De Reve-tapes: wat resulteerde in een ophef avant la lettre
In 1983 diende Boudewijn Büch de lezers van de Amsterdamse krant Het Parool een nogal onsmakelijk broodje fascisme op. Althans, zo oordeelde hoofdredactie de dag na publicatie. Büch interviewde de grote volksschrijver Gerard Reve. De twee spraken meer dan vier uur, Büch vroeg 3000 gulden voor zijn verdiensten (deels voor Het Parool, deels voor de KRO) en het interview werd een heuse ophef avant la lettre.
Reve wenste in het afgedrukte interview in de weekendeditie van Het Parool zijn vakbroeders Harry Mulisch en Jan Wolkers een communistisch concentratiekamp toe. (‘Van harte.’) Ook kwam de anti-apartheidsbeweging in Zuid-Afrika ter sprake. “De legende is dat, dat er blanke overheersers naar Zuid-Afrika kwamen om de bruine en de zwarte mensen te onderdrukken. Dat is helemaal niet waar. De blanken vonden een totaal leeg land!”
De toenmalige hoofdredacteur van Het Parool, Wouter Gortzak, ging de maandag erop diep door het stof in zijn hoofdredactioneel. ‘Zijn aanvankelijk mopperig conservatisme was best pruimbaar, toen hij zich deed kennen als kokette reactionair kon men zich met enige goede wil vrolijk over hem maken,’ schreef Gortzak. ‘Het interview was een aaneenrijging van loodzwaar gedachte en blijkbaar diepgemeende maar voortdurende afzichtelijke opvattingen.’ En als klap op de vuurpijl: ‘Reve is een fascist.’
Tussen Reven en Büch raakten vervolgens gebrouilleerd. Reve vond dat de krant een (negatieve) karikatuur van hem had neergezet, passages zouden uit hun context zijn getrokken. Büch ontkende dat, maar aantonen deed hij het niet.
In 1985 leverde Boudewijn Büch een mysterieus pakketje af bij de Universiteit van Amsterdam. ‘Tapes met interview Reve/Büch,’ las het opschrift. ‘Niet te openen zonder toestemming Büch.’
In 2002 stierf Büch. Het pakket bleef ongeopend. Tot woensdag.
Na dertig jaar drong Büch-biografe Eva Rovers aan op het openen van dat pakketje. Gisterenmiddag mocht een klein gezelschap naar de tapes luisteren. De wat ironische conclusie van Rovers: “Het meest verrassende van de tapes is misschien wel dat, voor de verandering, Boudewijn Büch alles naar waarheid had opschreven.”
Of de Reve-tapes hun weg naar het publiek zullen vinden, is onbekend.
