Spring naar de content

Dit is een van de meest beruchte gevangenissen van Rusland

Geheim gebied
In Lefortovo zou alles nog veel erger zijn. Lefortovo is in het verleden tientallen jaren als centrum van verhoren gebruikt, en was lange tijd zelfs geheim gebied. Tegenwoordig worden vooral rebellen, beruchte bekenden en slimme geesten er opgesloten. Een bekende gevangene is Alexander Solzhenitsyn, een schrijver die de horror van de goelag onthulde. Solzhenitsyn schreef later over de heftige psychologische straffen in Lefortovo.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Sebas Bouquet

Ook Natan Sharansky, een dissident ten tijde van de Sovjet-Unie en later Israëlisch politicus, zat vast in Lefortovo. Misschien nog bekender is Alexander Litvinenko, een voormalig spion van de Russische veiligheidsdiensten KGB en FSB. Litvinenko zat eveneens gevangen in Lefortovo, voordat hij in Londen werd vergiftigd met het radioactieve polonium.

Menselijke resten in riolering
Over Lefortovo doen allerlei verhalen de ronde. Zo zouden er apparaten zijn waarmee mensenlichamen tot de dood aan toe worden mishandeld. De menselijke overblijfselen zouden, aldus de verhalen, in het Moskouse riool worden gedumpt. In hoeverre de roddels waar zijn? De verhalen an sich schrikken in ieder geval flink af.

Lefortovo, gebouwd in 1881, bestaat anno 2016 nog altijd. Na de ineenstorting van de Sovjet-Unie bleef de gevangenis tot in 2005 in dezelfde hoedanigheid bestaan. Sindsdien valt de gevangenis niet meer onder veiligheidsdienst FSB, maar onder het Russische ministerie van Justitie. Opmerkelijk: hoewel Lefortovo tot 2005 een strafinstelling onder Sovjet-omstandigheden bleef, bevindt zich op een steenworp afstand een creatieve, kunstzinnige wijk van Moskou.

Een andere bekende dissident die ten tijde van de Sovjet-tijd gevangen zat in Lefortovo, Vladimir Bukovsky, bracht – en brengt nog altijd – zaken naar buiten die zich binnen afspelen. Bukovsky zat jaren gevangen in de Sovjet-Unie en vluchtte in 1976 naar Groot-Brittanië. Bukovsky zat onder meer tweeënhalf jaar gevangen in Lefortovo. Hij ging onder meer in hongerstaking, wat zijn bewakers niet beviel. Bukovsky kreeg herhaaldelijk een grote metalen buis op zijn neus gezet, tot in zijn maag, waardoor zijn neusgaten volledig kapot werden gemaakt. Hij kon het naar eigen zeggen ‘weerstaan, zoals zovelen dat zouden kunnen’.

Verboden boeken in bibliotheek
Bukovsky zegt verder over zijn tijd in Lefortovo dat het ‘niet eens zo erg was als in de tijd van Stalin. Dan maakten ze je simpelweg dood. In mijn tijd was het doel om je volledig af te breken, tot op de grens van de dood, maar ze lieten je niet daadwerkelijk doodgaan’. Verder is Bukovsky tegenover de LA Times zelfs nog tamelijk lovend over misschien wel de meest beruchte gevangenis van Rusland. Zo zou het er warmer zijn dan in de strafkampen, en beschikt Lefortovo over een bibliotheek. “Een van de absurditeiten van het communistische systeem was dat je in de bibliotheek van Lefortovo boeken kon lezen waarvoor je buiten de gevangenis gearresteerd kon worden”, aldus Bukovsky.

Onderwerpen