Dit is wat we leerden over onze officieren van justitie
Met veel bombarie aangekondigd: een documentairereeks (vierdelig) van Coen Verbraak over de officieren van justitie. Het zou de ogen van de kijkers moeten openen. ‘Hij wil alles zien, ook een lijk’, kopte De Volkskrant in aanloop naar start van de serie. Gisteren vond dan eindelijk die langverwachte eerste aflevering van De Aanklagers plaats.
Van meer dan zeventig kogelhulzen tot de ontmanteling van een drugslaboratorium, en van vermeende jihadstrijders tot mensenhandelaren – en de slachtoffers daarvan. Zo breed reikt het spectrum in De Aanklagers. De hoofdrolspelers, de officieren van justitie, spreken openlijk over verschillende zaken – voor zover dat kan. De camera kijkt mee. Aan de buitenzijde van de bekende witte tent, in een arme wijk van een stad in Hongarije waarvandaan relatief veel meisjes in de Nederlandse prostitutie terechtkomen, en in landhuizen op Limburgse landerijen waar drugs worden geproduceerd.
Een aangehouden Pool, werkzaam als waakhond van zo’n drugspand, schijnt bij zijn aanhouding een simkaart te hebben ingeslikt. ‘Die komt er wel weer uit’, klinkt het. Het is zo’n beetje het enige wat de kijker niet te zien krijgt.
Het zijn (net) mensen
De meest heftige scène is misschien wel de allereerste. Officier van justitie Justin Louman die in de witte tent gaat kijken waar een geliquideerd slachtoffer ligt. De camera blijft buiten, binnen is de aanklager hoorbaar emotioneel geraakt. De vragen van Verbraak die daarna volgen, overigens op een andere locatie, zijn interessant. Want waarom gaat Louman nu eigenlijk zélf kijken op de plaats delict? Lang niet al zijn collega’s doen dat. Zijn antwoord, vrij vertaald: Louman wil ‘alles’ zelf gezien hebben, er zelf geweest zijn, zodat hij zich kan verplaatsen in een getuigen of iemand anders die over de locatie spreekt. Die ‘ene straathoek’ moet hij kennen, vindt Louman.
Wat beweegt de officieren van justitie? Na ruim negen minuten en verschillende indrukken van hun werk, volgen enkele drijfveren van de aanklagers. Wat blijkt? Het zijn (net) mensen. ‘Je loopt tegen een delict aan, en je moet kijken wie het gedaan heeft’, ‘een soort tikkertje-verstoppertje’, ‘de verdachten doen dingen, en wij willen een puzzeltje oplossen’, klinkt het. Dat juist laatstgenoemde uitspraak van een aanklager komt die een bedrag van 50.000 euro op zijn hoofd kreeg geplakt – hij moest dood – maakt direct het gevaar van hun werkzaamheden duidelijk. Want ook Louman heeft een vrouw en een kind. Die vertelde hij toen maar even niets. De aanklager keek slechts wat vaker over zijn schouder.
Vervolg
De eerste indrukken van de documentairereeks zijn interessant, en dan hebben we het nog maar over een zeer kleine greep uit de eerste uitzending van zo’n vijftig minuten. Het blijkt niet gek dat De Aanklagers vooraf al veel werd besproken. Verbraak volgde een jaar lang verschillende officieren van justitie in het spoor naar de misdaad. Met interessant resultaat. Of de documentairereeks het imago van de officieren van justitie verbetert, valt natuurlijk niet te zeggen. Waarom De Aanklagers dan interessant is? Het zijn (net) mensen; en dat lijkt wel degelijk winst.
De eerste aflevering van De Aanklagers is hier terug te zien.
