwezen dat hen beschermt. Dat vind ik echt volstrekt gestoord.”

Waar je een CDA’er nog kunt bestempelen als een christen die eigenlijk ook wel weet dat het niet helemaal klopt, kun je dat van de CU’er niet zeggen. De Graaf is actief lid van een partij die een paar jaar geleden worstelde met de vraag of praktiserende homo’s wel actief mochten zijn binnen de partij, nadat verschillende CU’ers de partij te coulant vonden richting homo’s. Een commissie concludeerde na lang beraad dat de partij eisen mag stellen aan de leefwijze van politici, vanuit de gedachte dat die ‘geloofwaardig’ moeten kunnen functioneren. Als je openlijk niet te nichterig bent of hand in hand over straat gaat wordt er wellicht een oogje dichtgeknepen, maar in principe motten ze je niet. Ook wil de CU abortus- en euthanasiewetgeving terugdraaien.

Vanochtend wijst Leon de Winter (overigens ook iemand met een duidelijke missie) er in De Telegraaf op dat De Graaf in het veelgeroemde Correspondent-interview niet eenmaal de islam als godsdienst noemt, als op zijn minst een deel van de oorzaak van het terrorisme. Ze ontwijkt de discussie over de rol van religie in het geweld, concludeert hij.

Arabist en gonzo-columnist Arthur van Amerongen – die er prat op gaat alles te hebben gedaan wat God verboden heeft – leefde jaren in islamitische landen en is er stellig van overtuigd dat de islam het kwaad is. In zijn letterlijke woorden zijn we niet in oorlog met IS, maar met de islam. Hij is zeker niet de enige die de in het geloof gepropageerde achterstelling van bijvoorbeeld vrouwen, homo’s en afvalligen tot de kern van het probleem vinden horen. Iets wat tot enkele decennia terug ook in het christendom het geval was.

Hiermee wil ik De Graaf absoluut niet wegzetten als ongeloofwaardige gebedsgenezeres die haar duiding (on)bewust in niet-religieus perspectief plaatst, maar het blinde vertrouwen van Wagendorp is op zijn minst naïef. Ook ik mag Beatrice de Graaf graag horen vertellen en acht haar de meest relevante bron op terrorismegebied. In de grote stelligheid waarmee dat gaat (in de woorden van Wagendorp: “De Graaf heeft het allemaal toch al uitgelegd, toegelicht en geanalyseerd”) herken ik echter ook de manier waarop je met diepreligieuzen niet kunt discussiëren over het geloof.

Zoals de achtergrond van De Winter en Van Amerongen hun beeld kleurt (en mijn achtergrond de mijne), zal de achtergrond, het wereldbeeld van De Graaf ook invloed hebben op haar standpunten. Want ja, na jaren studeren en werken op de universiteit ben ik er ten diepste van overtuigd dat wetenschap niet alleen een kwestie van feiten is, maar ook (vooral) de interpretatie ervan. Kijk maar hoe wetenschappers elkaar op dagelijkse basis tegenspreken.

Hoe goed de redeneringen van De Graaf ook in elkaar zitten en in veel gevallen zullen kloppen, een beetje blijven worstelen met de deskundologie van belijdende Beatrice, daar lijkt me niks mis mee. Verafgoding is nooit goed, Bert.