No peace, no pussy: seksstaking als wapen voor de vrede
Zolang er mensen zijn is er conflict en oorlog. Vredesverdragen zijn het pleepapier van dictators, de VN is een zwart gat waar jaarlijks miljarden euro’s in verdwijnen en eeuwige wereldvrede bestaat alleen daar waar de hersenen van Miss World zich hadden moeten bevinden. Maar na regen komt zonneschijn en in de wereldgeschiedenis is de toestand van vrede, hetzij tijdelijk, dikwijls verwezenlijkt. In enkele gevallen in de slaapkamer.
In de Griekse komedie Lysistrate – verschijningsdatum: 411 jaren voor het kindeke Jezus ter aarde kwam – is de gelijknamige heldin al dat bloedvergieten van het manvolk beu. Lysistrate, generaalsvrouw en feminist voordat het cool was, mobiliseert alle vrouwen uit de rivaliserende stadstaten Athene en Sparta en roept op tot complete seksuele onthouding. Geen vrede, geen schede. De Athenen en Spartanen leggen hun geschil bij en iedereen leefde nog lang, geil en gelukkig.
Blijspeldichter Aristophanes schreef Lysistrate midden in het conflict dat de geschiedenisboeken in ging als de Peloponnesische Oorlog. Die eindigde natuurlijk een stuk minder idyllisch. Athene werd in de pan gehakt, waarbij waarschijnlijk het nodige zal zijn geplunderd en verkracht.
De Amerikaanse regisseur Spike Lee baseerde zijn laatste film Chi-raq op de komedie van Aristophanes. De seksstaking vindt niet plaats in het Oude Griekenland maar in het eenentwintigste-eeuwse Chicago, waar meer Amerikanen zijn vermoord dan in de Irakoorlog tussen 2003 en 2011 – vandaar de titel. Lysistrate is een Beyoncé-achtige verschijning met hotpants, de rivaliserende partijen zijn zwarte bendeleden. En Lys’ credo luidt, hoe kan het ook anders, ‘No peace, no pussy’. Ze trekt heel vrouwelijk Chicago over de streep, van partner tot paaldanser en prostituee.
Chi-raq – ga die film zien, hij is op schandalige wijze genegeerd in Nederlandse media en bioscopen – bouwt zoals alle aftreksels van Aristophanes’ komedie op een opmerkelijke hypothese: de kuisheidsgordel als atoombom van de vrede. Seks is een massabevredigingswapen en ieder seksueel wezen is chantabel. Vooral de man, blijkbaar. Ontneem hem zijn pleziertje en hij verandert in een makke hond.
In 2003 entameerde de Liberiaanse vredesactivist Leymah Gbowee zo’n seksstaking. Verenigd als Women of Liberia Mass Action for Peace hielden zij en andere demonstranten de schaamlippen stijf op elkaar en mede daardoor eindigde in 2003 de Tweede Liberiaanse Burgeroorlog.
Het directe casus pax was de staking niet, schreef Gbowee later in haar memoire. De onthouding had ‘weinig tot geen praktisch effect, maar het was extreem waardevol om media-aandacht te krijgen.’ Maar hoe je het ook wendt of keert: Gbowee en haar gevolg zorgden dat die vredesovereenkomst kon worden opgesteld. En zo zijn er meer voorbeelden van boycots die ten minste tot reuring leidden, en in het meest gunstige geval tot zeggenschap voor vrouwen.
Toch heeft zo’n staking een nare bijsmaak. Alsof Aristophanes en Spike Lee satirisch stellen dat de menselijke geslachtsdrift de schuld is van alle oorlog in de wereld. Straks gaan we nog de partners en maîtresses van Syrische strijders de burgeroorlog verwijten.
In Chi-raq leven Lysistrate en haar gangster nog lang en gelukkig maar niet voordat er na drie maanden, dertien dagen, drie uur, zeven minuten en twee seconden flink is geketst. De rivaliserende bendes sluiten een vredesverdrag, alles koek en ei. Het kan vast geen kwaad de film eens aan te zetten tijdens de eerstvolgende Global Leaders Summit van de VN.
