De NS stopt met friet en bussen, en dat vindt niet iedereen een goed idee
De Nederlandse Spoorwegen (NS) stopt met de exploitatie van stationswinkels. En daar wordt het niet bij gelaten. Ook dochteronderneming Qbuzz wordt verkocht. Dat staat onder andere in de toekomstplannen die het spoorbedrijf dinsdag bekend zal gaan maken, melden NRC en De Telegraaf. De vervoerder wil zich volledig richten op het opkrikken van het geschade imago en de kerntaken: op tijd rijden en een verbetering van de service. Het is wachten op een overname. Zet de NS met deze nieuwe strategie het bedrijf weer op het juiste spoor?
De reiziger centraal
Veel reizigers hadden geen idee dat hun pasta werd gekookt of hun friet werd gebakken door spoorpersoneel, maar zo’n vijfduizend man personeel in eetzaken en andere winkels was allemaal in dienst bij de NS. De spoorvervoerder zet de exploitatie van de eigen formules – zoals Kiosk – franchisezaken Starbucks, HEMA, maar ook busvervoerder Qbuzz op een zijspoor en wil deze activiteiten overlaten aan de marktpartijen. De reiziger moet weer centraal komen te staan. Uit eerdere berichten blijkt dat al een aantal ketens zijn verkocht, zoals La Place en Burger King. Deze worden niet meer uitgebaat door NS, maar door HMSHost.
Niet iedereen is enthousiast over de nieuwe strategie:
Zeggenschap
De verkoop van deze activiteiten betekent echter niet dat de winkels nu vrij spel krijgen. De NS blijft zeggenschap hebben over het winkelaanbod. De woordvoerster van de spoorvervoerder liet aan het Algemeen Dagblad weten dat er voldoende aanbod moet zijn van winkels waar de klant behoefte aan heeft en dat ze bijvoorbeeld geen 13 patatzaken naast elkaar willen hebben.
Regionaal vervoer
Met de nieuwe strategie gaat de NS zich volgens de berichten voornamelijk concentreren op het hoofdrailnet, de Nederlandse intercity’s en de belangrijkste stoptreinen en dat betekent de verkoop van Qbuzz waarmee zo’n 1800 werknemers zijn gemoeid. Qbuzz, ondergebracht bij dochterbedrijf Abellio, is actief in drie regio’s: Zuidoost-Friesland, Groningen-Drenthe en in en om de stad Utrecht. Reizigersorganisatie Voor Beter OV liet aan treinreiziger.nlweten verbaasd te zijn over het uitgelekte bericht dat de NS zijn dochteronderneming Qbuzz alsnog wil verkopen. “Immers, de bus vervult een belangrijke functie in het voor- en natransport van treinreizigers.”
FNV Spoor
Ook vakbond FNV ziet niets in de plannen en wil deze blokkeren. De arbeidsvoorwaarden bij de NS zijn namelijk veel gunstiger dan arbeidsvoorwaarden bij bedrijven in de horeca of retailsector. Een woordvoerder van de vakbond spreekt in het Reformatorisch Dagblad van een ‘slechte koers’. Volgens hem gaat geen trein beter rijden als je de winkels afstoot en wordt er sterk verdiend in de winkels, meer dan op de treindienst. Cijfers van NS laten echter zien dat het grootste deel van de inkomsten wordt gehaald uit het vervoeren van reizigers. De NS-winkels leverden in 2015 een omzet van 400 miljoen euro. De totale omzet bedroeg 4,9 miljard euro.
Dijsselbloem
Jeroen Dijsselbloem, de minister van Financiën en als enige aandeelhouder van de NS, liet eind vorig jaar al weten dat de NS zal moeten nadenken over het verwerpen nevenactiviteiten. De minister zette vraagtekens bij busvervoer en horeca waarin het bedrijf investeerde. De strategie die morgen gepresenteerd wordt, is al goedgekeurd door de minister.
