In memoriam: striptekenaar Jan Kruis (1933-2017)
Er zijn waarschijnlijk maar weinig huishoudens waar het intellectueel eigendom van Jan Kruis niet aanwezig is. Wellicht ligt er ergens op zolder nog een stoffige jeweetwelkater, of staan de Jan, Jans en de Kinderen-boeken, ietwat vergeeld wellicht, nog altijd te prijken in de boekenkast. Vandaag overleed geestelijk vader Jan Kruis op 83-jarige leeftijd.
Met Jan, Jans en de Kinderen maakte Jan Kruis een strip die zo Hollands is dat er maar weinig tegenhangers zijn. Op geheel eigen manier, en doorspekt met autobiografische elementen tekende Kruis bijna drie decennia – van 1970 tot zijn pensioen in 1999 – het leven op van de Drentse familie Trom, van vader Jan en zijn vrouw Jans, van dochters Karlijn en Catootje, het kind-aan-huisvriendje Jeroen (met de gevleugelde groet ‘Hoi Pipeloi!’) en de dikke oranje jeweetwelkater (‘Kruisiaans’ voor een gecastreerde kat).
Kruis maakte in zijn strips graag gebruik van elementen uit de actualiteit, zo was nicht Hanna een bewust ongehuwde moeder en legde hij sterk de nadruk op emancipatie. Ook werden er thema’s aangesneden die destijds nog redelijk taboe waren. Zo behandelde Kruis homoseksualiteit, en was ook de multiculturaliteit een terugkerend onderwerp.
En Kruis bewerkstelligde dit alles op zijn eigen luchtige manier. En wellicht is dat wel de reden waarom de populaire strips zo lang relevant bleven. Generaties kinderen groeiden op met de familie Tromp, en hun ouders genoten ondertussen mee.
