16 jaar na dato besef je hoe nostalgisch-conservatief Harry Potter is
Is dat nou een Mandragora? Ja, en het plantje kan nog krijsen ook. Harry Potter, The Exhibition is in Nederland en voor de opening lieten de broertjes Wemel even hun neus zien in Utrecht. Over Trump, Brexit en een nieuwe Voldemort.
‘Geen politieke vragen,’ sist de regeldame achter mij, maar daar trekken we ons natuurlijk niets van aan. Het was immers J.K. Rowling zelf die vorige week een boze tweet over Trumps inreisverbod de wereld instuurde. Boze Trump-aanhangers reageerden als gebeten en riepen op tot een nationale boek- en dvd-verbranding. Rowling sloeg genadeloos terug: ‘De rook van de dvd’s bevat giftige stoffen en ik heb jullie geld, dus jullie mogen gerust mijn aansteker lenen.’ Op bezoek bij de persdag van Harry Potter, The Exhibition.
Eindelijk is-ie er dan: na Tokyo, New York, Boston, Seattle, Toronto , Sydney, Singapore, Tokyo, Parijs, Shanghai en Brussel is Harry Potter, The Exhibition neergestreken in Nederland. Midden in de zanderige kaalslag van Leidsche Rijn, pal naast de Utrechtse bioscoop Cinemec. Hier kunnen Potterfans zich tot en met juni vergapen aan de rekwisieten uit de films. En het moet gezegd worden: er zijn kosten noch moeite gespaard om de Potterbeleving te vervolmaken.
Bij binnenkomst loop je al meteen tegen een replica van de stoomtrein aan die je naar Zweinstein brengt en wie geluk heeft wordt door een Potterachtig acteermeisje uitverkoren om plaats te nemen onder de sorteerhoed die vervolgens bepaalt in welke afdeling van Zweinstein je terechtkomt. Wat volgt is een tocht door verschillende kamers: de leerlingenkamer van Griffoendor, het klaslokaal van Verweer tegen de Zwarte Kunsten, de hut van jachtopziener Hagrid. Ter hoogte van het Verboden Bos heb je het gevoel in een ouderwets spookhuis te zijn beland en word je aangestaard door de Hongaarse Hoornstaart-draak. Een tophit voor (iets oudere kids) zijn de Mandragora’s. Als je het lef hebt ze aan te raken en uit de aarde te trekken gaat het gekrijs (net als in de film) door merg en been.
Harry Potter, The Exhibition is natuurlijk allemaal marketing en promotie van de J.K. Rowling en de Warner Bros. BV. De zoveelste manier om het Pottermannetje te vermarkten en het commerciële vuurtje smeulend te houden. Hoe verkoop je anders al die Potterkopjes, toverstokken en Pottershirts? Maar de expositie is desondanks een geslaagd concept, want het brengt de films dichter bij de kijker en de boeken dichter bij de lezer. Wat opvalt als je alle props (van het beroemde brilletje tot het Monsterlijke Monsterboek en een paar kisten vol kostuums) zo bij elkaar ziet is het niveau van de afwerking. Elk stuk is tot in het kleinste detail afgewerkt. Die hele santenkraam ademt de strenge geest van het Victoriaanse tijdperk. Kijkend naar de schooluniformen van Ron Wemel en Harry Potter of de gewaden van Severus Sneep besef je hoe nostalgisch en conservatief de Harry Potter-boeken eigenlijk zijn. Net als Tolkiens In de ban van de ring flirten ze met een voorbij tijdperk waarin alles nog op orde was. Net als bij Tolkien wordt de oude wereld door een nieuwe duistere macht bedreigt.
Was J.K. Rowling haar tijd vooruit? Zijn Trump, IS en Erdogan de nieuwe Voldemort? De broertjes Wemel, die naar Nederland werden gehaald om de opening wat extra glans te geven, gaan er eens goed voor zitten. Die vraag hadden James en Oliver Phelps niet verwacht in een vijftien minuten media-slot. Beide broers kijken nadenkend en Oliver zegt: ‘Als je nu naar de films kijkt is het alsof je in de spiegel van onze samenleving blikt. Je ziet een wereld gedreven door angst en kortzichtigheid. Misschien is het Harry Potterverhaal daarom wel actueler dan in de tijd dat Rowling het schreef. Wij staan trouwens helemaal achter haar tweet. Al dit soort maatregelen, of het nu gaat om Trumps inreisverbod of de Brexit van ons eigen land, komen voort uit angst. We zijn nooit voor de Brexit geweest, maar nu het zover is moet het er maar van komen. Dat is democratie.’
Inmiddels zijn James en Oliver zestien jaar ouder dan in de eerste Harry Potterfilm. Beiden zijn bezig met een loopbaan als acteur, spelen in films en toneelstukken. Ze hoeven niet meer met oranje Wemel-haar (dat werd voor de films geverfd) voor de camera, maar van Potter komen ze nooit meer af. En dat willen ze ook helemaal niet. Als er een nieuwe film komt – en de tweelingbroers zou het niet verbazen als ook het laatste boek en theaterstuk The Cursed Child verfilmd gaat worden – doen ze zo weer mee. Wat het Potter-avontuur hen heeft opgeleverd? James Phelps: ‘We hebben er een aardig centje mee verdiend. Oliver heeft een Morgan, zo’n klassieke Engelse tweezitter, gekocht en ik ben een gitaarfreak dus ik heb mezelf maar een Gibson Les Paul Custom uit 1953 cadeau gedaan.’
